1+3 ریسک بازار مسکن در سال 99

1+3 ریسک بازار مسکن  در سال 99

از آنجا که به تجربه ثابت شده و پژوهش‌های علمی نیز تایید کرده‌اند، بازار مسکن ایران به ویژه در سال‌های اخیر بیشتر متاثر از عوامل بیرون از این بازار بوده است و روند‌های کلی در عرصه‌های اقتصاد و سیاست بیش از مکانیسم عرضه و تقاضا و تحولات درونی بازار بر بازار مسکن اثر گذاشته‌اند. از این رو، پیش بینی روند بازار مسکن در سال 99 مستلزم بررسی این دسته از ریسک‌ها است. این روزها، نه‌تنها ایران بلکه اغلب کشورهای جهان در حال مقابله و مبارزه با ویروس کرونا هستند. یکی از پیامدهای شیوع این ویروس، سیطره رکود بر بازارهای مختلف بوده و هست. در خصوص تحلیل بازار با توجه به بیماری کرونا، سوالی که مطرح است و پیش فرض مهمی به شمار می‌رود، این است که شرایط بحرانی و اضطرار ناشی از کرونا تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ اگر پاسخ به سوال یادشده این باشد که بحران کرونا در کوتاه‌مدت حل می‌شود و در طولانی مدت ادامه ندارد، می‌توان گفت که با رشد اقتصادی بعد از کرونا روند بازار مسکن هم به شرایط گذشته بازمی‌گردد. البته نمی‌توان انتظار رونق سال‌های ابتدایی دهه۹۰ را داشت، اما رکود این بازار تشدید نخواهد شد. اما اگر قرار باشد مساله کرونا طولانی مدت باشد، وضعیت بازار مسکن بسیار بغرنج و پیچیده خواهد شد و به دلیل رکود اقتصادی، بازار مسکن نیز با تشدید رکود مواجه خواهد شد.

عامل دوم، تغییر در وضعیت تحریم‌ها و در پی آن افزایش درآمدهای نفتی و دلاری ایران است. در صورتی که تحولی در عرصه سیاسی رخ دهد و تحریم‌ها از روی اقتصاد ایران برداشته شود و در نتیجه آن، شرایط مالی و ارزی کشور بهبود یابد، تاحدودی وضعیت بازارهای داخلی ایران رو به بهبود خواهد رفت و فعالیت‌های اقتصادی از حالت رکود خارج می‌شوند. بازار مسکن علاوه بر خروج از رکود با تورم احتمالی نیز مواجه خواهد شد.

عامل سوم نقدینگی است. کاهش درآمدهای دولت در شرایط فعلی، یا خلق پول به دنبال دارد یا فروش دارایی ها؛ به خصوص فروش دارایی‌ها در بورس می‌تواند در زمانی ۲ساله برای بازار مسکن نامناسب باشد. در عین حال، در صورت رها شدن فنر بورس، در کوتاه‌مدت تکانه جدی‌ای بر بازار مسکن وارد نخواهد شد. در حال حاضر، ‌بورس تهران به دلیل حباب‌دار بودن و حبابی شدن، بسیار شکننده است و این احتمال وجود دارد که این حباب در کوتاه‌مدت بترکد و در پی آن، ‌نقدینگی جذب شده در بازار بورس به بازارهای مسکن و ارز و طلا سرریز شود که البته بازگشت نقدینگی به بازارهایی مثل ارز و سکه که دارای نقد شوندگی بالاتری هستند، محتمل‌تر است، ولی در بلندمدت می‌تواند بازار مسکن و مستغلات را متاثر کند.

در مجموع برای ۶ماهه نخست سال جاری، ‌اتفاق چشمگیری در بازار مسکن پیش بینی نمی‌شود. تنها ممکن است به علت افزایش تمایل مردم به حفظ دارایی و تبدیل نقدینگی به دارایی، در شرایط بحرانی و نامتعادل اقتصادی ناشی از آن، کمی انتظارات تورمی داشته باشیم.

نگرانی اصلی در این خصوص دخالت‌های دولت در خصوص حباب بورس خلق پول و.... است که اثرات کلان‌تر و بلندمدت‌تری دارند.

٭کارشناس ارشد بازار مسکن