از پروژههای عجیب تا پروژههای برزمین مانده شهری
مدیران شهرداری بارها اعلام کردند که به دلیل حجم بالای بدهیها، کاهش تمایل به ساخت و ساز و... حال مالی شهرداری تهران خوب نیست، این در حالی است که تراکم فروشی و شهرفروشی نیز جایی در سیاستها و اولویتهای تیم مدیریت شهری فعلی ندارد و حالا با آمدن کرونا و مواجهه شهرداری تهران با کاهش شدید درآمدهایش میتوان گفت که وضعیت درآمدی پایتخت در شکنندهترین حالت ممکن قرار دارد.
وضعیت نامناسب اقتصادی شهرداری تهران در حالی است که به نظر میرسد، جذب مشارکت بخش خصوصی بتواند کمک زیادی به بهبود اوضاع فعلی، پیشرفت پروژههای نیمه تمام و حتی تعریف پروژههای جدید کند، سرمایهگذاری که یک سازمان در شهرداری تهران دارد و با اینکه سالهاست در زمینه شناسایی و جذب سرمایهگذار فعال است اما به تازگی سندجامعی به عنوان نقشه راه برای این سازمان تدوین و تصویب شد تا به گفته مدیرعامل سازمان سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی شهرداری تهران جان تازهای در کالبد این سازمان دمیده شود. شکرالله بنار در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه سازمان سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی با هدف ایجاد بستر متوازن برای سرمایهگذاری بخش خصوصی و توسعه زیرساختهای شهری ایجاد شده است، گفت: این سازمان میبایست با مد نظر قرار دادن منافع بخش خصوصی و شهرداری تهران، مشارکت این دو را در انجام پروژههای مختلف بالا ببرد. مدیرعامل سازمان سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی شهرداری تهران با تاکید بر اینکه تامین منابع مالی پایدار و اجتناب از شهرفروشی، راهبرد سرمایهگذاری مشارکتی است که با همین رویکرد سند جامعی در شورای شهر تصویب شده که جریان سرمایهگذاری در تهران را تسهیل کند، افزود: سند فعلی ۷۰ تا ۸۰ درصد مقاصد سرمایهگذاری تهران را پوشش میدهد و موجب میشود تا ما سود متعارفی برای سرمایهگذاری در اجرای قراردادها داشته باشیم و ضمن احترام به حقوق شرکا، زیرساخت هایمان را توسعه دهیم. وی ادامه داد: سند جامع سرمایهگذاری در تهران، این امکان را ایجاد میکند که با تفویض اختیارات بیشتر، زمینه مشارکت برای همه سازمانها، شرکتها و مناطق شهرداری را داشته باشیم. ما سعی کرده ایم با مشارکت عمومی – خصوصی، موانع سرمایهگذاری را برطرف کنیم. بنار در تشریح راههای جلب مشارکت مناطق و سازمانهای شهرداری تهران در جذب سرمایهگذار خصوصی گفت: با چند اقدام مساعد توانستیم نظر مثبت مناطق را جلب کنیم که یکی از آنها این بود که ما منافع و عایدی از سرمایهگذاری بخش خصوصی را به همان منطقه برگردانیم؛ همین دلیل سبب شد که شهرداران مناطق، رغبت بیشتری برای جذب سرمایهگذار داشته باشند؛ همچنین پیش از این اختیارات مالی شهرداری مناطق، ۸.۵ میلیارد تومان در بخش سرمایهگذاری بود و ما با ارتقای این عدد به ۵۰ میلیارد تومان، سعی کردیم میزان مشارکت مناطق را در جذب سرمایهگذاران افزایش دهیم. مدیرعامل سازمان سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی شهرداری تهران با تاکید بر اینکه طی این مدت سعی کردیم وضعیت پروژههای سرمایهگذاری شهرداری را تعیین تکلیف کنیم، گفت: در برخی پروندهها بضاعت مالی شرکا، از ابتدا به درستی سنجیده نشده بود و برخی از شرکا نیز در این مدت با مشکلات مالی مواجه و حتی ورشکست شده بودند، اما با پیگیریهای انجام شده توانستیم ۹۸ درصد پروژههای مساله دارمان را تعیین تکلیف کنیم و به توافق برسیم به گونهای که این سازمان در ۱۰ سال گذشته تنها ۱۲۰۰ میلیارد تومان عایدی داشته است و در مقابل در سال گذشته با ثبت ۱۲۰۰ میلیارد تومان عایدی توانستیم، به اندازه همه ۱۰ سال گذشته عایدی داشته باشیم.
