توسعه بازنده بزرگ رشد ۵۰ درصدی تسهیلات
گروه کلان | محسن شمشیری|
تسهیلات پرداختی بانک‌ها طی 3 ماهه ابتدای سال ۹۹ به بخش‌های اقتصادی مبلغ ۲۲۴۷ هزار میلیارد ریال بوده که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل معادل ۵۰.۵ درصد افزایش داشته است. اما با این وجود، سهم امور توسعه‌ای و رشد تقاضا محدود بوده و واحدهای اقتصادی برای سرپاماندن و ادامه حیات خود عمدتا برای تامین سرمایه در گردش خود وام بانکی تقاضا کرده اندو بیش از 62 درصد وام‌ها را سرمایه در گردش به خود اختصاص داده است.
به گزارش «تعادل» از سوی دیگر، با وجود رشد 50 درصدی تسهیلات بانکی در 3 ماه نخست، مطالبات معوق، سررسید گذشته، مشکوک الوصول، خرید دین واموال معاملات نیز رشد بالای 19 درصدی را تجربه کرده و این سرفصل به رقم 213 هزار میلیارد تومان رسیده که سهم 12 درصدی از کل مانده تسهیلات بانکی داشته است. سهم تسهیلات پرداختی در قالب سرمایه در گردش در کلیه بخش‌های اقتصادی طی 3 ماهه سال جاری مبلغ ۱۴۰۶ هزار میلیارد ریال معادل ۶۲.۶ درصد کل تسهیلات پرداختی است که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل مبلغ ۵۲۲ هزار میلیارد ریال معادل ۵۹.۲ درصد افزایش داشته است.سرمایه در گردش در بخش کشاورزی بیش از 74 درصد، در صنعت و معدن بیش از 79 درصد، در بخش بازرگانی 44 درصد، در بخش خدمات 62 درصد کل وام این بخش‌ها را به خود اختصاص داده است لذا عمده واحدهای اقتصادی برای ادامه حیات و سر پاماندن نیاز به دریافت وام داشته‌اند و با وجود رشد 50 درصدی تسهیلات بانک‌ها در 3 ماه اول 99 نسبت به مدت مشابه سال 98 همچنان سرمایه در گردش سهم عمده دارد و افزایش 50 درصدی وام‌ها کمکی به هدایت نقدینگی در جهت امور توسعه‌ای و ایجاد واحدهای جدید و توسعه آنها نکرده و عمده وام‌ها برای سر پاماندن واحدهای اقتصادی هزینه شده است. سهم تسهیلات پرداختی بابت تأمین سرمایه در گردش بخش صنعت و معدن نیز طی 3 ماهه سال جاری معادل ۵۸۷ هزار میلیارد ریال بوده که حاکی از تخصیص ۴۱.۷ درصد از منابع تخصیص یافته به سرمایه درگردش تمام بخش‌های اقتصادی (مبلغ ۱۴۰۶ هزار میلیارد ریال) است. بر اساس این گزارش از ۷۳۹ هزارمیلیارد ریال تسهیلات پرداختی در بخش صنعت و معدن، معادل ۷۹.۴ درصد آن (مبلغ ۵۸۷ هزار میلیارد ریال) برای تأمین سرمایه در گردش پرداخت شده که بیانگر توجه و اولویت‌دهی به تأمین منابع برای این بخش توسط بانک‌ها در سال جاری است.هدف از دریافت تسهیلات پرداختی در بخش‌های اقتصادی طی 3 ماهه ابتدای سال ۱۳۹۹ نشان می‌دهد که سهم تسهیلات پرداختی در قالب سرمایه در گردش در کلیه بخش‌های اقتصادی طی سه ماهه سال جاری مبلغ ۱۴۰۶.۸ هزار میلیارد ریال معادل ۶۲.۶ درصد کل تسهیلات پرداختی است که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل مبلغ ۵۲۲.۹ هزار میلیارد ریال معادل ۵۹.۲ درصد افزایش داشته است. سهم تسهیلات پرداختی بابت تأمین سرمایه در گردش بخش صنعت و معدن طی 3 ماهه سال جاری معادل ۵۸۷ هزار میلیارد ریال بوده که حاکی از تخصیص ۴۱.۷ درصد از منابع تخصیص یافته به سرمایه درگردش تمام بخش‌های اقتصادی (مبلغ ۱۴۰۶.۸ هزار میلیارد ریال) است.از ۷۳۹.۵ هزارمیلیارد ریال تسهیلات پرداختی در بخش صنعت و معدن معادل ۷۹.۴ درصد آن (مبلغ ۵۸۷ هزار میلیارد ریال) در تأمین سرمایه در گردش پرداخت شده که بیانگر توجه و اولویت‌دهی به تأمین منابع برای این بخش توسط بانک‌ها در سال جاری است.هدف از دریافت تسهیلات نشان می‌دهد که 11.2 درصد تسهیلات برای ایجاد واحدهای جدید یا فازهای جدید پرداخت شده است. تعمیرات نیز سهم 2.5 درصدی داشته و 8.4 درصد برای توسعه فازها و واحدهای اقتصادی پرداخت شده است. براین اساس امور توسعه‌ای معادل 22.1 درصد تسهیلات بانکی را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر، بخش قابل توجهی از وام‌ها برای خرید کالای شخصی پرداخت شده که معادل 9.6 درصد تسهیلات است. این نوع وام می‌تواند در جهت تشویق به خرید کالا و رشد تقاضای کل اقتصاد نقش قابل توجهی داشته باشد. همچنین خرید مسکن با سهم 2.2 درصدی سهم اندکی داشته که نشان‌دهنده نوعی رکود در خرید مسکن به شمار می‌رود. در بین بخش‌های اقتصادی نیز بخش خدمات با 75 هزار و 823 میلیارد تومان سهم 34 درصدی از کل تسهیلات بانک‌ها داشته است. بخش صنعت و معدن با 73 هزار و 950 میلیارد تومان در رتبه دوم در بین بخش‌های اقتصادی بوده و 33 درصد کل تسهیلات را به خود اختصاص داده است.
از سوی دیگر، بخش بازرگانی با 46 هزار و 649 میلیارد تومان سهم 20 درصدی از کل وام‌های بانکی داشته و رتبه سوم را کسب کرده است. همچنین بخش کشاورزی و مسکن و ساختمان در رتبه‌های بعدی دریافت تسهیلات در بین بخش‌های اقتصادی قرار داشته‌اند.
بانک مرکزی تاکید کرده که همچنان باید در تداوم مسیر جاری، ملاحظات مربوط به کنترل تورم را نیز در نظر گرفت و همواره مراقب قدرت گرفتن پتانسیل تورمی ناشی از فشار تقاضای کل در اقتصاد نیز بود. بر این اساس ضروری است به افزایش توان مالی بانک‌ها از طریق افزایش سرمایه و بهبود کفایت سرمایه بانک‌ها، کاهش تسهیلات غیرجاری و بازگرداندن آنها به مسیر صحیح اعتباردهی بانک‌ها، افزایش بهره‌وری بانک‌ها در تامین سرمایه در گردش تولیدی، پرهیز از فشارهای مضاعف بر دارایی بانک‌ها و ترغیب بنگاه‌های تولیدی به سمت بازار سرمایه به عنوان یک ابزار مهم درتامین مالی طرح‌های اقتصادی (ایجادی) توجه ویژه‌ای کرد.
