افزایش ریسک سرمایه‌گذاران بورس به دلیل اختلال هسته معاملات
شاخص کل در بازار بورس، روز گذشته ۳۹ هزار و ۱۴۲ واحد رشد داشت که در نهایت این شاخص به رقم دو میلیون و ۳۴ هزار واحد رسید.بیش از هشت میلیارد و ۸۲۸ میلیون سهم، حق تقدم و اوراق بهادار به ارزش ۱۹۱ هزار و ۱۹۴ میلیارد ریال داد و ستد شد.
همچنین شاخص کل (هم وزن) با چهار هزار و ۲۴۲ واحد افزایش به ۵۳۱ هزار و ۸۶۰ واحد و شاخص قیمت (هم وزن) با دو هزار و ۷۸۴ واحد رشد به ۳۴۹ هزار و ۱۰۹ واحد رسیدند.شاخص بازار اول ۲۴ هزار و ۶۱۸ واحد و شاخص بازار دوم ۹۵ هزار ۳۹۶ واحد افزایش داشتند.علاوه بر این در بین تمامی نمادها، نماد سرمایه گذاری تامین اجتماعی (شستا) با ۶ هزار و ۳۷۱ واحد، صنایع پتروشیمی خلیج فارس (فارس) با پنج هزار و ۸۶۷ واحد، ملی مس ایران (فملی) با دو هزار و ۸۹۹ واحد، نفت و گاز پتروشیمی تامین (تاپیکو) با دو هزار و ۴۳۹ واحد، سرمایه گذاری غدیر (وغدیر) با دو هزار و ۱۵۵ واحد، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (حکشتی) با دو هزا و ۹۷ واحد و گسترش نفت و گاز پارسیان (پارسان) با یک هزار و ۸۶۱ واحد بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص بورس داشتند.
در مقابل نماد پالایش نفت تهران (شتران) با ۷۱۷ واحد، پتروشیمی پردیس (شپدیس) با ۶۷۸ واحد، سرمایه گذاری گروه توسعه ملی (وبانک) با ۵۲۵ واحد، گروه پتروشیمی س. ایرانیان (پترول) با ۵۱۴ واحد، پارس خودرو (خپارس) با ۴۹۷ واحد، خدمات انفورماتیک (رانفور) با ۴۱۷ واحد، باما (کاما) با ۳۴۶ واحد، گروه دارویی برکت (برکت) با ۳۴۵ واحد، سرمایه گذاری سایپا (وساپا) با ۳۲۲ واحد، ایران ترانسفو (بترانس) با ۲۹۴ واحد، گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو (خگستر) با ۲۶۴ واحد، پتروشیمی نوری (نوری) با ۲۳۸ واحد با تاثیر منفی بر شاخص همراه بودند. نماد سرمایه گذاری غدیر، ملی صنایع مس ایران، پالایش نفت بندرعباس، بانک صادرات ایران، گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو، سرمایه گذاری گروه توسعه ملی و بانک پارسیان در گروه نمادهای پربیننده قرار داشتند.
گروه فرآورده‌های نفتی هم در معاملات امروز صدرنشین برترین گروه‌های صنعت شد و در این گروه ۸۲۵ میلیون و ۷۹۵ هزار برگه سهم به ارزش ۳۹ هزار و ۲۰۷ میلیارد ریال داد و ستد شد.
آخرین وضعیت شاخص فرابورس
شاخص فرابورس نیز بیش از ۴۵ واحد افزایش داشت و بر روی کانال ۲۱ هزار و ۱۲۲ واحد ثابت ماند. همچنین در این بازار دو میلیارد و ۷۸۸ میلیون برگه سهم به ارزش ۶۹ هزار و ۲۰ میلیارد ریال داد و ستد شد.
