تمایل کاربران به استفاده از اینترنت موبایل
طبق آخرین گزارش رگولاتوری از وضعیت اینترنت در کشور، بیش از یک میلیون کاربر اینترنت ثابت خانگی در یک سال اخیر، از داشتن این سرویس انصراف داده و به سمت استفاده از اینترنت موبایل رفته‌اند.
تا چند سال پیش، برخی از مسوولان معتقد بودند فناوری اطلاعات و اینترنت، جزو کالاهای لوکس است و اینترنت ۱۲۸ کیلوبیتی برای دسترسی مردم کافی است. اما اکنون، کمتر کسی از اهمیت استفاده از اینترنت غافل است و فناوری اطلاعات به پدیده‌ای ضروری در زندگی افراد تبدیل شده است. طی سال‌های گذشته، روند استفاده از اینترنت از سرعت‌های کیلوبیتی در اینترنت دایال‌آپ، رفته‌رفته جای خود را به فناوری ADSL داد که سرعتی به مراتب بیشتر داشته و سرعت‌هایی تا ۵۲۱ کیلوبیت بر ثانیه و حتی ۱۶ مگابیت را هم پوشش می‌داد و اکنون نوبت به فیبر نوری است که سرعت‌هایی به مراتب بالاتر را برای کاربران به ارمغان آورد. در حال حاضر، انواع سرویس‌های موجود اینترنت در ایران، به‌دلیل داشتن ویژگی‌های متمایز از هم، برای کاربران با شرایط مکانی و موقعیتی متفاوت ارایه می‌شود. سرویس‌های پرسرعت فراهم‌شده از سرویس‌های ثابت تا نقطه به نقطه و درنهایت همراه را شامل می‌شوند که هر سرویس نیز در خود دارای انواع مختلفی سرویس‌های متمایز از هم است که کاربران اینترنتی بسته‌به شرایط و نیاز خود می‌توانند مناسب‌ترین سرویس را انتخاب کنند. اینترنت دایال‌آپ اما در دهه ۸۰ در ایران، بیشترین استفاده را داشت و کاربران با خرید کارت‌های اینترنتی به شبکه جهانی وصل می‌شدند. پس از دایال‌آپ، دسترسی به فناوری ای‌دی‌اس‌ال فراهم شد که البته در ابتدا برای همه کاربران قابل استفاده نبود اما به تدریج به‌طور کلی جایگزین دایال‌آپ شد و در کنار آن هم، اینترنت بی‌سیم از جمله وایمکس مورد استفاده قرار گرفت. فیبر نوری با سرعت‌های چند ده مگابیتی و بالاتر هم جدیدترین فناوری است که اگرچه هنوز در ایران فراگیر نشده اما کاربرانی دارد.
انواع اینترنت پرسرعت در ایران
یکی از انواع اینترنت پرسرعت، اینترنت ثابت شاملADSL، VDSL و FTTX است که به یک مکان مشخص محدود هستند، سرویس‌های ثابت بی‌سیم ازجمله TD-LTE و اینترنت نقطه‌به‌نقطه بی‌سیم نیز از دیگر اینترنت پرسرعت است، با این تفاوت که در همان حوزه مکانی قابلیت اتصال بی‌سیم را دارند. در کنار سرویس‌های اینترنت ثابت، اینترنت همراه است که در سال‌های گذشته در مقایسه با اینترنت ثابت، رشد بیشتری داشته و در مواردی حتی سرعت بیشتری ارایه می‌دهد. این سرویس‌ها، قابلیت استفاده در تمامی نقاط تحت پوشش اپراتور خود را دارند، اما به‌دلایلی همچون دوری از شبکه پوشش شهری اپراتور خود ثبات قطعی سرعت و کیفیت سرویس وجود ندارد. خدمات این سرویس‌های همراه روی گوشی‌های تلفن همراه یا سایر تجهیزات سیم‌کارت‌خور مانند تبلت‌ها قابل دریافت است و خدماتی از قبیل اینترنت نسل دو، نسل سه و چهار ارایه می‌دهد. آخرین آمار و اطلاعات بخش ICT که مربوط به پایان سال ۹۸ است و از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی منتشر شده نشان می‌دهد که طی یک سال اخیر، بیش از یک میلیون کاربر اینترنت ثابت خانگی از داشتن این سرویس انصراف داده و به سمت استفاده از اینترنت موبایل رفته‌اند. بر اساس این آمار، هم‌اکنون ۷۸ میلیون و ۱۶ هزار و ۴۳۳ نفر در ایران از اینترنت استفاده می‌کنند که از این میان ۶۸ میلیون و ۹۹۲ هزار و ۱۱۵ نفر مشترک اینترنت موبایل و ۹ میلیون و ۲۴ هزار و ۳۱۸ نفر مشترک اینترنت ثابت خانگی هستند. این در حالی است که در پایان سال ۹۷ بالغ بر ۶۴ میلیون و ۱۳۷ هزار و ۱۱۲ نفر مشترک اینترنت موبایل بودند و شمار مشترکان اینترنت ثابت نیز در سال ۹۷ حدود ۱۰ میلیون و ۳۸۱ هزار و ۴۸۳ نفر اعلام شده بود.
