پیش‌بینی روند تغییرات اجاره مسکن در سال جاری
نایب‌رییس اتحادیه مشاوران املاک استان تهران، گفت: امسال افزایش نرخ اجاره‌بها کمتر از خط تورم خواهد بود و حتی در شهرهای کوچک، افزایش اجاره نخواهیم داشت و در مجموع میزان اجاره‌بها زیر خط تورم خواهد بود.«حسام عقبایی» در گفت‌وگو با ایرنا، در خصوص چشم‌انداز بازار اجاره‌بها در چندماه آینده، گفت: فصل نقل و انتقالات از فروردین شروع شده است اما از آنجایی که به دلیل شیوع کرونا مستاجری نبوده و خانه‌ای برای بازدید آماده نبود، جابه‌جایی انجام نشده است.
وی گفت: بیشتر مستاجران قراردادهای اجاره را در فرودین امسال تمدید کردند و آنهایی که موفق به توافق با موجران نشدند در ماه‌های آینده احتمالا «خرداد» به بنگاه‌های املاک مراجعه خواهند داشت و پیش‌بینی می‌شود به دلیل تناسب در عرضه و تقاضا افزایش اجاره‌بها نیز در خط تورم باقی بماند. عقبایی افزود: امسال رشد حقوق کارمندان و کارگران در مرز ۲۱ درصد تعیین شده است و همزمان گرانی کالاها و لوازم اولیه را داشتیم و امیدواریم موجران تصمیم نداشته باشند از سبد اجاره کسری بودجه ماهیانه خود را تامین کنند. وی گفت: در این شرایط به موجران توصیه می‌کنیم با توجه به وضعیت کسب و کارها و رکود اقتصادی قاعده انصاف را رعایت کنند؛ هم کارگران هم کارمندان زیادی تعدیل شده‌اند و در حرکتی برای همراهی با مردم نرخ اجاره‌بها را متعادلانه افزایش دهند.عقبایی در خصوص پیش‌بینی خود از قیمت مسکن در بهار امسال نیز، گفت: ما یک رکود تورمی در نیمه دوم سال ۹۸ داشتیم که ناشی از رشد نامتعارف و سونامی قیمت مسکن در نیمه نخست سال ۹۸ بود؛ شرایط در نیمه دوم سال ۹۸ با رکود غیر تورمی درحال پیشرفت بود که در ۱۵ بهمن بازار مجددا رکود تورمی داشت، قیمت‌ها روند صعودی گرفت چرا که متقاضیان خرید مسکن از ترس گران شدن خانه در سال ۹۹ وارد بازار شدند و رشد تقاضا قیمت‌ها را بالا برد. وی ادامه داد: این رکود تورمی در نیمه دوم بهمن تا هفته اول اسفند ماه ادامه داشت تا اینکه از دهم اسفند ماه کرونا بازار مسکن را به رکود برد؛ هنوز مشاورین املاک در تهران اجازه فعالیت ندارند و سی‌ام فروردین ماه حق بازگشایی دفاتر املاک خود را دارند. در استان‌ها نیز سه روز است که دفاتر فروش ملک باز شده است اما گزارش‌های رسیده به ما حاکی از کاهش روند قیمت‌ها نیست و متاسفانه قیمت‌ها در بخش مسکن نسبت به ماه گذشته روند نزولی را طی نکرده است. عقبایی ادامه داد: پیش‌بینی ما این است که بازار در نیمه نخست سال ۹۹ رکود تورمی را در پیش خواهد گرفت، وضعیت رکود در اریبهشت ماه با توجه به آغاز ماه رمضان که هر ساله موجب کاهش حجم معاملات می‌شود، ادامه‌دار است اما از آنجایی که انباشت تقاضا را در ماه‌های اسفند و فروردین داشتیم ممکن است حجم معاملات تکانی بخورد. البته هنوز کرونا تمام نشده است بر همین اساس در خرداد ماه امسال اوج مراجعه مردم را به بنگاه‌ها خواهیم داشت. نایب‌رییس اتحادیه مشاوران املاک استان تهران، گفت: در مجموع دو ماه ابتدایی بهار سال ۹۹ متاثر از کرونا معاملات کاهش قابل توجهی خواهد داشت.وی گفت: پیش‌بینی ما افزایش قیمت مطابق تورم عمومی و نه بیشتر از آن است یعنی اتفاقی که در سال گذشته رخ داد و ۲ برابر تورم قیمت مسکن افزایش یافت را نخواهیم داشت. امسال سقف رشد قیمت مطابق نرخ تورم است در شهرهای بزرگ‌تر به خط تورم نزدیک‌تر و در شهرهای کوچک‌تر زیر خط تورم است.
