بازگشت ضعیف شاخص کل بورس به مدار صعود

گروه بورس|

هفته جاری بدون شک هفته سختی برای بازار سرمایه ایران بود، چراکه برخلاف روزها و هفته‌های قبل، بازار سهام ریزشی حداکثری را طی سه روز متوالی تجربه کرد و به سبب افزایش ریسک مقررات تا حدودی از اعتماد سرمایه‌گذاران نسبت به تداوم رشد قیمت‌ها در بازار سرمایه کاسته شد. بر این اساس طی سه روز نخست معاملاتی در هفته جاری بورس تهران کاهش ۶.۸ درصدی را شاهد بود. در تمام روزهای یاد‌شده شاخص کل این بازار با ثبت افتی در حدود ۳۵ هزارواحد از کانال ۵۵۵ هزار واحدی به کانال ۵۱۹ هزار واحدی رسید که با توجه به رشد شتابان قیمت‌ها در هفته‌های قبل برای بسیاری دور از انتظار بود.

با این حال در روز چهارشنبه ورق در بورس و فرابورس برگشت و دماسنج اصلی بازار سهام به لطف ایجاد اطمینان خاطر در سرمایه‌گذاران هر چند اندک مسیری متفاوت را پیش گرفت. داستان از این قرار بود که بر اساس تصمیمات شورای عالی بورس، دامنه نوسان از 5 درصد فعلی به دو درصد کاهش نخواهد یافت. همین امر سبب شد تا سرمایه‌گذارانی که در روزهای قبل از ترس قفل شدن معاملات سهام در صف‌های خرید و فروش، اقدام به عرضه دارایی‌های خود می‌کردند از این تصمیم منصرف شوند و ضمن افت هیجان در معاملات از فشار عرضه در بازار بکاهند.

در روز چهارشنبه شاخص بورس تهران که فعالیت روزانه خود را از نزدیکی کانال ۵۲۰ هزار واحدی آغاز کرده بود در ابتدا و در ادامه افزایش عرضه‌ها طی روزهای گذشته به میزان حدود هزار واحد افت کرد و از همان دقایق آغازین به تدریج در مسیر صعود قرار گرفت. با این حال تصمیمات شورای عالی بورس در روز گذشته نتوانست بازگشت شاخص به مسیر صعودی را از حدود سه هزار واحد رشد فراتر ببرد. در نهایت نیز به رغم آنکه در میانه معاملات شاخص بورس تهران رشد بیشتر از ۲ هزار واحد را به ثبت رسانده بود، عرضه و تقاضا به سمت و سویی رفت تا عملکرد روزانه بورس تهران در واپسین روز معاملاتی هفته از ۳۶۳ واحد بیشتر نشود.

بر این اساس برآیند معاملات روز قبل در بازار سهام به صعود شاخص کل بورس به سطح ۵۲۰ هزار و ۲۱۱ انجامید. افزایش 0.07 درصدی ارزش بازار یاد شده طی این روز بیش از هر چیز تحت تاثیر نمادهای «فولاد»، «فملی» و «همراه» رویداد این در حالی بود که سه نماد «پارس»، «وغدیر» و «حکشتی» بیشترین نقش را در بازداشتن دماسنج اصلی بورس تهران داشتند.

در این شرایط رشد ضعیف قیمت‌ها در کنار ناکامی بسیاری از نمادها در بازگشتن به مسیر صعودی این سوال را به وجود می‌آورد که آیا بازار سرمایه با توجه به گران بودن بسیاری از سهم‌ها حتی پس از ریزش 15 درصدی در سه روز گذشته، می‌تواند به روند صعودی 11 ماهه ادامه دهد.

به همین منظور یکی از کارشناسان بازار سرمایه در بررسی افت‌های بورس طی چند روز اخیر گفت: بعد از اجلاس اوپک که نتایج موفقیت آمیزی نداشت و به قول وزیر نفت، یکی از بدترین اجلاس‌ بود، همچنین جنگی که به دنبال آن ایجاد شد و عربستان به فروش نفت خود با قیمت‌هایی زیر نرخ بازار اقدام کرد، با نوسانات زیادی در قیمت نفت رو به رو بودیم که بر کلیه بازارهای جهانی ازجمله بازارسرمایه کشور اثر منفی داشت.

به گزارش سنا، اسدالهی اضافه کرد: به دنبال این اتفاق و همزمانی آن با بسته بودن بقیه بازارها، میزان حاشیه سود به اندازه کاهش نفت در روزهای قبل کاهش پیدا نکرد؛ بنابراین اگر در بُعد عملیاتی شرایط حاضر مستمر باشد، با شرایط سختی در شرکت‌های پالایشگاهی مواجه نخواهیم بود و این موضوع حتی می‌تواند به افزایش میزان سودآوری در چنین شرکت‌هایی منجر شود. وی در بررسی وضعیت کامودیتی‌ها نیز اظهار کرد: موضوع اپیدمی ویروس کرونا سبب شده است تا بسیاری از کارخانه‌ها به حالت قرنطینه درآمده و به دلیل کاهش نیروی انسانی تولید نداشته باشند. از طرفی دیگر به دلیل افزایش ریسک‌های سیاسی بین‌المللی با روند نزولی در روند قیمتی کامودیتی‌ها رو‌به‌رو هستیم؛ همچنین طی روز گذشته، کاهش شاخص دلار سبب شد تا شاهد کاهش نرخ بیشتری در کامودیتی‌ها نباشیم.

