مانع «مکزیک» در برابر پیمان نفتی

تعادل |

کشورهای عضو اوپک پلاس پنجشنبه گذشته که در نشستی ویدئویی به توافقی برای کاهش تولید نفت خام و کمک به بهبود بازار متلاطم آن دست یافتند، با مانع‌تراشی مکزیک روبرو شدند. مخالفت این کشور با کاهش تولید 400 هزار بشکه در روز، توافق چند جانبه تاریخی کشورهای عضو ائتلاف اوپک برای کاهش تولید نفت و تثبیت قیمت‌ها، که منجر به کاهش شدید توسط عربستان و روسیه شد، را در معرض خطر شکست قرار داد. با این حال، اعضای اوپک پلاس توافق کردند که از اول می‌تا پایان ژوئن (۱۲ اردیبهشت تا دهم تیر) تولید نفت خام را به میزان ۱۰ میلیون بشکه در روز کاهش دهند. این رقم از اول ماه ژوئیه (یازدهم تیر) به 8 میلیون بشکه کاهش یافته و تا پایان سال جاری ۲۰۲۰ این روال ادامه خواهد داشت. طبق این توافق، همچنین از اول ژانویه ۲۰۲۱ تا پایان آوریل ۲۰۲۲ این رقم تغییر خواهد کرد و به ۶ میلیون بشکه می‌رسد. به نوشته فایننشال تایمز، «عربستان و روسیه» توافق کردند که هر دو کشور مجموعا 5 میلیون بشکه در روز و سایر کشورهای اوپک پلاس نیز 5 میلیون بشکه از تولید خود بکاهند بنابراین گزارش، اوپک پلاس همچنین از گروه ۲۰ خواست تا آنها نیز روزانه 5 میلیون بشکه از تولید خود را کاهش دهند. درحالی که نهایی شدن توافق چند جانبه تاریخی کشورهای عضو ائتلاف اوپک برای کاهش تولید نفت به نشست وزرای انرژی گروه ۲۰ موکول شده است، به نظر می‌رسد مکزیک مانع اصلی در برابر این توافق است.

    در نشست اوپک چه گذشت؟

نهمین نشست وزیران نفت و انرژی ۲۳ کشور عضو وغیرعضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) روز پنجشنبه (۲۱ فروردین‌ ماه) از طریق وبینار به ریاست وزرای انرژی عربستان و روسیه برگزار شد. این نشست به دلیل شیوع کرونا به صورت ویدیوکنفرانس برگزار شد و بیش از ۱۰ ساعت به طول انجامید که بخش قابل توجهی از مذاکرات به تلاش برای همراه کردن مکزیک با این توافق سپری شد. کشورهای اوپک و غیراوپک که گروه موسوم به اوپک پلاس را شکل داده‌اند، عصر پنجشنبه جلسه خود را به منظور بهبود وضع بازار نفت و کمک به ثبات قیمت آن در بحبوحه شیوع کرونا آغاز کردند و تا صبح جمعه به مذاکرات خود ادامه دادند. اعضای اوپک پلاس توافق کردند که از اول می‌تا پایان ژوئن (۱۲ اردیبهشت تا دهم تیر) تولید نفت خام را به میزان ۱۰ میلیون بشکه در روز کاهش دهند. این رقم از اول ماه ژوئیه (یازدهم تیر) به هشت میلیون بشکه کاهش یافته و تا پایان سال جاری ۲۰۲۰ این روال ادامه خواهد داشت.