اضطراب مضاعف مستاجران
نگرانی بابت رشد نرخ اجاره و تمدید قرارداد به عنوان دو اضطراب سنتی مستاجران کماکان وجود دارد اما این روزها نگرانی بزرگ اجاره نشین‌ها، جابه‌جایی‌های اجباری است که تهدیدی جدی برای سلامت آنها محسوب می‌شود. گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد با توجه به شیوع ویروس کرونا نگرانی غالب مستاجران در هفته‌های اخیر به جابه‌جایی‌هایی مربوط می‌شود که می‌تواند تهدیدی برای سلامت‌شان باشد. به همین دلیل انتظار به حق آنها از موجران تمدید قرارداد است؛ هر چند طبق آمار نرخ رشد اجاره در قراردادهای تمدید، بالاتر از قراردادهای جدید است.
رشد اجاره‌بها نصف افزایش قیمت مسکن
به گزارش ایسنا، نرخ رشد قیمت در بخش اجاره معمولاً خود را در طولانی مدت با میزان افزایش قیمت‌ها در بخش خرید و فروش متعادل می‌کند. آمارها از شهر تهران نشان می‌دهد میانگین افزایش نرخ اجاره‌بها از اواخر سال ۱۳۹۶ تا اواخر سال ۱۳۹۸ تقریبا نصف میزان رشد قیمت مسکن بوده است. میانگین نرخ رشد اجاره‌بها در شهر تهران از انتهای پاییز ۱۳۹۶ تا پایان پاییز ۱۳۹۸ بالغ بر ۷۶.۱ درصد بوده است؛ در حالی که نرخ رشد قیمت فروش عدد ۱۴۵ درصد را نشان می‌دهد. اما انصافاً اجاره نشین‌ها دیگر توانی برای رشد قیمت‌ها ندارند. با اینکه مرکز آمار، میزان افزایش اجاره‌بها برای پایتخت در پاییز ۱۳۹۸ نسبت به پاییز ۱۳۹۷ را ۳۱ درصد اعلام کرده، گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد که در بعضی مناطق پر تقاضا همچون مناطق ۲، ۴، ۵، ۱۰، ۱۴ و ۱۵ میانگین افزایش نرخ‌ها تا ۵۰ درصد می‌رسد. طبق آمار رسمی، متوسط اجاره ماهانه یک متر مربع واحد مسکونی در تهران در پاییز سال گذشته ۴۴ هزار و ۳۴۷ تومان با میانگین مساحت ۸۰ مترمربع و سن بنای ۱۴ سال بوده است. نرخ اجاره زمستان هنوز اعلام نشده است.
تورم قراردادهای تمدیدی؟
در کل کشور نیز درصد تغییرات شاخص قیمت اجاره‌بها در فصل پاییز ۱۳۹۸ نسبت به فصل مشابه سال قبل از آن ۲۱.۶ درصد بوده است. نکته قابل توجه اینکه تورم قراردادهای تمدیدی رقم ۳۱ درصد را نشان می‌دهد. فصل جابه‌جایی که معمولاً از ابتدای تابستان شروع می‌شود، هنوز از راه نرسیده و به همین دلیل نرخ اجاره بر اساس مشاهدات میدانی، افزایش چشمگیری را نسبت به زمستان ۱۳۹۸ نشان نمی‌دهد.
