حسرت زنگنه رنج ما هست
محمد پارسا ٭
آن دقیقههایی که بیژن زنگنه درباره سست رفتاری مقامهای ترکیه در ترمیم خط لوله گاز ایران به ترکیه میگفت بدون تردید از دردناکترین دقایق کاری یک وزیر باسابقه نزدیک به 16 سال وزارت برنفت وگاز ایران است. شاید بیژن زنگنه در آن دقایق اندوهباری که از بد عهدی مدیران ترکیه میگفت یادحرفهایی افتاد که درباره ساخت تمدنی تازه بر پایه تولید و صادرات گاز از میدان گازی پارس جنوبی در یکی از مناطق محروم ایران نیز افتاد که وعده آن را داده بود و حالا شکاف بزرگی بین آن آرزو و واقعیتها را میبیند. اینکه ترکیه بخواهد بازارهای واردات گاز خود را چندپاره کند و گاز ایران را خریداری نکند به هر حال حق این کشور است اما اینکه ما نتوانیم بازاری که به سختی به دست آوریم را صیانت کنیم نیز حرف دیگری است. زنگنه وزیر نفت ایران پیش از این نیز گفته بود مشتریان قدیمی نفت ایران دیگر جواب تلفن ما را نیز نمیدهند و به بازارهای دیگر روی آوردهاند. این حرفهایی که بر زبان بالاترین مقام اجرایی نفت وگاز ایران میآید دنیایی از رنج را به درون ذهن و دل این مدیر ایرانی میریزد و باید قبول کنیم رنجی که او میکشد دردی است که برجان ایرانیان میافتد. این اتفاق خوبی بود که ایران در اوج قدرت و شکوه اقتصادی و با پشتوانه درآمدهای ارزی به دست آمده از صادرات فرآوردههای گرانقیمت انرژی از فروش و صادرات نفت خام و گاز مایع طبیعی دست بکشد و این را با افتخار اعلام کند اما بیژن زنگنه نیک میداند که این روزها روزهای افتخار اقتصاد ایران نیست. واقعیت این است که حتی میتوان تصور کرد ایران در بهترین وضعیت اقتصادی بازهم باید بتواند نفت خام و گاز طبیعی صادر کرده و منابع آن را به جای هزینههای جاری به عمران و آبادی ونیرومندسازی زیربناهای ایران اختصاص دهد. حالا اما در وضعیتی هستیم که متاسفانه از آن همه ذخایر گاز ایران کمترین میزان صادرات را در میان کشورهای دارنده گاز داریم و شوربختانه در بازار جهانی گاز سری در سرها درنیاوردهایم. آنقدر که بیژن زنگنه از میزان هدررفت ثروت نفت و گاز ایران واحتمال اینکه در آیندهای نه چندان دور ایران دیگر جایی در میان کشورهای صادرکننده گاز و انواع مشتقات آن نداشته باشد شاید کمتر کسی خبر دارد و این است که رنج او نیز بیشتر است. کاش از همین امروز دل وجان وذهن مدیران ایران به هردلیل و در ژرفای وجودشان به آینده گاز ایران معطوف شود و تلنگری بر آنها وارد شود که از این روزهای سخت عبور کنند. ایران میتوانست وهنوز همه روزنهها بسته نشده است که صادرکننده اول گاز به اروپا و هند شود و از ثروت خفته در دل دریاها و دشتهایش برای ایرانیان درآمد ارزی مناسب به دست آورد. شاید درد و حسرت زنگنه این است که میبیند روزنهها چگونه یک به یک روی شانس گازی ایران برای تبدیل شدن به صادرکننده بزرگ گاز بسته میشود. به یاری وزیر نفت برویم و با گفتار و نوشتارهای کارشناسانه درباره امروز و فردای شانس گازی ایران راهها را باز نگه داریم.
* رییس فدراسیون صادرات انرژی