آموزش مجازی حریف آموزش حضوری نشد
درحالی که بازگشایی مدارس به‌صورت حضوری با اما و اگرهایی روبرو بود و از سوی وزارت ارتباطات و آموزش و پرورش هم تمهیداتی برای آموزش مجازی در نظر گرفته شده بود، در نهایت از سوی وزارت آموزش و پرورش اعلام شد مدارس از شنبه ۱۵ شهریورماه و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، به‌صورت حضوری آغاز می‌شود. از این رو روز گذشته نیز اولین روز از سال تحصیلی جدید بود که البته با حضور دانش‌آموزان با چهره‌هایی که با ماسک پوشیده شده بود همراه شد. محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، چند روز پیش از اتصال تمامی مدارس به شبکه ملی اطلاعات خبر داد و اعلام کرد کار اتصال اینترنت پرسرعت و رایگان همه مدارس کشور به شبکه ملی اطلاعات به پایان رسید تا دسترسی همگانی به آموزش مجازی محقق شود، هرچند به نظر می‌رسید تمهیداتی که برای آموزش مجازی در نظر گرفته شده، راهی برای ادامه روش غیرحضوری تحصیل دانش‌آموزان باشد، اما تا کنون همانطور که وزیر آموزش و پرورش تاکید کرده، اصل بر حضور است، مگر پروتکل‌ها اجازه ندهند.
در روزهای اخیر انتشار اخبار ضدونقیض درباره نحوه برگزاری کلاس‌های تحصیلی باعث سردرگمی خانواده‌ها و نگرانی‌ها آنها از سلامتی فرزندانشان شده بود. همچنین تامین سخت‌افزارهای لازم برای آموزش مجازی دانش‌آموزان یکی از دغدغه‌های مهم خانواده‌ها است. وزارت آموزش و پرورش، شیوه‌نامه بازگشایی مدارس برای سال تحصیلی جاری را منتشر کرد که در آن استان‌های کشور از نظر شیوع کرونا به سه دسته سفید، زرد و قرمز تقسیم‌بندی شدهاند و در استان‌هایی که وضعیت قرمز دارند، آموزش‌ها به‌صورت کاملا غیرحضوری خواهد بود. این وزارتخانه همچنین تاکید کرده است آموزش مجازی تنها از طریق شبکه اجتماعی دانش‌آموزی «شاد» انجام خواهد شد. بنابراین طبق اعلام وزارت آموزش و پرورش، استان‌هایی که از نظر شیوع کرونا در وضعیت سفید قرار دارند، برنامه‌های آموزشی‌شان مانند سال‌های گذشته انجام می‌شود؛ اما استان‌های زرد به صورت نیمه‌حضوری و استان‌های قرمز کلا غیرحضوری خواهند بود. بر اساس این شیوه‌نامه که در سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات قرار گرفته است، در استان‌های با وضعیت قرمز (مانند تهران) کلیه برنامه‌های آموزشی با استفاده از شبکه اجتماعی «شاد» انجام می‌شود و پایه‌های اول تا پنجم دبستان در پایان سال تحصیلی، آزمون نخواهند داشت و تنها در پایه ششم است که با توجه به شرایط، آزمون کتبی حضوری یا مجازی برگزار می‌شد. همچنین در مقطع متوسطه نیز همین راهبرد انتخاب شده و کلاس‌های درس در مناطق قرمز به صورت مجازی برگزار می‌شود و آزمون‌های نهایی نیز در کلیه دروس و پایه‌ها به جز آزمون پایانی نوبت دوم پایه‌های نهم و دوازدهم به صورت غیرحضوری برگزار خواهد شد. اما در مناطقی که وضعیت سفید یا زرد دارند، آزمون‌ها به‌صورت حضوری خواهد بود. مدت زمان هر کلاس برای پایه اول ابتدایی ۲۵ دقیقه، سایر پایه‌های ابتدایی ۳۰ دقیقه و پایه‌های متوسطه، ۳۵ دقیقه خواهد بود. از نکات مهم دیگر این سند، برقراری کلاس‌های آموزشی در روزهای پنج‌شنبه است. در سال‌های گذشته تعداد روزهای تحصیلی، ۵ روز در هفته (از شنبه تا چهارشنبه بود) اما در شیوه‌نامه اخیر تاکید شده که در تمام روزهای کاری هفته، کلاس‌های آموزشی برقرار است.
نگرانی والدین از آفات فضای مجازی
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در آستانه آغاز سال تحصیلی در اینستاگرام خود توصیه‌های در این رابطه با خانواده‌ها داشت. آذری جهرمی در اینستاگرام نوشت: آغاز سال تحصیلی جدید فرا رسیده و ممکن است شما هم مجبور باشید از آموزش مجازی استفاده کنید. وی با اشاره به نگرانی والدین از آفات فضای مجازی اظهار کرد: اگر فرزند شما از کامپیوتر یا لپ‌تاپ استفاده می‌کند، شما می‌توانید با استفاده از قابلیت family safety سیستم عامل ویندوز، مراقب حضور فرزندانتان در فضای مجازی باشید و دسترسی او را مدیریت کنید. اگر اطلاعات بیشتری لازم دارید، از جست‌وجوی گوگل کمک بگیرید. اگر فرزند شما از تبلت یا گوشی هوشمند اندروید استفاده می‌کند، ساده‌ترین کار برای مدیریت دسترسی و نظارت بر کودک در فضای مجازی، استفاده از ابزار
google family link است. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: اگر هنوز ابزاری برای فرزند خود تهیه نکرده‌اید یا علاقه‌مند به گره‌گشایی نیازمندان و خرید تبلت برای آنها هستید، توصیه می‌کنم از تبلت‌های ایرانی انارستان خرید کنید. انارستان همه ابزارهای مدیریت والدین را دارد و مطابق فرهنگ ایرانی‌اسلامی و نیاز کودکان ساخته شده است. آذری جهرمی خاطرنشان کرد: اگر فرصت کافی برای کار کردن با ابزارهای گفته‌شده را ندارید و علاقه‌مندید این کار را دولت برای شما انجام دهد، چند راهکار پیش روی شماست، اول اینکه اپراتورها سیم‌کارت‌های خاص کودکان ارایه می‌کنند. مثلا همراه اول سیم‌کارت انارستان را مدت‌هاست ارایه می‌کرده و ایرانسل نیز محصول مشابهی داشته است. دسترسی به اینترنت در این سیم‌کارت‌ها صرفا بر اساس یک لیست سفید صورت می‌گیرد.
