ثبات نسبی نرخ ارز و طلا پس از آثار کرونا

گروه بانک و بیمه| محسن شمشیری|

روز یکشنبه 11 اسفند ماه 98 نرخ اونس جهانی طلا به دلیل تعطیلی بازارهای جهانی1586 دلار ثابت ماند و به عقیده کارشناسان، در کانال 1500 دلار باقی خواهد ماند زیرا متاثر از شیوع کرونا و افت بازارهای سهام و معاملات ارزی، نرخ طلا و ارز نیز در بازارهای مختلف با افت مواجه شده است.  از سوی دیگر نرخ ارز نیز در بازار معاملات نقدی و آزاد نسبت به روز شنبه افزایش یافت و در شرایطی که نرخ دلار روز شنبه به قیمت14900 تومان معامله شده بود، روز یکشنبه بار دیگر دلار به 15440 تومان رسید و یورو نیز 16650 و درهم 4210 تومان دادو ستد شد.  براین اساس، نرخ ارز و طلا پس از افت و خیزهای مختلف دو هفته گذشته، به نظر می‌رسد که به یک آرامش نسبی رسیده است. کارشناسان می‌گویند که ویروس کرونا اثرات مختلفی روی بازارها داشته اما سرانجام پس از افت و خیزهای مختلف، بازار به سمت نرخ‌های قبل حرکت کرده و آثار نوسان متاثر از کرونا را کنترل کرده است

به گزارش «تعادل»، فعالان بازار ارز، مهم‌ترین عامل نوسان نرخ ارز را به لغو بخش عمده‌ای از سفرهای نوروزی، لغو تورهای سفر خارجی، محدودیت در صدور ویزا به دلیل مقابله با کرونا ویروس و همچنین اعلام شرط ارایه سند برای تراکنش‌ها و انتقال پول بالای 200 میلیون تومان، مرتبط می‌دانند و در عین حال، اثر گشایش‌هایی در کانال مالی اینستکس، صدور مجوز امریکا برای اقدامات بشر دوستانه و معامله دارو و غذا با ایران، احتمال افزایش عرضه ارز در مهلت باقی مانده سال توسط صادرکنندگان، افزایش عرضه ارز و نظارت بانک مرکزی، نیاز برخی شرکت‌ها به نقدینگی و فروش ارز و سخنان اخیر مسوولان بانک مرکزی را نیز موثر ارزیابی کرده‌اند.

   دلار در کانال 15 هزار تومان

 بعد از صعود قیمت دلار تا بیش از ۱۵ هزار و ۷۰۰ تومان، قیمت آن در روزهای اخیر مسیری نزولی طی کرده و به کانال ۱۴ هزار تومان برگشت. اما بار دیگر، روز یکشنبه به 15440 تومان رسید.  صرافی‌های بانکی روز یکشنبه نرخ ارز را با افزایش نسبت به هفته گذشته تعیین کردند که در نتیجه آن برای فروش دلار ۱۵ هزار و 150 تومان و برای خرید آن ۱5 هزار و 50 تومان اعلام شد. همچنین فروش یورو 16 هزار و 450 تومان و خرید یورو 16 هزار و 350 تومان معامله شد.  دلار در صرافی‌های بانکی، با رشد حدود ۱۵۰ تومانی نسبت به روز معاملاتی گذشته به نرخ ۱۵ هزار و ۵۰ تومان معامله شد. بازار ارز روز شنبه روند نزولی یافت. نرخ دلار که در هفته گذشته با جوسازی سفته بازان، به دلیل قرار گرفتن نام ایران درلیست سیاه FATF، رو به افزایش گذاشته بود، به یک‌باره سقوط بیش از ۵۰۰ تومانی را تجربه کرد. بر این اساس، نرخ خرید هر دلار در تابلوی صرافی‌های بانکی ۱۴ هزار و ۹۵۰ تومان و فروش ۱۵ هزار و ۵۰ تومان بود. قیمت خرید هر یورو نیز ۱۶ هزار و ۲۵۰ تومان و نرخ فروش آن ۱۶ هزار و ۳۵۰ تومان شد. میانگین بهای هر یورو در روز معاملاتی گذشته در سامانه سنا ۱۶ هزار و ۳۶۷ تومان و هر دلار ۱۵ هزار و ۲۲۷ تومان بود.  همچنین در سامانه نیما در روز معاملاتی گذشته هر حواله یورو ۱۴ هزار و ۹۶۶ تومان فروخته شد، حواله دلار نیز ۱۳ هزار و ۴۵۲ تومان به فروش رسید.  به نظر کارشناسان، رشد اخیر قیمت دلار در هفته گذشته، تحت تاثیر عوامل روانی مرتبط با تصمیم FATF و شیوع ویروس کرونا بوده است و ریشه در عوامل واقعی اقتصادی ندارد سامانه سنا نیز نرخ میانگین معاملات ارز روز شنبه 10 اسفند 98 را برای دلار 15227، یورو 16367، یوآن 2000، درهم 4125، پوند انگلیس 19358، لیر ترکیه 2487 تومان اعلام کرد.  این در حالی است که در کمتر از یک ماه اخیر نرخ دلار از حدود ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان تا حدود ۱۵ هزار و ۷۰۰ تومان افزایش یافته بود که اکنون در مسیر کاهشی قرار گرفته است. به اعتقاد فعالان بازار ارز، خبرها و رویدادهای اخیر در این نوسان بی‌تاثیر نبوده که از جمله آن می‌توان به اخبار و رویدادهای سیاسی و همچنین رد شدن لایحه بودجه در مجلس یا بسته شدن مرزها در پی شیوع ویروس کرونا که صادرات و در نهایت ارزهای صادراتی را با مشکل مواجه می‌کند، اشاره کرد. در عین حال که در ماه پایانی سال با توجه به تقاضایی که برای ارز وجود دارد معمولا قیمت رو به بالا بوده است.  از سوی دیگر در بازار سکه و طلا به دنبال اعلام نرخ هر اونس طلا به قیمت 1586 دلار  و دلار به قیمت 15440 تومان، ‌نرخ انواع سکه و طلا افزایش یافته است.  مظنه هر مثقال 17 عیار به 2 میلیون و 572 هزار تومان، قیمت هر گرم طلای 18 عیار 593 هزار، سکه جدید 5 میلیون و 870 هزار، سکه قدیم 5 میلیون و 780 هزار، نیم سکه 2 میلیون و 950 هزار، ربع سکه 1 میلیون و 720 هزار، سکه گرمی 960 هزار تومان معامله شده است . فعالان بازار طلا می‌گویند که قیمت سکه تمام بهار آزادی طرح جدید با رشد حدود ۲۷۰ هزار تومانی قیمت نسبت به روز معاملاتی گذشته به بهای پنج میلیون و ۷۷۰ هزار تومان فروخته شد.  بر این اساس، سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم به قیمت پنج میلیون و ۷۰۰ هزار تومان به فروش رسید. همچنین نیم سکه نیز دو میلیون و ۹۵۰ هزار تومان، ربع سکه یک میلیون و ۷۲۰ هزار تومان و هر قطعه سکه گرمی ۹۶۰ هزار تومان داد و ستد شد.