تصمیمی که اگرچه مخالفت سفت و سخت مکزیک را به دنبال داشت اما در سحرگاه روز جمعه محقق شد. بر اساس این توافق، ۲۰ کشور تصمیم گرفتند ۲۳ درصد از تولید خود را کاهش دهند. بر اساس این توافق البته «ایران، ونزوئلا و لیبی» از این توافق مستثنی هستند.با توجه به این توافق، تولید «روسیه و عربستان» به صورت مساوی و ۱۱ میلیون بشکه در روز در نظر گرفته شده است. تولید سایر کشورها، بر اساس میزان تولید آوریل سال۲۰۱۸ خواهد بود که حالا باید ۲۳ درصد کمتر از آن باشد. ارقام نشان می‌دهد «عربستان و روسیه» هر کدام بیش از ۲.۵ میلیون بشکه از تولید خود را کاهش می‌دهند و حدود ۸.۵ میلیون بشکه در روز نفت تولید می‌کنند. بعد از آنها عراق بیش از یک میلیون بشکه از تولید خود را کاهش می‌دهد و ۳.۶ میلیون بشکه نفت در روز را از چاه‌های نفت بیرون می‌کشد. امارات به عنوان کشور بعدی که باید ۷۲۲ هزار بشکه از تولید خود را کم کند معرفی شده که بر این اساس تولیدش به ۲.۴۴ میلیون بشکه در روز می‌رسد. از سوی دیگر، «کویت» هم قرار است ۶۴۱ هزار بشکه نفت کمتری تولید کند و ۲.۱۶ میلیون بشکه نفت به بازار برساند. در رتبه‌های بعدی «نیجریه، مکزیک، قزاقستان، آنگولا و الجزایر» قرار دارند که قرار است به ترتیب ۴۱۷، ۴۰۰، ۳۹۰، ۳۴۸، و ۲۱۴ هزار بشکه از تولید روزانه نفت خود کم کنند. سایر کشورها نیز که تولید روزانه نفت آنها کمتر از یک میلیون بشکه در روز است عددی بین ۲.۱ تا ۲۳ هزار بشکه از تولید خود را کم می‌کنند. در مجموع تولید اوپک که در حال حاضر ۲۶ میلیون و ۶۸۳ هزار بشکه در روز است با کاهشی بیش از ۶ میلیون بشکه‌ای به ۲۰.۵ میلیون بشکه می‌رسد. کشورهای غیر اوپکی حاضر در توافق نیز که ۱۷.۱ میلیون بشکه نفت در روز تولید می‌کردند، حالا با این توافق حدود ۴ میلیون بشکه از نفت خود را از بازار خارج می‌کنند و تولیدشان به ۱۳.۲ میلیون بشکه خواهد رسید. این اعداد نشان می‌دهد تولید ۴۳.۸ میلیون بشکه‌ای اوپک پلاس به ۳۳.۸ میلیون بشکه در روز کاهش پیدا می‌کند. البته کاهش ۱۰ میلیون بشکه‌ای عرضه در مقایسه با افت ۳۰ میلیون بشکه‌ای تقاضا نمی‌تواند محرک خوبی برای رشد قیمت‌ها باشد.

  توضیحات زنگنه

به گزارش روابط عمومی وزارت نفت، بیژن زنگنه وزیر نفت بامداد روز جمعه (۲۲ فروردین‌ماه) پس از پایان بیش از ۱۰ ساعت مذاکره میان وزیران نفت و انرژی ۲۳ کشور عضو و غیرعضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در نهمین نشست فوق‌العاده اوپک پلاس از طریق وبینار اظهار کرد: توافق برای کاهش روزانه ۱۰ میلیون بشکه در بازه زمانی نخست (از یکم ماه مه تا پایان ژوئن ۲۰۲۰) دو ماهه است، در بازه زمانی دوم یعنی از یکم ماه ژوئیه تا پایان ۳۱ دسامبر سال ۲۰۲۰ میلادی کاهش عرضه روزانه نفت ۸ میلیون بشکه کاهش خواهد بود، سپس در بازه زمانی سوم از یکم ژانویه ۲۰۲۱ تا آوریل ۲۰۲۲ نیز کاهش عرضه روزانه ۶ میلیون بشکه نفت می‌شود. وزیر نفت با بیان اینکه این تصمیم دو ساله خواهد بود و برای نخستین بار در تاریخ اوپک، تصمیمی دو ساله اتخاذ می‌شود، تصریح کرد: این جزو بی‌سابقه‌ترین ارقام کاهش تولید در تاریخ اوپک و غیراوپک است. او با اشاره به اینکه همکاری دیگر کشورهای تولیدکننده نفت مانند «امریکا، کانادا و برزیل» به این توافق برای کاهش تولید افزوده می‌شود، اظهار کرد: مشکلات اندکی هم در طول مذاکرات ۱۰ ساعت و ۳۰ دقیقه‌ای وجود داشت، البته برخی تفاهم‌ها نیاز به زمان دارد. براساس اظهارات زنگنه، قرار شد بحث‌ها و گفت‌وگوها ادامه یابد، ۲۲ کشور توافق داشتند، اما مکزیک نکات و نگرانی‌هایی داشت که بررسی آنها نیازمند زمان بود، قرار شد دوباره با این کشور مذاکره شود تا قضیه به سرانجام برسد.

