حمایت از بخش خصوصی
علی مسعودی
با نامگذاری سال ۹۹ به عنوان سال «جهش تولید» شاید برای بسیاری تنها تصور توسعه یا ایجاد کارخانههای جدید متبادر شود. اما اگر بناست جهشی در تولیدات داخلی یک کشور صورت گیرد، چنانچه با توسعه همزمان فناوری نباشد، این هدف محقق نخواهد شد.
فناوری اطلاعات و ارتباطات یک بستر است که از آن میتوان به عنوان یک زیرساخت برای مشاغل و صنایع مختلف استفاده کرد. این موضوع نیز زمانی تحقق پیدا میکند که از کارشناسان حوزه استفاده شود تا یک طراحی سیستم درست با حداقل خطا صورت گیرد. هنگامی که صحبت از تولید میشود، ناخودآگاه بحث از وزارت صمت به میان میآید، این در حالی است که برای ایجاد بسیاری از زیرساختها در حوزه فناوری اطلاعات باید به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مراجعه کرد. البته واقعیت آن است که وزارت ارتباطات به تنهایی نمیتواند تمامی زیرساختها را فراهم کند، بلکه نیازمند همکاری است. اکنون بیشترین افرادی که در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات مشغول فعالیت هستند، در بخش خصوصی حضور دارند. بخش خصوصی همان مردم هستند که به اشکال مختلف فعالیت میکنند. بخش خصوصی را میتوان در یک مغازه یا سرویسدهنده دید تا یک کارخانه بزرگ تولید تجهیزات رایانهای؛ در حال حاضر هیچ شرکت و هیچ خانوادهای بدون ابزار فناوری اطلاعات و ارتباطات کارهای خود را پیش نمیبرد. بنابراین اکنون بخش ICT نه تنها در صنایع بزرگ بلکه در زندگی روزمره مردم نیز نقش بسیار تعیینکنندهای دارد. اتفاقی که اکنون در حال رخ دادن است، به جای جهش در تولید در حال جهش از تولید هستیم. سوال اصلی اکنون این است که چرا دولتمردان ما بسترها را برای جهش تولید فراهم نمیکنند. مجموعه شواهد نشان میدهد که راهکار تحقق این شعار تسهیل بروکراسیهای موجود است. موضوعی که میتواند محقق شود. به عنوان مثال در همین دوره شیوع ویروس کرونا شاهد بودیم که نیاز به اقلام بهداشتی موجب شد مجوزهایی که اخذ آنها بهدلیل حساسیت، مدتها به طول میانجامید، یک روزه صادر شود. این در حالی است که سیستم اخذ مجوز در ایران موجب دلسردی فعالان اقتصادی و حتی خروج نیرویهای متخصص از ایران میشود. ما اگر بتوانیم همین سرمایههای داخلی را حفظ کنیم کار بسیار بزرگی انجام دادهایم. دولتمردان گاهی حمایت از بخش خصوصی را اشتباه متوجه میشوند و تصور میکنند این حمایت باید مالی باشد؛ در صورتی که اگر از همه فعالان بخش خصوصی نظرسنجی شود، بیش از ۹۰ درصد آنها معتقدند نیازی به حمایت مالی نیست بلکه این حمایت میتواند به عدم تصویب قوانین و جلوگیری از ایجاد بروکراسیهای اضافی برگردد. شاید بحث کوچکسازی دولت باید از همین جا آغاز شود. ما در همین دوران شاهد هستیم که بسیاری از جلسات به صورت مجازی برگزار میشود. اکنون در این دوره توانستهایم ارتباطات بسیار خوبی با همکاران در خارج از کشور برقرار کنیم و کارها را اینگونه پیش میبریم. شاید باید موضوع کرونا پیش میآمد تا مشخص شود چه ظرفیتهایی وجود دارد که در گذشته از آنها استفاده نمیکردیم. با توجه به دادههایی که از حواشی شیوع ویروس کرونا به دست آمده، باید در بخش فناوری اطلاعات استفاده کنیم. در همین دوره متوجه شدیم که یک شبکه اجتماعی قوی و خوب در داخل کشور وجود ندارد. جهش در تولید باید از همین نقاط آغاز شود. آموزش و پرورش اکنون شبکه شاد را راهاندازی کرده که فارغ از عملکرد کنونی آن، نشان میدهد که در صورت ارتقا میتوان به صورت مجازی هم آموزش را پیش برد. جهش تولید بهطور قطع از سمت بخش خصوصی بسیار جای امیدواری دارد و بخش خصوصی خواهان آن است که این اتفاق رخ دهد و در سنوات گذشته این موضوع را به خوبی نشان دادهاند.