علاوه بر این هر گرم طلای خام ۱۸ عیار ۵۸۲ هزار تومان و هر مثقال طلا نیز دو میلیون و ۵۲۳ هزار تومان به فروش رسید.  نوسان قیمت دلار و اونس مهم‌ترین عامل افت و خیزهای اخیر قیمت طلا و سکه در معاملات اخیر به شمار می‌رود. قیمت دلار در روزهای گذشته به دلیل قرار گرفتن ایران در فهرست سیاه FATF رشد قابل توجهی را تجربه کرده بود، اما روز شنبه بیش از ۵۵۰ تومان افت کرد.  عبور قیمت اونس در بازارهای جهانی که در هفته گذشته از مرز یک هزار و ۶۰۰ دلار عبور کرده بود، تحت تاثیر تحولات مربوط به کامودیتی‌ها، رشد اقتصادی جهانی و شیوع کرونا و تصمیم‌های اقتصادی دولت چین، به یک‌باره سقوط کرد و به یک هزار و ۵۸۵ دلار عقب‌نشینی کرد.  در بازار ارز رسمی نیز، نرخ رسمی ۴۷ ارز اعلام شد که به دلیل تعطیلی بازارهای جهانی نرخ‌ها در مقایسه با روز گذشته ثابت ماند.  هر دلار امریکا ۴۲ هزار ریال، پوند انگلیس ۵۳ هزار و ۸۴۷ ریال و هر یورو ۴۶ هزار ۳۱۶ ریال قیمت خورد.

   صف فروش دلار

 بعد از آنکه قیمت دلار در یک روز بیش از ۵۰۰ تومان از ارزش خود را از دست داد حالا مشاهدات میدانی حکایت از ایجاد صف‌های فروش ارز در میدان فردوسی تهران دارد.  با سقوط قیمت دلار دربازار آزاد، صف‌های فروش درمقابل صرافی‌ها تشکیل شد و بیشتر مراجعان به میدان فردوسی بر خلاف روزهای گذشته فروشنده بودند تا خریدار.  در همین مورد مدیر یکی از صرافی‌ها اعلام کرد: جز دو مورد در ابتدای روز هیچ گونه خریدار نداشتیم و همه مراجعین فروشنده بودند . یک صراف‌دیگر در خیابان فردوسی گفت: امروز هجوم مردم برای فروش ارز شباهت زیادی به مهرماه ۹۷داشت که همه فروشنده ارز بودند. اگرچه برخی افراد در فضای مجازی در برابر کاهش قیمت‌ها مقاومت می‌کنند اما جو عمومی در بازار حاکی از کاهش بیشتر قیمت در روزهای آتی است.  یک کارشناس بازار ارز نیز گفت به نظر می‌رسد بانک مرکزی با تدبیر ویژه‌ای درحال مدیریت فضای حقیقی وانتظاری بازار است. در روزهای گذشته و همزمان با بازگشت ایران به لیست سیاه FATF و گسترش کرونا «>کرونا» >کرونا» > ویروس کرونا در کشور، قیمت دلار افزایش پیدا کرد و حتی تا بالای ۱۶ هزار تومان نیز رفت. با این حال در روز شنبه دلار در صرافی‌ها با قیمت ۱۴ هزار و ۸۰۰ تومان معامله شد.