روزگذشته نمادهای پتروشیمی مارون (مارون)، هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه (میدکو)، سرمایه‌گذاری صبا تامین (صبا)، بانک دی (دی)، پلیمر آریاساسول (آریا)، بیمه پاسارگاد (بپاس)، موسسه اعتباری ملل (ملل)، نیروگاه زاگرس کوثر (بزاگرس)، فرابورس ایران (فرابورس)، سهامی ذوب آهن اصفهان (ذوب)، ویتانا (غویتا)، گروه سرمایه گذاری میراث فرهنگی (سمگا)، جنرال مکانیک (رنیک)، کشت و صنعت دست خرم دره (زدشت)، بهمن دیزل (خدیزل) و پخش البرز (پخش) تاثیر مثبت بر شاخص این بازار را داشتند.
همچنین نماد سنگ آهن گهرزمین (کگهر)، پتروشیمی تندگویان (شگویا)، پتروشیمی زاگرس (زاگرس)، مدیریت انرژی تابان هور (وهور)، س. توسعه و عمران استان کرمان (کرمان)، بیمه کوثر (کوثر)، پالایش نفت شیراز (شراز)، فولاد هرمزگان جنوب (هرمز)، گروه توسعه مالی مهر آیندگان (وهور)، گروه کارخانجان صنعتی تبرک (تبرک)، نفت پاسارگاد (شپاس) وتوریل (توکاریل) با تاثیر منفی بر شاخص این بازار همراه بودند.در حالی که در معاملات دیروز بورس، شاخص کل وارد کانال ۲ میلیون واحدی شده بود، امروز به دلیل اختلال هسته معاملات، بازار با کاهش ورود سرمایه روبه رو شد و شاخص مجددا به کانال ۱.۹ میلیون بازگشت.
به گزارش مهر، از سال ۸۹ به بعد، اداره کل فناوری اطلاعات سازمان بورس و اوراق بهادار نسبت به خریداری نرم افزار اتوس اقدام کرد که در تمام سال‌های پس از استفاده از این نرم افزار، همواره هسته معاملات با ایراداتی روبه رو بوده است اما از آنجایی که بازار سرمایه با معامله گران محدودی سروکار داشت، این باگ نرم افزاری هیچ گاه مورد توجه افکار عمومی نبود اما طی ماههای گذشته با رونق تاریخی معاملات بورس و ورود بسیاری از سهامداران خرد به این بازار، این اختلالات تشدید شد.هرچند که تلاش‌های تیم نرم افزاری سازمان بورس توانست باگ نرم افزاری اتوس را تا حدودی اصلاح کند اما این مشکلات هیچ گاه به صفر نرسید و مرتفع نشد؛ حتی بارها این نرم‌افزار با هزینه‌های بالا آپدیت و به روز رسانی شد ولی این باگ از بین نرفت.نهایتاً با افزایش تحریم‌ها از یک سو - که شرکت پشتیبانی کننده حاضر به اصلاح آن نشد- و از سوی دیگر، افزایش حجم معاملات بورس در یکسال گذشته، رفته رفته ایرادات هسته معاملات به چالشی دائمی و روزمره برای سرمایه گذاران بورسی تبدیل شد. علت بروز این اختلال در هسته معاملات، سینک نشدن درخواست و سفارش گیری مشتری با حافظه سامانه و نرم افزار است به این صورت که مشتری، سفارش خرید یا فروش را ثبت می‌کند؛ ولی به دلیل اینکه در حافظه نرم افزار نمی‌تواند سینک و «بر هم نشست» داشته باشد، پیام خطا به سفارش دهنده ارسال می‌کند.هسته معاملات همان سیستم پردازشگر اطلاعات مختلف و انجام معاملات بورس است که با توجه به حجم بالای اطلاعات و کاربری‌های مختلف، نیاز به سرعت بالا و ماژول‌های مختلف داشته و به همین دلیل، یک ابر سامانه پیچیده محسوب می‌شود.
