تامین مواد، حمل و نقل، ارزآوری و تامین مالی، اولویت‌های اساسی فولادسازان کشور
در حال حاضر تامین مواد اولیه برای شرکت‌های فولادی تحت تاثیر چه عوامل داخلی و خارجی قرار دارد؟
تامین مواد اولیه نقش انکارناپذیری در تداوم تولید دارد و اگر به هر دلیلی در تامین مواد اولیه وقفه‌ای ایجاد شود، در کوتاه‌مدت تولید با مشکل روبه‌رو می‌شود. تامین پایدار در اقلام استراتژیک شامل: کنسانتره، سنگ‌آهن، الکترود و قراضه نقش موثری در پایداری تولید ایفا می‌کنند. سیاست شرکت فولاد خوزستان، تامین مواد اولیه از داخل کشور است. در حال حاضر هشتاد درصد مواد مورد نیاز شرکت از داخل کشور تامین می‌شود. از طرفی کمیته مقابله با تحریم یکی از فعالیت‌های بنیادی بود که در شرکت فولاد خوزستان انجام شد. در این کمیته اقدام به شناسایی اقلام استراتژیک وارداتی شد و با نگاه آینده‌‌نگری اقدام به خرید نمودیم. برای اینکه کمترین تاثیر از خروج شرکت‌های خارجی و تاثیرات تحریم متوجه تامین مواد اولیه شرکت شود، باید به سمت تامین مواد اولیه داخلی حرکت کرده و شرایطی فراهم کنیم که اقلام وارداتی نیز در داخل تولید شوند.
موضوع صادرات محصولات فولادی از لحاظ تقاضای بازار خارجی، حمل و نقل، بیمه و مواردی نظیر آن با چه چالشهایی مواجه است؟
مهم‌ترین تاثیر محصولات فولادی، ارزآوری است. شرکت فولاد خوزستان در چند سال اخیر با نگاه اولویت تامین داخل، اقدام به صادرات محصولات خود کرده است. برای حضور در بازار بین‌المللی، تولید محصولات باکیفیت و رقابت‌پذیر، شناسایی بازار هدف، تحلیل بازار و رقبا فاکتورهایی هستند که باید مدنظر قرار گیرند. شرکت فولاد خوزستان دومین قطب تولید فولاد خام و بزرگ‌ترین عرضه‌کننده شمش فولاد کشور است. بدون شک تحریم‌ها بر صادرات محصولات فولادی تاثیرگذار بوده است. اما توانسته‌ایم با به کارگیری توان ایرانی و خودباوری در بازار صادرات موفق باشیم و در حضور کشورهای قدرتمند صادرکننده فولاد، نظر خریداران بین‌المللی را به سوی خود جلب کنیم. این نکته نیز حایز اهمیت است که موقعیت جغرافیایی شرکت فولاد خوزستان و دسترسی به آبهای آزاد باعث شده که در حوزه حمل و نقل و صادرات محصولات نسبت به دیگر شرکت‌ها شرایط مطلوب‌تری داشته باشیم.
چه چالشهایی در حوزه حمل و نقل (جاده‌ای، ریلی و دریایی) مواد اولیه و محصولات صنایع بالادستی فولاد وجود دارد؟
در سال‌های اخیر شرکت‌های معدنی به سمت تولید محصولات نیمه نهایی و نهایی حرکت کرده‌اند. به‌طوری که در نزدیکی معادن اقدام به احداث کارخانه می‌کنند، با این توجیه که هزینه‌های انتقال را کمتر کرده و از سوی دیگر محصولات نهایی را تولید کنند. این حرکت شاید در نگاه اول مورد قبول باشد، ولی بزرگ‌ترین مشکل پیش‌رو دسترسی به آب برای تولید فولاد و دسترسی به آبهای آزاد و حمل و نقل ریلی است. دسترسی به آبهای آزاد، جاده‌های ترانزیتی و خط‌آهن سه فاکتور مهم برای راه‌اندازی و تداوم فعالیت کارخانه‌های فولادسازی است. یکی از مزیت‌های مهمی که فولاد خوزستان نسبت به سایر فولادسازان دارد، دسترسی به هر سه فاکتور است. این شرکت در سال‌های اخیر چندین قرارداد همکاری با راه‌آهن در بحث حمل و نقل مواد اولیه و محصولات صادراتی به امضا رسانده است. در سال‌های اخیر ۹۵ درصد محموله‌های صادراتی از طریق خطوط ریلی به بندر امام (ره) ارسال می‌شود. در حمل و نقل دریایی نیز صادرات محصولات از طریق اسکله بندر امام(ره) انجام می‌شود. فولاد خوزستان همچنین در حوزه تخصصی حمل و نقل یک شرکت تابعه به نام چندوجهی فولاد لجستیک را داراست و این نشان از نگاه ویژه این شرکت به موضوع حمل و نقل مواد اولیه و محصولات دارد.
