قانون تاسیس مرکز آمار ایران

نیمه اول تیر 1344 و در مجلس بیست‌ویکم شورای ملی، قانون تاسیس مرکز آمار به تصویب رسید.  بر اساس ماده یک این قانون، از تاریخ تصویب این قانون اداره کل آمار عمومی از وزارت کشور منتزع و به‌ نام مرکز آمار ایران وابسته به سازمان برنامه خواهد بود. ‌در ماده 2 درباره وظایف مرکز آمار ایران عبارت است از تهیه طرح و اجرای برنامه‌ها و طرح‌های آماری و آمارگیری نمونه‌ای و انجام سرشماری‌ها، اخراج تجزیه و تحلیل و نتیجه‌گیری و انتشار آمارهای جمع‌آوری شده، انتشار سالنامه آماری حاوی کلیه آمارهای کشور، انجام خدمات آماری برای وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و ملی، تهیه و اجرای برنامه‌های کارآموزی برای تعلیم آمارگران و کارشناسان مورد نیاز خود و سایر دستگاه‌های آماری کشور، استخراج کلیه اطلاعات آماری دستگاه‌های دولتی که به وسیله ماشین‌های الکترونیکی انجام می‌گیرد (‌به استثنای شرکت ملی نفت و بانک‌مرکزی ایران).  سازمان برنامه نیز موظف است ضمن تجهیز و تکمیل کادر فنی مرکز آمار ایران ترتیب لازم جهت انتقال طرح‌های آمارگیری نمونه‌ای و غیر‌جاری را که اجرای آن به عهده بعضی سازمان‌های دولتی است به مرکز آمار ایران فراهم سازد به نحوی که این انتقال مجموعا تا پایان برنامه سوم انجام‌گرفته باشد.  سرشماری‌های عمومی نفوس به موجب فرمان همایونی طبق ترتیبی که هیأت وزیران تصویب و مقرر می‌دارد انجام خواهد شد. همچنین وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی موظفند جدول‌ها و پرسشنامه‌هایی را که برای آمارگیری تهیه می‌نمایند قبل از اجرای طرح برای جلب‌موافقت به مرکز آمار ایران ارسال دارند و از روش‌ها و تعاریف و معیارها و دستورالعمل‌های آماری مرکز مذکور تبعیت نمایند و همچنین نتیجه آمارهای‌جمع‌آوری شده را قبل از انتشار در اختیار مرکز آمار ایران قرار دهند. از طرفی، کلیه وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی مکلفند هر نوع اطلاعی که مورد احتیاج باشد در اختیار مرکز آمار ایران بگذارند و همکاری لازم را در‌جمع‌آوری آمار انجام دهند. عموم ساکنان ایران و همچنین اتباع ایران مقیم خارج مکلفند به پرسش‌های مربوط به سرشماری‌ها و آمارگیری‌های نمونه‌ای پاسخ صحیح ‌بدهند. اطلاعاتی که ضمن آمارگیری‌های مختلف از افراد جمع‌آوری می‌شود محرمانه خواهد بود و جز برای تهیه آمار کلی و عمومی نباید مورد استفاده قرار‌گیرد. ‌اطلاعات جمع‌آوری شده از افراد به هیچ‌وجه در مراجع قضایی و اداری و مالیاتی قابل استناد نخواهد بود. ‌بر اساس ماده 7 این قانون، مرکز آمار ایران طرح‌های سرشماری نفوس را هر پنج سال یک بار که شروع آن سال 1345 خواهد بود و کلیه آمارگیری‌های کشاورزی و‌صنعتی و بازرگانی و بهداشتی و سایر آمارهای لازم را طبق آیین‌نامه‌ای که به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید انجام خواهد داد.