اینجا «بیت‌مشحوت» است نه جیرفت!

داستان، حکایتِ جیرفت نیست. می‌گفتند جیرفت را آب برداشته و اشیای تاریخی در سطح زمین بالا آمده‌اند؛ اما این‌جا یعنی چند محوطه تاریخی در شوشِ باستان که هنوز داستانِ ثبت جهانی‌اش از ذهن‌ها پاک نشده، را نه باران زده و نه سیلی آمده، بلکه حفاران غیرقانونی با کلنگ‌هایشان قالبِ پنیرهای سویسی را بزرگ‌تر از حد معمول‌اش در دل این محوطه تاریخی درست کرده‌اند! خبرها و هشدارها کم نیستند از چند سال گذشته تا امروز که همه دل‌نگرانی‌هایشان را از وضعیت «بیتِ مشحوت»، «مگرنات» و «تپه سیاه» در شوشِ باستان مطرح می‌کنند، تا سرانجام پیش پای آخرین قاچاقچیان عتیقه در چند هفته گذشته، میراث فرهنگی هم فرصتی کرد تا سری به این محوطه‌های تاریخی بزند و تازه با عمق فاجعه در محوطه‌های باستانی شوش آشنا شود. آن طور که مردم محلی می‌گویند سال‌هاست که حفاران آثار تاریخی کلنگ به دست، حتی در روز روشن به این روستاهای قدیمی رفت‌وآمد دارند، اما حتما از ترسِ جان جرات اعتراض به این رفتار با تاریخِ منطقه‌شان را نداشته و ندارند. هر چند فعالان میراثی استان خوزستان بارها و بارها این وضعیت را رسانه‌ای کرده‌اند، ولی به نظر می‌رسد صدایشان تازه به گوش میراثی‌ها رسیده است. علی درویشی، فعال میراث فرهنگی شوش، یکی از فعالان استان خوزستان است که بارها تلاش کرده وضعیت نابسامان محوطه‌های تاریخی این منطقه را به گوش متولیان میراثی برساند. او به ایسنا می‌گوید: محوطه‌های تاریخی «بیتِ مشحوت»، «مگرنات» و «تپه سیاه» فقط سه محوطه تاریخی شوش هستند که در طول سال‌های گذشته به دلایل مختلف تخریب شده‌اند. دلایلی که مهم‌ترین آنها کمبود نیروی یگان حفاظت و ثبت ملی نبودن این محوطه‌ها است. او با بیان اینکه پروسه ثبت ملی کردن «بیت مشحوت» حدود سال ۱۳۸۹ توسط یکی از مدیران سابق میراث فرهنگی شوش در دستور کار قرار می‌گیرد اما به دلایل نامعلوم پرونده ثبت ملی آن متوقف می‌شود، ادامه می‌دهد: در آن زمان حتی «بیت مشحوت» را به‌طور کامل بررسی می‌کنند تا پرونده ثبت ملی‌اش تهیه شود، اما ناگهان همه‌چیز متوقف شد و به همین دلیل علاوه بر اینکه ثبت ملی نشد، هیچ حریمی نیز برای آن تعیین نشد. به گفته او محوطه مگرنات (بنایی شبیه به مسجد که تخریب شد) را در فهرست آثار ملی ثبت کردند اما متاسفانه عرصه و حریم آن تعیین نشد، به همین دلیل میراث فرهنگی در چند سال گذشته که برای تخریب‌ها شکایت کرده بود، نتوانست رای دادگاه را به نفع خود برگرداند. درویشی با بیان اینکه به همین دلیل از یک سو برخی از کشاورزان به مرور تپه‌های بیت‌مشحوت و مگرنات را تخریب کرده و به زمین‌های کشاورزی خود اضافه می‌کنند و از سوی دیگر حفاران غیرمجاز با حفاری‌های متعدد تخریب‌های وحشتناکی را برای این محوطه‌ها رقم زده‌اند.