چشمانداز بورس بعد از اصلاح
رضا غنیپور
چشمانداز بازار بورس چگونه است و بازار سرمایه چه تحولاتی را از از سر میگذراند؟ این پرسشی است که این روزها از بیشترین فراوانی در میان مطالباتی که افکار عمومی در خصوص بورس مطرح میکنند، برخوردار است. اگر قرار باشد بهطور کلی بازار تحلیلی از شرایط فعلی بورس داشته باشیم، باید به این واقعیت اشاره کنیم که در حال حاضر بازار سرمایه کشورمان در فاز اصلاحی خودش قرار گرفته که به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان بعد از رشدهای اخیر، بورس کاملا به یک چنین رویکردهای اصلاحی نیاز داشت. با توجه به شریط فعلی کشور که دولت در حال سرعت دادن به دامنه افزایش پایه پولی است و متعاقب آن هم ریسکهای سیاسی انتظارات تورمی کماکان بالاست، طبیعی است که بازار سرمایه هم واکنشهایی به این امر نشان دهد. بنابراین از نظر من بعد از پایان این اصلاح روند صعودی جدیدی رو شاهد خواهیم بود.در واقع معتقدم 10 روز معاملاتی پیش رو بسیار سرنوشت ساز است، برای مشخص شدن روند حرکتی بازار در 3 ماه آینده این تحولات بسیار اثرگذار خواهند بود. طبیعتا بعد از هر رشدی روندهای اصلاحی داریم و بازار در دالان نزولی قرار میگیرد. این روندی کاملا نرمال است و نباید نگرانی و ترس در مورد آن داشت. اصلاح اخیر هم دلایل زیادی داشت؛ شاید اگر این دلایل در سالهای قبل و قبل از رشد اخیر بورس و مستحکمتر شدن بازار سرمایه اتفاق میافتاد مشکلات بسیار بیشتری را تجربه میکردیم.مشکلاتی از قبیل دستورات یک شبه درباره موجودی سقف سهام در پرتفوها یا در مورد سهام عدالت که بدون برنامه اجازه فروشها داده شد و همه دیدند که در صفهای سنگین تقاضاهای فروش وجود داشت و سازماندهی این میزان تقاضا بسیار دشوار است. یا موضوعاتی که در خصوص خرابی هسته معاملات وجود دارد و باعث بروز مشکلات فراوانی شده است، موارد اصلی بوده که روی اعتماد سرمایهگذاران اثر گذاشته است و نوسانات بازار با به وجود آورده است. باید توجه داشت در بازارهای مالی این نظام علت و معلولی که در جهان پیرامونی میبینیم در این بازارها وجود ندارد؛ یعنی مبتنی بر یک نظام معقول علت و معلولی حرکت نمیکند و ممکن است شاهد تحولات تازهای باشیم. در ادامه میتوان توقع داشت که مثل دهه گذشته تمام تجربههای اصلاحی پشت سر گذاشته خواهد شد و بازار به روند رشد خود بازمیگردد؛ البته نمیتوان توقع داشت که روند رشد به شکل رشد ماههای ابتدایی سال باشد اما روند رشد مستمر خواهد بود. در روند اصلاح بازار نیاز است بازار کفسازی کند به این معنی که وقتی شاخص مثلا به 2میلیون واحد رسید و اقدام به اصلاح کرد هنوز هستند کسانی که مایل به فروش سهام خود هستند ...
از سوی دیگر خریداران هم با توجه به شرایط نزولی بورس و نوسانات با محافظهکاری بیشتری خرید میکنند؛ این جنگ بین خریدار و فروشنده محدودهای را ایجاد میکند که در این شرایط میگویند که بازار در حال کفسازی است. بعد از اصلاح استاندارد انتظار داریم که شاخص سهام بر روی 1میلیون و 600هزار واحد بایستد. این شاخص نه عجیب است و نه ترسناک و مخاطبان نباید نگران این تحولات باشند. بعد از این مرحله بازار دوباره در دالان رشد قرار میگیرند، اما بدون تردید دیگر شاهد رشد قبلی بازار نخواهیم بود که هر روز تمام سهمها حداقل 5درصد رشد کنند. در کل بازار سهام ایران همچنان توانایی رشد در همه زمینهها را دارد و این پایان نهایی برای بازار ایران نخواهد بود.