راهکارهایی هنگام استفاده کودکان
از سیم‌کارت والدین
وی درباره استفاده کودکان از سیم‌کارت والدین توضیح داد: اگر فرزند شما از سیم‌کارت والدین برای آموزش مجازی استفاده می‌کند، ما دو راهکار را برای اجرا به اپراتورها ابلاغ کردیم که باید سریعا اجرایی و اطلاع‌رسانی کنند. اول اینکه یک بسته اختصاصی شاد تعریف کنند. زمانی که این بسته روی سیم‌کارت فعال باشد، دسترسی به اینترنت صرفا برای یک‌سری از سایت‌های تاییدشده توسط وزارت آموزش و پرورش امکان‌پذیر است. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: اگر از گوشی، هم‌زمان هم کودک و هم والدین استفاده می‌کنند، اپراتورها موظف شدهاند با تعریف یک کد دستوری ستاره مربع، امکان جابه‌جایی بسته فعال را فراهم کنند. به‌عبارتی تا گوشی در اختیار کودک است، بسته شاد و زمانی که در اختیار والدین است، بسته عادی فعال باشد. شرکت‌های اینترنت خانگی نیز موظف شدهاند، بسته شاد را تعریف و امکان فعال‌سازی یا غیرفعال‌سازی را فراهم کنند. بنابراین سیم‌کارتی تحت عنوان سیم‌کارت شاد توزیع نخواهد شد و مراقب سوءاستفاده و تماس‌های تلفنی کلاهبرداران برای فروش سیم‌کارت، تحت این نام‌ها باشید. آذری جهرمی با اشاره به هزینه اینترنت برای معلمان هنگام آموزش مجازی توضیح داد: در یک کار فشرده، تمام مدارس کشور به اینترنت پرسرعت و شبکه ملی اطلاعات به‌صورت رایگان متصل شدهاند. بنابراین در زمان حضور در مدرسه، استفاده از شبکه برای شما رایگان خواهد بود. البته ارایه بسته‌هایی شبیه آن‌چه در فروردین تقدیم کردیم هم در دستور کار است که اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.
هزینه‌های آموزش مجازی
برای دانش‌آموزان
وی درباره هزینه‌های آموزش برای والدین و دانش‌آموزان نیز اظهار کرد: به همه اپراتورها ابلاغ کردیم که استفاده از شاد، برای همه شما رایگان خواهد بود، اما ممکن است مدارس از سایر ابزارها هم برای آموزش مجازی بهره بگیرند، بزودی بسته ویژه دانش‌آموزان هم برای همه آنها تعریف و ارایه خواهیم کرد. علی‌الحساب شاد رایگان است. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات خاطرنشان کرد: به عنوان یک دوست توصیه می‌کنم برای حفظ سلامت فرزندان در فضای مجازی، حتما خودتان نظارت داشته باشید و به برنامه‌های دولت کفایت نکنید. این را به تجربه پدرانه خود عرض می‌کنم. وزارت ارتباطات در جریان معماری و مهندسی سامانه شاد نیست، تلاش زیادی از سوی توسعه‌دهندگان این سامانه برای بهبود خدمات صورت گفته و خدمات بسیار خوبی روی آن لحاظ شده است. ما برای خدمت‌رسانی بهتر، با تمام وجود در کنار همکاران‌مان در وزارت آموزش و پرورش هستیم و از امکانات خود برای مساعدت به آنها در انجام این امر مهم، بهره خواهیم گرفت. آذری جهرمی ادامه داد: اکنون در ذهن بسیاری، دوگانه سلامت‌تحصیل، شکل گرفته و نگرانی‌های جدی برای والدین به وجود آمده است. آینده ما در گروی نسل سالم و تحصیل کرده و تربیت‌یافته است. من هم به عنوان یک پدر برای حضور فردای فرزندانم در مدرسه نگرانی دارم. باید همه با هم همکاری و مساعدت کنیم تا رعایت دستورالعمل‌ها دقیق باشد و البته از ظرفیت عظیم آموزش مجازی هم بهره برد. به لطف الهی و با همدلی و البته مدیریت خوب جامعه فرهنگی کشور، این چالش هم به‌نحو خوبی مدیریت خواهد شد. زنگ بازگشایی مدارس روز گذشته در حالی نواخته شد که همه نگران و دغدغه‌مند شیوع بیشتر کرونا هستند، بازگشایی امسال مدارس و آغاز سال تحصیلی برای کودکان و نوجوانان تفاوتی بسیار با سال‌های تحصیلی پیشین دارد و به دلیل بی‌سابقه بودن این وضعیت شرایط سختی ایجاد کرده است. اکنون باید دید با تشکیل حضوری کلاس‌های درسی در نقاط سفید، شرایط به چه نحوی پیش خواهد رفت و روند حضوری ادامه خواهد یافت و یا آموزش مجازی که از اسفند ماه سال تا پایان سال تحصیلی گذشته ادامه داشت، جای آموزش حضوری را خواهد گرفت.