ارزیابی شما از تداوم احتمالی این مشکلات و اثر آن بر صنعت فولاد کشور در سال آینده چیست؟
از مهم‌ترین مشکلاتی که ممکن است تداوم این حرکت به دنبال داشته باشد، تامین مواد اولیه شرکت‌های تولیدی فولاد است. البته با شروع حرکت شرکت‌های معدنی به سمت احداث کارخانه فولادی، شرکت فولاد خوزستان طرح تکمیل زنجیره ارزش، از سنگ‌آهن تا نورد را پیاده کرد. البته تعامل شرکت‌های تامین‌کننده مواد اولیه با تولید‌کنندگان در هر شرایطی باید ادامه‌دار باشد و این رمز بقای فولادسازان بزرگ کشور و پایداری تولید در این صنایع عظیم است.
یکی از بزرگ‌ترین نیازهای صنایع ما در کشور تامین مالی برای سرعت بخشیدن به فرآیندهای توسعه است، مهم‌ترین و بهترین روش تامین مالی برای این شرکت‌ها را چه می‌دانید؟ آیا با وجود تحریم‌ها می‌توان روی تامین مالی خارجی حساب باز کرد؟
توسعه رمز بقای بنگاه اقتصادی است. شرکت فولاد خوزستان نیز از این قاعده پیروی می‌کند. در شرایط فعلی که سایه تحریم بر کشور افتاده است، باید به سمت تقویت اقتصاد و تامین ارز مورد نیاز صنایع حرکت کنیم. بدون شک یکی از راه‌های مطمئن، صادرات محصولات است. البته تقویت بازار بورس و جذب سرمایه نیز به تامین مالی کمک می‌کند. در آغاز تحریم‌ها کشورهای خارجی ثابت کردند، اراده‌ای برای تداوم حضور و سرمایه‌گذاری در کشورمان ندارند، با این حساب نمی‌توان روی سرمایه‌گذاران خارجی حساب باز کرد.
برنامه تولید در سال آتی را چه مواردی تشکیل می‌دهند؟ آیا تولید محصولات جدید در دستور کار قرار دارد؟
در حال حاضر این شرکت برای سال جاری برنامه سه میلیون و هشتصد هزار تن شمش را در دستور کار دارد، از سویی افق تولید محصولات زیرسقفی فولاد خوزستان تا سقف ۵ میلیون و دویست هزار تن است. با اجرای برنامه زنجیره تامین از معدن تا نورد و اقدام به خرید سهام شرکت صنعتی و معدنی توسعه فراگیر سناباد در بالادست و تملک ۶۰ درصدی فولاد اکسین در پایین‌دست، در گام اول به دنبال افزایش تولید و بعد از آن صادرات ورق‌های خاص و محصولات متنوع هستیم. این شرکت طبق سند استراتژی ترسیم شده، برنامه و نقشه راه خود را تـا رسیدن به ظرفیت 13.6 میلیون تن، با تکمیل زنجیره ارزش در بـالادست و پایین‌دست مشخص نموده و تاکنون علاوه بر عملیاتی نمودن پروژه‌های زیرسقفی شامل: پروژه احداث کارخانه مگامدول آهن اسفنجی با ظرفیت 1.۷ میلیون تن، تملک سهام شرکت صنعتی و معدنی سناباد با ظرفیت تولید 2.5میلیون تن کنسانتره و 2.5 میلیون تن گندله که تکمیل واحد گندله‌سازی آن در منطقـه سنگان مراحل پایانی پیشرفت فیزیکی را پشت سر می‌گذارد، مقدمات افزایش تولید و رسیدن به رقم فوق الذکر را برنامه‌ریزی و مشخص نموده است. البته این نکته نیز حایز اهمیت است که از منظر توازن و بالانس خطوط تولید و افزایش ظرفیت و همچنین صرفه بـه مقیاس سرمایه‌گذاری، راه‌اندازی و به تولید رساندن کارخانه تولید آهن اسفنجی شرکت صنعت فولاد شادگان نیز گام مهم دیگری از برنامه‌های توسعه شرکت فولاد خوزستان بوده و در حال حاضر تکمیل بخش فولادسازی این مجموعه اقدامی استراتژیک در جهت تحقق اهداف استراتژیک شرکت می‌باشد.
شرکت فولاد خوزستان تا چه میزان به سمت تولید محصولات نهایی (به جای نیمه‌نهایی) حرکت کرده است، چه چشم‌اندازی را برای این مهم پیش‌بینی می‌کنید؟
همان‌طور که اشاره شد، با پیگیری‌های مستمر موفق شدیم ۶۰ درصد سهام شرکت فولاد اکسین را در تملک فولاد خوزستان قرار دهیم. با توجه به تولید ورق‌های خاص از سوی این شرکت در حوزه نفت، گاز و صنایع دیگر و همچنین استقبال شرکت‌های خارجی برای خرید ورق‌های عریض، با تملک این شرکت علاوه بر تامین مستمر مواد اولیه از سوی فولاد خوزستان، محصولات نهایی هم به تولید شرکت فولاد خوزستان اضافه خواهد شد.