   کاهش نرخ طلا

شهرت طلا به عنوان یک سرمایه‌گذاری امن در زمان‌های آشفتگی مالی خدشه‌دار شد و شیوع سریع ویروس کرونا در خارج از چین یکی از بدترین ریزش‌های یک روزه این فلز را رقم زد.  بهای طلا در آغاز معاملات روز گذشته بازار کامکس نیویورک نسبت به روز پیش از آن با کاهش شروع شد و به روند نزولی خود ادامه داد به‌طوری که در معاملات غروب جمعه قیمت هر اونس طلا به یک هزار و ۵۶۴ دلار کاهش پیدا کرد. قیمت هر اونس طلا در مقایسه با بهای این فلز گرانبها در معاملات پایان روز ۷۸دلار معادل ۴.۸درصد کاهش یافت. با این وجود طلا در معاملات پایان روز جمعه اندکی از ریزش خود را جبران کرد و هر اونس یک هزار و ۵۸۰ دلار معامله شد.  با اقدام سرمایه‌گذاران برای فروش طلا و تهیه نقدینگی به منظور پوشش ضرر در بازار سهام، قیمت طلا روز جمعه حدود پنج درصد سقوط کرد که بزرگ‌ترین کاهش قیمت یک روزه در هفت سال اخیر بود.  بهای معاملات طلا برای تحویل فوری ۴.۵ درصد کاهش یافت و در ۱۵۶۸ دلار و ۹۶ سنت بسته شد که بزرگ‌ترین کاهش یک روزه از اواسط سال ۲۰۱۳ بود.  هر اونس طلا در بازار معاملات آتی امریکا ۷۵ دلار و ۸۰ سنت معادل ۴. ۶ درصد کاهش پیدا کرد و در ۱۵۶۶ دلار و ۷۰ سنت بسته شد که بزرگ‌ترین کاهش قیمت روزانه از ۲۰ ژوئن سال ۲۰۱۳ بود. قیمت طلا برای کل هفته حدود پنج درصد کاهش نشان داد که بزرگ‌ترین کاهش هفتگی از هفته منتهی به ۱۱ نوامبر سال ۲۰۱۶ بود. ریزش قیمت سنگین روز جمعه رشد ماهانه طلا را از بین برد و بهای طلا از پایان ژانویه تاکنون ۱.۳ درصد کاهش نشان داد.  طلا دوشنبه هفته گذشته تا مرز ۱۶۸۸ دلار و ۶۶ سنت که بالاترین قیمت هفت سال اخیر بود، صعود کرده بود و در مسیر ثبت رشد هفتگی و ماهانه قرار داشت که ناگهان ورق برای این فلز ارزشمند برگشت. ضرر سنگین بازار فلزات ارزشمند در پی افت ۹۰۰ واحدی شاخص داوجونز اینداستریال اوریج در معاملات روز جمعه روی داد. سرمایه‌گذاران روز جمعه در بازار فلزات ارزشمند به فروش اقدام کردند تا ضررشان در بازار سهام را پوشش دهند.  به گفته تحلیلگران، نگرانی‌ها پیرامون گسترش سریع ویروس کرونا و تاثیر منفی آن بر رشد اقتصادی بازارهای سهام را متحمل ضرر سنگینی کرده است. بر اساس گزارش رویترز، شیوع سریع ویروس کرونا نگرانی‌ها نسبت به همه گیر شدن این بیماری را برانگیخته است. شش کشور نخستین موارد ابتلا به ویروس کرونا را گزارش کرده‌اند و سازمان جهانی بهداشت درباره شیوع آن در سراسر جهان هشدار داده است.  این ویروس بازارهای سهام جهان را با بزرگ‌ترین کاهش هفتگی از سال ۲۰۰۹ روبه‌رو کرد و حدود شش تریلیون دلار از ارزش بازار کاست. در بازار سایر فلزات ارزشمند، پالادیم که در معاملات روز جمعه در مقطعی تا ۱۳ درصد سقوط کرد، در نهایت با ۱۰.۸ درصد کاهش، در ۲۵۳۸ دلار و ۲۱ سنت بسته شد. این فلز اکنون حدود ۳۹۰ دلار از رکورد ۲۸۷۵ دلار در پنجشنبه، ارزان‌تر شده است. در حالی که پلاتین ۶.۱ درصد و نقره ۷.۴ درصد کاهش بها داشت.