آیا سهام عدالت بورس را به هم می‌‎ریزد؟

در روزهای اخیر تقارن آزاد‌سازی سهام عدالت با ورود نقدینگی سرگردان به بازار سرمایه ابهام برانگیز شده است.

به گزارش تسنیم، در روزهای اخیر بسیاری از کارشناسان اقتصادی نسبت به تبعات رشد پر سرعت بازار سرمایه کشور هشدار داده‌اند. شاخص کل بورس در پایان سال 1398 نسبت به مدت مشابه سال قبل 186 درصد رشد کرده است و از ابتدای سال تا تاریخ 16 اردیبهشت 1399 این رشد به رقم بی‌سابقه 91 درصد رسیده که این به معنای آن است شاخص بورس طی 27 روز کاری تقریباً 50 درصد رشد کل سال گذشته را داشته است.  از ابتدای سال 1399 تاکنون در برخی روزها بیش از 100 هزار نفر کد سهامداری دریافت کرده‌اند و مردم نسبت به سرمایه‌گذاری در بورس استقبال ویژه‌ای کرده‌اند به‌طوری که از ابتدای سال 99 تا تاریخ 16 اردیبهشت ماه بالغ بر 38 هزار میلیارد تومان منابع نقدینگی جدید وارد بازار سرمایه شده است و میانگین ارزش معاملات بورس تهران به روزانه 6.800 میلیارد تومان رسیده است.

پور ابراهیمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در این باره نوشته است، امروز با توجه به شرایط اقتصادی کشور و لزوم ثبات در حوزه اقتصاد و نیز اجتناب از سفته‌بازی در ارز و مسکن و … فرصتی تاریخی برای تأمین مالی از طریق بازار سرمایه به وجود آمده است، افزایش چند برابری شاخص بازار بورس در مدت کوتاه اگر با تمهیدات و تصمیم‌گیری صحیح به همراه نباشد به رغم تمام محسنات آن می‌تواند تبعات منفی مهلکی نیز برای اقتصاد کشور به همراه داشته باشد. دولت باید از فرصت تاریخی به وجود آمده (اذن مقام معظم رهبری در آزادسازی سهام عدالت، امکان عرضه سهام شرکت‌های دولتی، سهام شرکت‌های شبه دولتی و نیز سهام شرکت‌های متعلق به بانک‌های دولتی) جهت جذب نقدینگی سرگردان حداکثر استفاده را بنماید، این حجم از نقدینگی اگر با عرضه‌های عمده همراه نباشد می‌تواند اثرات مخربی در اقتصاد ایجاد و موجب گردد ارزش ذاتی سهام شرکت‌های موجود در بورس با ارزش روز سهام فاصله معنادار پیدا نموده و در آینده مخاطرات جدی را برای سرمایه‌گذاران، بنگاه‌های اقتصادی و منافع ملی به همراه آورد. بر اساس اعلام سخنگوی ستاد آزاد‌سازی سهام عدالت از میانه خرداد ماه تکلیف متقاضیان سهام عدالت روشن خواهد شد و احتمالا از اوایل تیر مجوز خرید (یا فروش) برای سهامدارانی که حالا خبر رسیده برای 35 میلیون نفر از آنان کد بورسی نیز صادر شده است اجرایی می‌شود. در این میان یک چالش اساسی وجود دارد، اگر ارزش سهام عدالت موجود در بورس همان 300 هزار میلیارد تومان اعلام شده باشد در صورتی که 70 درصد متقاضیان به دنبال آزاد‌سازی و استفاده از روش مستقیم باشند عملا تقاضای خروج 200 هزار میلیارد تومانی از بازار سرمایه ایجاد می‌شود.  حتی اگر یک فرمول عرضه مرحله‌ای نیز تدوین شود اگر قرار باشد این فرایند تا پایان دولت دوازدهم نیز اجرایی شود مشخصا می‌توان پیش بینی کرد که روزانه 1000 میلیارد تومان از بازار سرمایه خارج شود.

این خروج نقدینگی و ورود به بازارهای دیگر نمی‌تواند یک خبر خوش برای اقتصاد ایران که امروز شرایط ملتهبی دارد به حساب آید. در جلسات برگزار شده در خصوص سهام عدالت هرچند پیگیرهای جدی در خصوص دریافت یک پاسخ قانع‌کننده به این پرسش انجام شد اما تاکنون هیچ قاعده، ضابطه یا فرمول مشخصی برای ایجاد اطمینان در این رابطه ارایه نشده است.