دوران سلطه و هژمونی به سرآمده است
کووید-۱۹ بزرگ‌ترین گردهمایی سیاسی جهان را هم تحت تاثیر قرار داد. هفتاد و پنجمین نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد که اغلب نمایندگان بیش از ۱۹۰ کشور در آن حضور دارند، با صحنی خلوت و به شکلی بی‌سابقه برگزار شد. امسال خبری از رفت‌و‌آمدها و حواشی سیاسی در نیویورک نبود و سخنرانی سران کشورها به‌صورت ویدیویی از این تریبون جهانی منتشر شد. حسن روحانی نیز کمی مانده به ساعت ۲۱ سه‌شنبه شب در اولین روز پاییز و برای آخرین‌بار در کسوت و قامت رییس‌جمهوری از این تریبون برای مواضع جمهوری اسلامی استفاده کرد. دونالد ترامپ، همتای امریکایی او اما ساعاتی زودتر در این جمع سخنرانی داشت، سخنرانی که انتظار می‌رفت مطابق معمول در خلال آن از جمهوری اسلامی یاد کند. با این حال رییس‌جمهوری ایالات متحده به عنوان اصلی‌ترین چالش جمهوری اسلامی در روابط بین‌الملل به «ویروس چینی» پرداخت اما برخلاف انتظار تاکید چندانی به «برجام و ایران» نکرد و به اشاره‌ای مختصر و گذرا بسنده کرد. سخنرانی حسن روحانی اما حول محور «تحریم» بود. او اگرچه سخنرانی‌اش را با کووید-۱۹ و چالشی که در مدیریت جهانی و حکمرانی داخلی کشورها ایجاد کرده، آغاز کرد، در ادامه به رفتار سیاسی و بین‌المللی ایالات متحده امریکا پرداخت و از سخت‌ترین تحریم‌های تاریخ که نقض آشکار منشور ملل متحد، توافقات بین‌المللی و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بود، گفت.
حسن روحانی تحریم‌های امریکا علیه ایران را فشار پای آن پلیس امریکایی بر گردن جرج فلوید، شهروند سیاه‌پوست این کشور توصیف کرد که گویی بر گلوی ملت ایران نهاده شده است. او در ادامه سیاست خارجی ایران در قبال افغانستان، عراق، لبنان، یمن، فلسطین و به‌طور کلی سیاست‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی را مرور کرد تا همراهی نظام بین‌الملل را به دست آورده و نشان دهد که ملت ایران شایسته «تحریم و جنگ» نیستند. تمام حرف رییس دولت دوازدهم اعتراض به رفتار بین‌المللی امریکا و ماجرای تحریم و جنگ بود اما بخش متفاوت این سخنرانی که بخش اصلی محتوای آن دور از انتظار نبود، اشاره به سیاست داخلی جمهوری اسلامی بود. درست در زمانی که بار دیگر با برخی اقدامات قضایی و امنیتی داخلی، واکنش جامعه بین‌الملل برانگیخته شده است، حسن روحانی ترجیح داد «آزادی سیاسی» در ایران پایان‌بندی سخنرانی‌اش باشد. با این حال این سخنرانی با محتوای قابل پیش‌بینی حتی همچون سال گذشته حاوی پیشنهادی چون «صلح هرمز» هم نبود. آخرین سخنرانی روحانی در عین حال تکرار مواضع «نه مذاکره، نه جنگی» بود که پیش از این‌بارها از تریبون‌های مختلف شنیده شده‌بود.
در ادامه متن کامل سخنرانی رییس‌جمهوری را می‌خوانید:
انتخاب جناب‌عالی را به عنوان نماینده کشور دوست و برادر، ترکیه به ریاست هفتادوپنجمین نشست سالانه مجمع عمومی ملل متحد تبریک گفته و برای شما، دبیرکل محترم و همه همکارانتان که در مسیر تحقق اهداف ملل متحد، تلاش می‌کنند، آرزوی توفیق دارم.
عالی‌جنابان
جهان، غافل از دو نعمت بزرگ سلامت و امنیت، ناگهان با بانگ بیدارباشِ کووید19 مواجه گردید. کرونا با همه کوچکی خود، چنان مدیریتِ جهانی و حکمرانی داخلی کشورها را به چالش کشید که مهم‌ترین تجمعِ جهانی هم، به ناچار به صورت مجازی برگزار گردید.
کرونا امروز، به علت رشد علم و تکنولوژی و رسانه، به «درد مشترک» انسان بدل شده است. این دردِ مشترک، نشان داد که به رغم همه پیشرفت‌ها، هنوز علم بشر در برابر جهل او ناچیز است. این ویروس همه ما را به فروتنی بیشتر در برابر خداوند، و حقیقتِ خلقت می‌خواند و جامعه انسانی را به تقوای مدنی اعم از رعایت اخلاق فردی و اجتماعی و پرهیز از جفا در حق طبیعت و تخریب محیط زیست و دخالت بی‌رویه در خلقت، هدایت می‌کند. این بلیه فراگیر که مرزهای ساختگی قدرت و مکنت را درنوردیده است، یک بار دیگر به همه ما اعضای جامعه بشری، یادآور می‌شود که مواجهه با مسائل مشترک جهانی، جز از طریقِ مشارکت جهانی ممکن نیست.