    سرمایه‌گذاری‌ها به‌طور تخصصی‌تری

در حال انجام است

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: با وجود افت در بازار طی چند روز اخیر، پول حقیقی‌ها در برخی از صنایع همچنان مثبت است؛ به‌طور مثال در برخی صنایع از جمله صنعت زراعت و صنعت مالی همچنان ورودی حقیقی‌ها بیش از خروجی آنها بوده است، این موضوع نشان می‌دهد که فعالیت‌های سرمایه‌گذاری به‌طور تخصصی‌تری در حال انجام است و سرمایه‌گذاران همه بازار را پیش‌رونده نمی‌بینند.

وی در پیش‌بینی از روند بازار گفت: در بودجه کشور رقم ۵۰ دلار برای قیمت نفت دیده شده است ولی عملا با توجه به حجم صادارت موجود (به دلیل تحریم) به نظر می‌رسد این بخش، اثرگذاری زیادی در اقتصاد نداشته باشد و اثرات تورمی، این کثری بودجه را بیشتر نمایان کند. در این میان، بورس از محل‌هایی است که می‌تواند به خوبی از مضرات تورم کسب انتفاع داشته باشد و اثرات تورمی می‌تواند در این بازار منعکس شود، بنابراین به‌طور بلندمدت بورس می‌تواند همچنان یک گزینه جذاب و قابل اطمینان برای سرمایه‌گذاران باشد.

سید‌فرهنگ حسینی کارشناس بازار سرمایه در خصوص سابقه عملکرد بورس تهران نسبت به سایر بازارهای کشور گفت: شاخص کل بورس در دو سال گذشته بیش از 5 برابر شد که بیشترین بازده در مقایسه با بازارهای موازی بوده است.

وی افزود: با این حال، شاخص هم وزن رشد بیشتری داشته و 10 برابر شده است که این رویداد به معنی شرکت‌های کوچک بازده به مراتب بیشتری از شرکت‌های بزرگ داشته‌اند.

به گفته این کارشناس بازار سرمایه، رشد بازار تحت تاثیر رشد سودآوری و رشد ارزش دارایی‌های رخ داده است. رشد سودآوری عمدتا تحت تاثیر قیمت ارز و قیمت فروش محصولات شرکت‌ها و رشد ارزش دارایی‌ها تحت تاثیر تورم و رشد قیمت دارایی‌های ثابت و قیمت ارز است.

حسینی همچنین خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه عامل اصلی رشد بازار کاهش ارزش پول ملی و افزایش درآمد ناشی از افزایش قیمت ارز و تورم تحت تاثیر آن بوده است، دلار در یک‌سال گذشته در آرامش نسبی بوده و بازده خاصی نداشته است و در مقابل اثرات رشد ارز در سودآوری شرکت‌های بورسی ظهور نمود.

کارشناس اقتصادی تصریح کرد: شرکت‌های تورمی تحت تاثیر افزایش قیمت و اثر موجودی با رشد سودآوری مواجه شدند. همچنین شرکت‌های ارزی با توجه به حذف محدودیت‌های فروش ارز از اواسط سال 1397 توانستند ارز خود را به قیمت بازار به فروش برسانند و اختلاف نرخ ارز نیما و آزاد هر روز کمتر شد. این مهم از اواخر سال 1397 در صورت‌های مالی و سودآوری شرکت‌ها نمایان شده است و اکنون شرکت‌ها در وضعیت باثباتی در این حوزه هستند.

وی در مورد دلایل دیگر رشد بازار سرمایه نسبت به سایر بازارها، گفت: از سوی دیگر، عامل قیمت جهانی نقش و اهمیت بالایی در سودآوری شرکت‌های بورسی دارد. عمده شرکت‌های بازار سرمایه شرکت‌های کالا محور هستند. جنگ تجاری سبب تضعیف قیمت‌های جهانی شد و افزایش عرضه در عمده کالاها مانند نفت و فلزات سبب فشار قیمتی به سمت پایین شده است.

وی در ادامه تحلیل شرایط بازار سرمایه ایران، گفت: از سوی دیگر، شاهد ورود روزانه چند صد میلیارد تومان نقدینگی جدید از سوی سهامداران حقیقی و عمدتا تازه وارد به بازار بودیم. این رقم در نیمه دوم امسال از 20 هزار میلیارد تومان فراتر رفته است. راهکارهای استفاده، مدیریت و کانالیزه نمودن منابع با هدف حرکت نقدینگی به سمت تولید شامل عرضه اولیه سهام شرکت‌های جدید یا عرضه سهام توسط بانک‌ها و دولت یا عرضه توسط سهامداران عمده است.

حسینی اذعان داشت: از سوی دیگر، تغییرات متعدد مقررات از جمله تسهیل ورود افراد بدون مدرک تحصیلی برای دریافت کد بورس و سپس محدودسازی افراد جدید برای خرید تا یک ماه، وضع حجم مبنا برای شرکت‌های فرابورسی و بازار پایه و افزایش حجم مبنا در بورس به عنوان ابزاری برای کنترل رشد به علاوه رفت و برگشت مصوبه محدودسازی دامنه نوسان ریسک مقرراتی را افزایش داده است.

وی گفت: نسبت پی به‌ ای بازار از سطح 4 به محدوده 10 رسیده است که به نسبت در بالاترین سطح تاریخی است. در شرایطی که قیمت‌های جهانی نزولی باشند و قیمت دلار در ثبات، سطوح فعلی شاخص بیش از ارزش واقعی بوده و بازار سرمایه فاصله معنی‌داری از عملکرد واقعی شرکت‌ها خواهد داشت.