وی افزود: برای سال جاری نیز مدیریت شهری، تکالیفمان را افزایش داده است به گونهای که میبایست ۴۰۰۰ میلیارد تومان را برای خط ۱۰ مترو، تامین مالی کنیم و در همین راستا برخی پروژه هایمان را به مترو معرفی کرده و در حال انتقال آن هستیم و امیدواریم بتوانیم با برنامهریزی انجام شده بتوانیم ۷۵۰۰ میلیارد تومان عایدی برای شهرداری داشته باشیم. بنار با تاکید بر اینکه رویکرد ما در سازمان سرمایهگذاری، فروش داراییها نیست و باید زمینه سرمایهگذاری را فراهم کنیم، گفت: سال گذشته۶۰۰۰ میلیارد تومان سرمایهگذاری جدید داشتیم و امسال نیز باید بر اساس تکالیف تعیین شده ۱۰ هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری جدید جذب کنیم. اما متاسفانه در این میان با مشکلاتی مواجهیم که یکی از آنها یکسان نبودن میزان مشارکت مناطق در تولید ثروت است، به گونهای که برخی مناطق با وجود آنکه پتانسیل و ظرفیت زیادی دارند هیچ سرمایهگذاری جذب نکردهاند و برای ما نیز جای سوال است که چرا منطقهای در گذشته ۲۵ درصد منابع مالی شهرداری را تأمین میکرده و حالا هیچ نقشی ندارد. اما باید بگویم که مناطق ۲ و ۲۱ بیشترین میزان جذب مشارکت در سرمایهگذاری را داشتهاند؛ ولی در مابقی مناطق باید اعلام کنیم که با یأس و ناامیدی هیچ اتفاقی رخ نداده است؛ لذا در نامهای به حناچی این موضوع را گزارش دادیم و تاکید کردیم که روا نیست اینگونه به حوزه سرمایهگذاری که تنها راه دسترسی به ثروت پایدار در تهران است، توجه شود.
مدیرعامل سازمان سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی شهرداری تهران با بیان اینکه سازمان سرمایهگذاری تنها ۳۰ کارشناس دارد که بیش از ۴۰۰ پروژه را کنترل میکنند، گفت: ما سازمانی ۳۰ نفره هستیم که باید امسال ۷۵۰۰ میلیارد تومان درآمد برای شهرداری داشته باشیم اما میبینیم که یک منطقه در تهران با داشتن هزاران نفر نیرو، اما یک ریال هم سرمایهگذاری نداشته است.
پروژه عجیب و غریبی در مولوی
بنار در تشریح یکی از این پروژههای نیمه تمام چند ساله گفت: ما پروژه عجیب و غریبی در مولوی داریم به گونهای که در محدوده مولوی، یک پاساژ پارچه فروشی نیمه کاره است که ۳۰ سال است به صورت نیمه کاره باقی مانده و با اینکه شهرداری ۳۰۰ مغازه در این پاساژ دارد، اما از آن بهرهبرداری نمیکند؛ از سوی دیگر شریک تجاری ما نیز از مغازه هایش سالها است استفاده میکند؛ این درحالی است که ارزش این پروژه رها شده، ۲۰۰۰ میلیارد تومان است اما این پول آنجا رها شده و از آن استفاده نمیکنیم. مدیرعامل سازمان سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی شهرداری تهران با بیان اینکه طی این مدت، موانعی نیز در داخل شهرداری داشته ایم که یکی از آنها، وارد نشدن حوزه شهرسازی به مساله سرمایهگذاری در تهران است، ادامه داد: عمده پروژههایی که در حال حاضر در آنها با چالش مواجهیم و وعده آنها نیز محقق نشده، دارای مشکلات در حوزه شهرسازی هستند که اگر معاونت شهرسازی نیز در فرایند جذب سرمایهگذار با ما همکاری داشته باشد میتوانیم این پروسه را در تهران سرعت ببخشیم. وی با تاکید بر اینکه ابزار مناسب برای وادار کردن همه دستگاهها به مساله جذب سرمایهگذار را نداریم، افزود: ما قرارداد سرمایهگذاری امضا کردیم اما یک سال روی میز شهردار منطقه، بی دلیل مانده است و نمیتوانیم اقدامی انجام دهیم چراکه ابزار لازم را نداریم و این درحالی است که شاهد مداخلات ناصواب هستیم؛ به عنوان مثال بعضا بدون اطلاع ما، جاذبههای سرمایهگذاری فروخته شده و یا تصمیمات اخذ شده در برخی مناطق، سبب طولانی شدن پروسه سرمایهگذاری میشود. بنار ادامه داد: سرمایهگذاری شهرداری عمدتا در ۲ قسمت زمین و پروانه است و از آنجاییکه زمین زیادی نداریم، به سمت مشارکت در صدور پروانه پیش رفتیم؛ اما گویا شهرداریهای مناطق مختلف تهران در این زمینه جدی نیستند. به عنوان مثال سال گذشته به همه مناطق اعلام کردیم که بهتر است اداره امور فضاهای عمومی همچون جمع آوری زباله و غیره به روش مشارکت عمومی- خصوصی باشد تا پول نقد را صرف پروژههای دیگر کنیم اما در کمال تعجب دیدیم که مناطق شمالی، به دلیل آنکه پول نقد کافی داشتند، حتی این دستورالعمل را ورق نزدند و در مقابل، مناطق جنوبی، این پیشنهاد را عملیاتی کرده و بسیار موفق بودند.
پروژههای بر زمین مانده
مدیرعامل سازمان سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی شهرداری تهران در تشریح پروژههای بر زمین مانده مشارکتی شهرداری تهران به پروژه «هزار و یک شهر» اشاره کرد و گفت: شریک ما در این پروژه اعلام کرده از آنجایی که «ایران مال» با چند هکتار فضای تجاری، دقیقا روبروی این پروژه فعالیت خود را آغاز کرده، مساحت تجاری «هزار و یک شهر»، فاقد کارایی برای او است؛ لذا ما نیز پس از برگزاری جلسات مختلف تصمیم گرفتیم بهانه به صرفه نبودن مساحت تجاری «هزار و یک شهر» را از مالک بگیریم و به او اعلام کردیم شهرداری تهران ۳۱ درصد سهم در این پروژه دارد و سهم خودش را از قسمت تجاری برمیدارد تا بهانه از شریک سلب شود. حالا نیز امیدواریم این پروژه مجددا اجرایی شود.