همه ما در جهان، دوران سختی را سپری می‌کنیم. اما ملت من به جای برخورداری از همکاری جهانی، با سخت‌ترین تحریم‌های تاریخ، در نقض آشکار و اساسی منشور ملل متحد، توافقات بین‌المللی و قطعنامه 2231 شورای امنیت، مواجه است.
خانم‌ها، آقایان
تصویری که از برخورد پلیس ایالات متحده امریکا با یک شهروندِ معترض به سراسر جهان مخابره شد، برای ما، آشنا و تکراری بود. این پایی که بر گلو نهاده شد به عنوان پای استکبار بر گلوی ملت‌های مستقل بود که ما آن را به خوبی می‌شناسیم. ملتِ دلاور ایران دهه‌هاست اینگونه بهای آزادی‌خواهی و رهایی از سلطه و استبداد را پرداخت نموده ولی با ایستادگی، به بالندگی و پیشرفت خود ادامه داده و بر نقش تاریخی و تمدنی خود، به عنوان محورِ صلح و ثبات، مبارزه با اشغال و افراط و منادی گفت‌وگو و رواداری پایدار مانده است:
ما در برابر اشغال‌گران شوروی سابق، جنگ‌سالاران و افراط‌گرایان داخلی، تروریست‌های القاعده و اشغال‌گران امریکایی، در کنار مردم افغانستان ایستادیم و در همه روندهای صلح و آشتی چه در کنفرانسِ بن 2001، و چه در تلاش‌های منطقه‌ای، نقشی محوری ایفا نمودیم.
ما در برابر بسیج قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای، برای ایجادِ جنگ نفتکش‌ها در خلیج‌فارس در حمایت از صدام، در نیمه دوم دهه سال 1980، خواهان امنیت مشترک در خلیج فارس شدیم، در سال 2013 جهان عاری از افراط و خشونت (WAVE) را پیشنهاد کردیم که با اجماع اعضای مجمع، به تصویب رسید. در سال 2018 پیشنهاد پیمان عدم تجاوز و در سال 2019 طرح امید یا پویشِ صلح هرمز (HOPE)، برای ارتقای صلح و ثبات در خلیج فارس را، در همین مجمع ارایه کردیم.
ما در برابر اشغالِ کویت توسط صدام، اولین کشور منطقه بودیم که در کنار مردم و دولت کویت ایستادیم و آرزوی صدام برای استیلا بر همه متحدان عربش را، ناکام گذاشتیم.
ما در برابر استبداد صدامیان، اشغالگری امریکاییان و وحشی‌گری داعشیان در کنار همه مردم عراق، از کرد و عرب و سنی و شیعه و ایزدی و مسیحی ایستادیم و از سال 2003 با حمایت از دستاوردهای دموکراتیک مردم عراق، شورای حکومتی و دولت عراق را یاری نمودیم.
ما در برابر ده‌ها گروه تروریست تکفیری، تجزیه‌طلبان و جنگجویان خارجی در کنار مردم سوریه ایستادیم و از سال 2013 میلادی که دیگران به دنبال راه‌حل نظامی بودند، طرح 4 ماده‌ای صلح مبتنی بر خواست مردم سوریه را ارایه کردیم و در سال 2016 با همکاری روسیه و ترکیه، فرآیند آستانه را برای رسیدن به صلح و ثبات سیاسی در سوریه، پایه‌ریزی کردیم.
ما در برابر اشغالگری صهیونیست‌ها، جنگ‌افروزان داخلی و توطئه‌گران خارجی، در کنار مردم و دولت لبنان ایستادیم.
ما هرگز اشغالگری، نسل‌کشی، آواره‌سازی و نژادپرستی را نادیده نگرفتیم و بر سرِ قدس شریف و حقوقِ مردم فلسطین، هرگز معامله نکردیم و در سال 2012 راه‌حل دموکراتیک مساله فلسطین را از طریق همه‌پرسی ارایه کردیم.
ما آشکارا از ظلم و ستمی که به مظلومان یمن می‌رود، دادخواهی کردیم و در آغاز جنگ یمن در سال 2015، پیشنهاد 4 ماده‌ای برای صلح در یمن را ارایه دادیم.
ما در این منطقه حساس دستِ تنها با داعشی‌ها و افراطی‌های مدعی دروغینِ اسلام، جنگیده‌ایم تا جامعه جهانی بداند اسلامِ واقعی کدام است، همان اسلامِ اعتدالی و عقلانی، و نه افراط و نه خرافه. سردارشهید ما، که قهرمان مبارزه با خشونت افراطیون در خاورمیانه بود، از امنیت شهروندان مذهبی و غیر مذهبی، مسلمان و مسیحی، شیعه و سنی، در برابر مدعیان یک حکومت قرون وسطایی به خوبی ایستاد و دفاع می‌کرد.
و ما در سال 2015 میلادی برجام را به عنوان یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای تاریخ دیپلماسی به ثمر رساندیم و علیرغم بدعهدی مستمر امریکا به آن پایبند ماندیم.