افزایش 4 میلیونی مشترکان اینترنتی
این آمار نشان می‌دهد که تا پایان سال ۹۷ حدود ۷۴میلیون و ۵۱۸ هزار نفر در ایران کاربر اینترنت بودند که در یک سال گذشته، چهار میلیون مشترک به این آمار افزوده شده است. با وجود این، بررسی‌ها از کاهش شمار مشترکان اینترنت ثابت خانگی حکایت دارد. به نحوی که بیش از یک میلیون نفر در یک سال از مصرف اینترنت ثابت منصرف شده و به سمت اینترنت موبایل رفته‌اند. این در حالی است که هزینه اینترنت موبایل به مراتب از اینترنت ثابت گران‌تر است اما به دلیل کیفیت نامناسب اینترنت ثابت و کندی سرعت، کاربران ترجیح می‌دهند از موبایل برای اتصال به اینترنت استفاده کنند. این انتقاد از سوی کارشناسان مطرح می‌شود که به دلیل عدم تخصیص درست منابع و عدم به‌روزرسانی تجهیزات شبکه، مردم از شبکه باکیفیت و ارزان وای‌فای خانگی محروم و مجبور به خرید اینترنت گران موبایل هستند. این در حالی است که اینترنت ارزان خانگی معیار پیشرفت و توان ارتباطی یک کشور محسوب می‌شود اما به‌دلیل ضعف موجود در زیرساخت این سرویس، مردم مجبور به استفاده از اینترنت موبایل با هزینه گران شبکه موبایلی هستند. پیش از این نیز وزیر ارتباطات در یک نظرسنجی که در صفحه شخصی خود در اینستاگرام مطرح کرده بود، از تمایل کاربران برای استفاده از اینترنت ثابت خانگی با خبر شد. کاربران در پاسخ به سوال آذری‌جهرمی در نظرسنجی که قیمت کدام اینترنت (خانگی یا 4G) برای شما مناسب‌تر است، اعلام کردند که ۷۵ درصد تمایل به اینترنت خانگی و ۲۵ درصد تمایل به مصرف اینترنت 4G دارند. بر این اساس وزیر ارتباطات وعده داده که «در سال پیش رو با تمام توان شبکه اینترنت خانگی را گسترش می‌دهیم و میلیون‌ها اشتراک جدید خانگی با کمترین کاغذبازی اداری و در کمترین زمان ممکن (۴۸ ساعت از ثبت درخواست تا راه‌اندازی در منزل) برقرار شده و با VDSL سرعت اینترنت خانگی فعلی را چهار برابر خواهیم کرد.»
افزایش ۳ درصدی ضریب نفوذ اینترنت در یک سال
مطابق آمار رگولاتوری ضریب نفوذ اینترنت در کشور تا پایان سال ۹۸ به ۹۳.۹۱ درصد رسیده که از این میان سهم نفوذ اینترنت ثابت ۱۰.۸۶ درصد و سهم نفوذ اینترنت موبایل ۸۳.۰۵ درصد برآورد می‌شود. این در حالی است که ضریب نفوذ اینترنت در پایان سال ۹۷ حدود ۹۰.۷۸ درصد بود که سهم نفوذ اینترنت ثابت ۱۲.۶۵ درصد و سهم نفوذ اینترنت موبایل ۷۸.۱۴ درصد اعلام شده بود. به این ترتیب با وجود افزایش سه درصدی ضریب نفوذ اینترنت در یک سال، شاهد کاهش حدود ۲.۵ درصدی ضریب نفوذ اینترنت ثابت در کشور هستیم. طبق این آمار، ۸۸.۴۳ درصد کاربران برای اتصال به اینترنت از فناوری3G و4G استفاده می‌کنند. ۹.۴۷ درصد تکنولوژی مربوط به XDSL را در اختیار دارند. ۱.۵۲ درصد کاربران از اینترنت ثابت TDLTE بهره‌مند هستند و کمتر از یک درصد کاربران نیز مشترک اینترنت وای‌فای و یا اینترنت فیبرنوری FTTX هستند.