   بیانیه پایانی اوپک

 به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دبیرخانه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، متن بیانیه نهمین نشست فوق‌العاده وزارتی کشورهای عضو و غیرعضو اوپک در 6 بند به شرح زیر منتشر شد: 1. چارچوب توافقنامه همکاری که در تاریخ دهم دسامبر سال ۲۰۱۶ میلادی امضا و در نشست‌های بعدی بر آن صحه گذاشته شد، در کنار منشور همکاری که دوم ژوئیه ۲۰۱۹ امضا شده بود، در این نشست تایید شد. 2. توافق برای مجموع کاهش تولید روزانه ۱۰ میلیون بشکه‌ای کشورهای عضو و غیرعضو اوپک از یکم ماه مه سال ۲۰۲۰ میلادی برای یک بازه زمانی اولیه به مدت دو ماه آغاز می‌شود که پایان این بازه ۳۰ ژوئن امسال خواهد بود سپس برای یک بازه زمانی ۶ ماهه دیگر از یکم ژوئیه تا ۳۱ دسامبر سال ۲۰۲۰ کاهش عرضه روزانه هشت میلیون بشکه کاهش خواهد بود، سپس در بازه زمانی سوم از یکم ژانویه ۲۰۲۱ تا ۳۰ آوریل ۲۰۲۲ به مدت ۱۶ ماه نیز کاهش عرضه روزانه ۶ میلیون بشکه می‌شود. خط پایه و مبنای محاسبه تولید برای تولید همه کشورهای حاضر در این توافق به جز عربستان و روسیه ماه اکتبر سال ۲۰۱۸ میلادی خواهد بود، در حالی که مبنای محاسبه تولید برای روسیه و عربستان روزانه ۱۱ میلیون بشکه در نظر گرفته شد. مهلت این توافق امضا شده تا ۳۰ آوریل ۲۰۲۲ میلادی خواهد بود، با این حال تمدید این توافق در دسامبر ۲۰۲۱ میلادی بررسی خواهد شد. 3. از دیگر تولیدکنندگان بزرگ نفت جهان برای مشارکت در این تلاش به‌منظور ثبات بخشی به بازارهای جهانی نفت خام درخواست شده است 4. ماموریت کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش تولید کشورهای عضو و غیرعضو اوپک (JMMC) در قالب توافقنامه همکاری برای نظارت بر شرایط عمومی بازارهای جهانی نفت خام و سطح تولید کشورهای حاضر در توافق و میزان پایبندی آنها به سهمیه‌های تولید تعیین شده با همکاری فعالیت کمیته مشترک فنی (JTC) تمدید و تایید شد. 5. بررسی پایبندی کشورهای تولیدکننده حاضر در توافقنامه همکاری به سهمیه‌های تولید تعیین شده، براساس داده‌های منایع ثانویه مطابق با روش تایید شده ازسوی کشورهای عضو اوپک، رصد می‌شود. 6. کشورهای حاضر در این توافق دهم ژوئن سال ۲۰۲۰ میلادی برای تعیین و بررسی اقدام‌های بیشتر با هدف برقراری توازن در بازار نفت، از طریق وبینار نشست برگزار می‌کنند.

همه تولیدکندگان عضو و غیرعضو اوپک حاضر در توافقنامه همکاری به استثنای مکزیک درباره موارد یادشده به توافق رسیدند، در نتیجه این توافق مشروط به رضایت مکزیک است. به‌طوری‌که اوپک در بیانیه‌ای نیز اعلام کرد که این توافق مشروط به رضایت مکزیک است، که تنها شرکت کننده‌ای بود که با این پیشنهاد موافقت نکرد. به گفته یکی از نمایندگان اوپک، مذاکرات اعضای این گروه قرار است بر روی نشست وزرای گروه 20 متمرکز شود. در همین حال، رویترز نوشت: «مکزیک پیشنهاد داده که تولید نفت خود را 100 هزار بشکه در روز طی دو ماه آینده پایین می‌آورد. «روسیو ناهله»، وزیر نفت مکزیک گفت این کشور تولیدش را تا 1.681 میلیون بشکه در روز پایین می‌آورد. مکزیک در ماه مارس 1.781 میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده بود.» رقمی به مراتب کمتر از 400 هزار بشکه در روز که توسط این گروه پیشنهاد شده بود.