آقای رییس
چنین ملتی شایسته تحریم نیست. جواب صلح، جنگ نیست. پاداش مبارزه با افراط‌گری، ترور نیست. پاسخ رای ملت‌ها در ایران، در عراق و در لبنان، تحمیل آشوب‌های خیابانی و حمایت از روندهای غیردموکراتیک نیست.
باید بدانیم که ادعا‌ها ملاک نیست و تنها عمل ملاک است:
ادعا کردند که برای مبارزه با صدام به منطقه آمده‌اند، درحالی که خود، این هیولا را در جنگ تحمیلی علیه ایران تنومند ساختند و او را با سلاح شیمیایی و مدرن‌ترین جنگ‌افزارها، تسلیح کردند.
از مبارزه با تروریسم و داعشی دم می‌زنند در حالی که خود آن را ایجاد کرده‌اند، و برای این جنایت خود از ملت‌های منطقه طلبکار هم هستند.
به دروغ ما را متهم به تلاش برای ساخت سلاح هسته‌ای می‌کنند و به بهانه اشاعه، این یا آن را تحریم می‌کنند، در حالی که جرمِ استفاده از سلاح هسته‌ای در تاریخ بشریت را، تنها به نام خود ثبت کرده‌اند و تنها رژیم دارنده سلاح هسته‌ای در منطقه غرب آسیا، بازیگر خیمه شب‌بازی آنهاست.
از حقوق بشر سخن می‌گویند ولی با فشار حداکثری، معیشت و سلامت و حتی حق حیات همه ایرانیان را هدف گرفته‌اند.
خود و دست‌نشاندگان‌شان، در هرچه جنگ و اشغال و تجاوز در فلسطین و افغانستان و یمن و سوریه و عراق و لبنان و لیبی و سودان و سومالی است، مستقیما به آتش‌افروزی مشغولند ولی ایران را مسوول شکست‌های محتوم‌شان در برابر اراده مردم منطقه می‌دانند.
با فروش صدها میلیارد دلار سلاح به منطقه ما، آن را به انبار باروت بدل کرده‌اند، ولی برخلاف همه قواعد حقوقی و اجماع جهانی، بیهوده می‌کوشند تا ایران را از حداقل نیازهای دفاعی محروم ساخته و محدودیت‌های تسلیحاتی ایران را به رغم نص صریح قطعنامه 2231، تمدید کنند.
من اینجا لازم می‌دانم از روسای دوره‌ای شورای امنیت در ماه‌های اوت و سپتامبر و سیزده عضو این نهاد به ویژه کشورهای روسیه و چین تشکر کنم که دو بار به صورت قاطع به استفاده ابزاری و غیرقانونی امریکا، از شورای امنیت و قطعنامه ۲۲۳۱، با صدای بلند «نه» گفتند.
این یک پیروزی نه برای ایران، که برای دورانِ گذار نظام بین‌الملل در جهان پساغربی است که رژیم مدعی هژمونی، در چنین انزوای خودساخته‌ای، فرو رود.
خانم‌ها، آقایان
کجا سابقه دارد دولتی نتیجه 13 سال مذاکره جهانی با حضور دولت سلف خود را بدون هیچ دلیلی زیرپا‌گذارد، قطعنامه شورای امنیت را با وقاحت نقض کند و حتی دیگران را به دلیل اجرای قطعنامه شورای امنیت تحریم و تنبیه کند و در همان حال مدعی مذاکره و معامله بزرگ باشد؟
امریکا نه می‌تواند مذاکره را بر ما تحمیل کند و نه جنگ را.
زندگی با تحریم سخت است اما سخت‌تر از آن زندگی بدون استقلال است.
آزادی سیاسی داخلی برای ما بسیار مهم است و ما به عنوان کهن‌ترین دموکراسی در خاورمیانه، به مردم‌سالاری خود می‌بالیم و آزادی داخلی را با دخالت خارجی، سودا نخواهیم کرد.
دموکراسی حق حاکمیت ملت است و نه حق دخالت بیگانه، آن هم بیگانه‌ای تروریست و مداخله‌جو که هنوز هم در همان توهم ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ زندانی است: همان روزی که اسلاف‌شان، تنها دموکراسی آن زمان خاورمیانه را با کودتا سرنگون کردند.
برای ما عزت و آسایش ملت‌مان مهم است که با دیپلماسی متکی بر اراده ملی و همراه با مقاومت به دست می‌آید.
ما ابزار چانه‌زنی داخلی و انتخاباتی امریکا نیستیم.
هر دولتی که در امریکا انتخاب شود، به ناچار تسلیم تاب‌آوری ملت بزرگ ایران خواهد شد.
برای جهان نیز امروز زمان «نه» گفتن به زورگویی و قلدرمآبی است. دوران سلطه و هژمونی به سرآمده است. ملت‌ها و فرزندان ما سزاوار دنیایی بهتر، امن‌تر و قانون‌‌مدارترند. امروز زمان تصمیمِ صحیح و درست است.
از توجه شما سپاسگزارم
