یکی داستانست پر آب چشم

فائزه  طاهری

موضوع قیمت اینترنت از آن دسته مواردی است که وجوه زیادی دارد و هنوز هم میان ذی‌نفعان آن توافقی نشده. یک وجه آن مردم هستند که به عنوان مصرف‌کننده، قاعدتا تمایلی به افزایش قیمت ندارند، آن هم در شرایطی که این روزها تقریبا همه‌چیز گران شده و به نظر می‌رسد استفاده از اینترنت، چه در قالب ابزار شغلی و کسب اطلاعات به نیاز و چه در قالب سرگرمی به دلخوشی مردم تبدیل شده است. این روزها که کاربران از افزایش قیمت بسته‌های اینترنتی شاکی بودند و بعدا عنوان شد که افزایش تعرفه‌ای رخ نداده و بلکه برخی از بسته‌های پرمصرف آن هم نه به‌صورت کلی بلکه از درگاه‌ اپلیکیشن اپراتورها حذف شده، موضوع قیمت اینترنت باز هم به بحث داغی تبدیل شده است. البته کاربران که وضعیت موجود را با مطلوب خود فاصله‌دار می‌بینند، معتقدند اپراتورها به واسطه انحصاری که در ارایه خدمات صوت و تماس دارند، هرطور که می‌خواهند تعرفه‌گذاری می‌کنند و اگر روزی برسد که جایگزینی برای این اپراتورهای پرتوقع پیدا شود، دیگر از خدمات آنها استفاده نخواهند کرد. وجه دیگر، اپراتورهای همراه هستند که اگرچه بارها عنوان کردند هزینه‌های ارزی و درآمدهای ریالی دارند و دخل و خرجشان هم چندان با هم نمی‌خواند، اما در سال‌های گذشته و با وجود افزایش چند برابری قیمت ارز، دست به بسته‌های اینترنتی خود نزدند تا هم مردم را راضی نگه دارند و هم مسوولان وزارت ارتباطات را که بارها عنوان کرده‌اند قرار نیست سهم اینترنت در سبد خانوار مردم با افزایش قیمت، کاهش یابد و به عبارتی در بحران‌های ارزی نباید دست در جیب ملت کرد. اما وجه سوم، منتقدان به وضعیت موجود هستند که معتقدند بالا بودن تعرفه‌های صوتی در اپراتورهای همراه موجب می‌شود این اپراتورها بتوانند هزینه اینترنت را بسیار پایین‌تر از آنچه در واقعیت باید ارایه شود، عرضه کنند و درواقع با دامپینگ قیمت‌ها، گوی رقابت را از اپراتورهای ثابت ربوده‌اند؛ و با توجه به قیمت‌های پایین و کیفیت بالایی که اینترنت همراه دارد، خود مردم هم تمایلشان به استفاده از اینترنت همراه است تا اینکه بخواهند از وای‌فای‌ با سرعت‌های نصفه و نیمه و کیفیت نامطلوب استفاده کنند. 

هرچند محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تمایل مردم به استفاده از اینترنت همراه را کیفیت آنها عنوان می‌کند و اینکه اپراتورهای ثابت از قافله توسعه عقب مانده‌اند و تنها راهی که می‌توان مردم را به استفاده از اینترنت ثابت تشویق کرد، توسعه و بهبود کیفیت است. با وجود این، به نظر می‌رسد اکنون توسعه اینترنت ثابت هم در حلقه‌ای گرفتار شده که از سویی عدم تمایل به سرمایه‌گذاری به دلیل استفاده نکردن مردم است، از سوی دیگر هیچ توسعه‌ای بدون سرمایه‌گذاری اتفاق نخواهد افتاد و درنهایت درصورتی که کیفیت اینترنت ثابت درجا بزند و اینترنت موبایل توسعه یابد، مردم کمتر سراغ اینترنت ثابت می‌روند و حتی در خانه‌هایشان هم اینترنت چند ده مگابیتی و باکیفیت همراه را به اینترنت چند مگابیتی و بی‌کیفیت ثابت ترجیح می‌دهند، کما اینکه همین حالا هم این اتفاق افتاده است. صرف نظر از اینکه اپراتورهای ثابت خود را در یک رقابت پیش‌باخته می‌بینند که معتقدند به دلیل پایین بودن قیمت اینترنت در اپراتورهای همراه رخ داده است و اینکه با ادامه روند موجود حتی در آستانه ورشکستگی هم قرار می‌گیرند، بسیاری از کارشناسان و اهل فن هشدار می‌دهند که اگر اینترنت ثابت عقب‌مانده بماند، روند توسعه فناوری در کشور هم دچار مشکل خواهد شد. کما اینکه در همه دنیا اینترنت موبایل این اندازه که در ایران ارزان است، عرضه نمی‌شود و با توسعه زیرساخت‌های اینترنت ثابت، تمایل و استفاده کاربران به استفاده از آن سمت رفته است. با وجود این در این سال‌ها که گلایه اپراتورهای اینترنت ثابت باقی بوده و اینترنت همراه همچنان ارزان مانده، اتفاق نظری بین ذی‌نفعان این حوزه صورت نگرفته و آینده توسعه اینترنت ثابت هم چندان روشن به نظر نمی‌رسد.