کارشناس بازار سرمایه: اختلال هسته معاملات، ریسک معاملات را افزایش داده است
مهدی محمود رباطی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار مهر درباره مشکلات هسته معاملات اظهار داشت: برخی سرمایه گذاران فکر می‌کنند مشکلات و ایراداتی که در هسته معاملات بروز می‌کند به خاطر عدم سرمایه گذاری سازمان بورس در این حوزه است و اعلام می‌کنند که چرا علی رغم کارمزدی که سازمان بورس از معاملات دریافت می‌کند، برای خرید سامانه جدید اقدام نمی‌شود.
وی افزود: این در حالی است که ۹۰ درصد مشکلات هسته معاملات به تحریم‌ها برمی‌گردد؛ هسته معاملات بورس ۹۰ درصد کشورها از ۲ یا ۳ شرکت بین المللی خریداری می‌شود که پشتیبانی و به روز رسانی‌ها را هم همین شرکت‌ها انجام می‌دهند.عضو کانون شرکت‌های کارگزاری بورس ادامه داد: شرکتی که هسته معاملات را به ایران واگذار کرده، به دلیل تحریم‌های ظالمانه علیه ایران حاضر به آپدیت آن نیست از آنجایی که این سامانه، از پیچیدگی بسیار بالایی برخوردار است، امکان اصلاح و به روز رسانی آن هم در داخل وجود ندارد.وی یکی دیگر از عواملی که موجب فشار مضاعف به سامانه و تشدید اختلالات می‌شود را پیشنهادگیری و معامله مستقیم سرمایه‌گذاران و سهامداران در بورس عنوان کرد و گفت: این در حالی است که در دیگر کشورها، سرمایه‌گذاران به کارگزاری‌ها سفارش خرید یا فروش می‌دهند و کارگزاری برای آنها معاملات را انجام می‌دهد.به گفته کارشناس بازار سرمایه، ورود مستقیم سرمایه‌گذاران به معاملات، سبب حجیم شدن هسته پردازش اطلاعات شده و این در حالی است که هسته معاملات امکان پاسخگویی به همه کاربران را ندارد.وی این اتفاق را سبب وارد آمدن آسیب‌هایی نسبتاً جدی به اصل معاملات دانست و افزود: این اتفاق ریسک فعالیت در بازار را افزایش داده و امکان مظنه گیری را از کاربران گرفته است. درنتیجه معاملات افت کرده و بسیاری از معامله گران ترجیح می‌دهند در روزهایی که بازار با اختلال هسته معاملات روبه رو است، وارد فضای خرید و فروش سهام نشوند.
سامانه معاملات دو هسته‌ای می‌شود
علی صحرایی، مدیرعامل بورس تهران نیز در واکنش به اختلال هسته معاملات و تدبیر سازمان بورس برای حل این چالش گفت: برای رفع مشکلات در سامانه معاملات به زودی تغییراتی بنیادین انجام می‌دهیم. سهام حاضر در بازار بورس تهران به واسطه تراکنش‌های زیاد و مشکلات سامانه در کوتاه مدت و خیلی موقت در دو تایم زمانی معامله می‌شوند.
به گفته صحرایی، در این تغییرات، صنایع در دو زمان مختلف و دوره معاملاتی جداگانه سفارش گیری می‌شوند. بخشی از معاملات در زمان زودتر شروع می‌شود از سوی دیگر، صنایعی که بیشترین سهام را در دل خود جای داده‌اند و چند صنعت دیگر هم در زمان دیگری که حدوداً تا ساعت ۱۵ طول می‌کشد، معامله خواهند شد. این اتفاق صرفاً برای یک دوره کوتاه مدت است.مدیرعامل بورس تهران تصریح کرد: در تصمیمی دیگر همان طور که در سال ۹۷ هسته معاملاتی فرابورس و بورس را جدا کردیم، برای بورس تهران هم دو سامانه معاملاتی جدا در نظر گرفته‌ایم و به زودی دو هسته معاملاتی برای معاملات شرکت‌های حاضر در بازار سهام فعال می‌شود.
