هوش مصنوعی در خدمت رفاه برای جامعه
![هوش مصنوعی در خدمت رفاه برای جامعه](/files/fa/news/1399/8/8/77656_493.jpg)
هوش مصنوعی برای شرکتهای بزرگ و کوچک موقعیتهای اقتصادی فراهم کرده و به رشد این تجارتها کمک میکند. همچنین این تکنولوژی از دیدگاه اجتماعی نیز مزایای بسیاری خواهد داشت. الگوریتمهای یادگیری ماشینی به تشخیص پزشکی ارزانقیمت در مناطق روستایی که پیشتر به پزشک دسترسی نداشتند کمک میکند. هوش مصنوعی به معلمان کمک میکند که دیگر نگران وظایف مدیریتی نباشند و زمان خود را تنها صرف آموزش کنند. همچنین سیستمهای حمل و نقل هوش مصنوعی به هوشمندی و کاهش آلودگی شهرها نیز کمک میکنند و از این لحاظ برای محیط زیست نیز مفید خواهند بود. در چهارمین انقلاب صنعتی، تکنولوژیهایی همچون هوش مصنوعی (AI) شکل تازهای به اقتصاد، جوامع و محیط زیست خواهند داد.
با وجود تمام مزایای هوش مصنوعی، افزایش نگرانیها درمورد تاثیرات منفی، نگرانیهای اخلاقی و آینده هوش مصنوعی رویکرد جهان نسبت به این تکنولوژی را تحت تاثیر قرار داده است. از این رو فوربس به این موضوع پرداخته است که آیا باید هوش مصنوعی را برای کمک به اجتماع کنترل کنیم؟ ارتباط دیجیتال در پیشرفت هوش مصنوعی نقشی کلیدی دارد. با وجود این، هنوز هم نیمی از جمعیت چهار میلیاردی آسیا به اینترنت دسترسی ندارند. اگر این مساله برطرف نشود، احتمال عقبافتادگی در حوزه هوش مصنوعی را در کنار عقبافتادگی دیجیتال شاهد هستیم. یکی از ملزومات رشد در آینده، حضور و استفاده از آن در جامعه و جهان است. به همین دلیل دولتها و بخشهای خصوصی باید امکان اتصال به اینترنت را برای تمامی اقشار فراهم و این موضوع را به یکی از اولویتهای اصلی خود تبدیل کنند.
دادهها، سوختی برای هوش مصنوعی هستند
هرچه داده بیشتری درمورد یک موضوع در دسترس باشد امکان کار روی آن مساله بیشتر خواهد بود. داده و تکنولوژی باعث میشود تا سرعت، عمق و دقت تحلیل یک چالش اجتماعی افزایش یافته و راهحل، همکاری و سرمایهگذاری خلاق بیشترین تاثیر را داشته باشد. در نتیجه دسترسی به دادههای با کیفیت و جدید یکی از عناصر مهم در آموزش الگوریتمهای هوش مصنوعی محسوب میشوند که درنهایت برای جوامع آسیبپذیر بسیار مفید خواهد بود. دولتها نیز باید مهارت خود و شهروندانشان را برای عصر دیجیتال افزایش دهند. در بنگلادش دولت به این مسیر تازه پا گذاشته و دیجیتالسازی را یکی از اولویتهای ملی قرار داده است. این دولت از نسل جوان خواسته توان و مهارتهای دیجیتال خود را افزایش دهند تا احتمال استخدام و کار برای آنها افزایش پیدا کند. دولت سنگاپور به کارکنان بزرگسال خود یک نوع حسابهای اعتباری به نام مهارتهای آینده ارایه میدهد که میتوانند از آن برای ثبتنام در دورههای آموزشی استفاده کنند. همچنین دولت این کشور برای شرکتهایی که روی افزایش مهارت کارکنان کمدرآمد خود سرمایهگذاری کنند، تخفیفهای مالیاتی در نظر میگیرد. دولتها باید سرمایهگذاری در حوزه هوش مصنوعی را به سمت رفع چالشهای اجتماعی و محیط زیستی هدایت کنند. انقلاب دیجیتال احتمالا توسط بخش دولتی رهبری خواهد شد. انقلاب تکنولوژی در آسیا با سرعت بالایی در حال پیشروی است و بخش خصوصی به ویژه غولهای تکنولوژی این حرکت را رهبری میکنند. حالا سوال اینجاست که دولت چطور میتواند انگیزه بخش خصوصی را برای استفاده از هوش مصنوعی در راستای منفعت اجتماعی افزایش دهد؟ برخی کشورها بهنوعی به این مساله پاسخ دادهاند. قانون تجارت اجتماعی در تایلند از تجارتهایی که هدف اجتماعی را در دستور کار خود قرار بدهند حمایت میکند، در فیلیپین یک سیستم اعتبارسنجی تجاری ارایه شده که این نسخه تنها نسخه از نوع خود به شمار میآید که برای شرکتهایی که کالاها و خدمات باارزش را با قیمتی قابل قبول و مقرونبهصرفه به مردم کمدرآمد ارایه دهند تخفیف مالیاتی در نظر میگیرد.
بعد اخلاقی هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی
از آنجایی که هوش مصنوعی توسط انسان طراحی میشود و هر انسانی گرایشات و جهتگیریهای خاص خود را دارد، وقتی الگوریتمهای ساختهشده به موضوعات اقتصادی و اجتماعی اعمال شود، شاهد مشکلاتی همچون نژادپرستی، جنسیتستیزی و دیگر تبعیضهای خطرناک خواهیم بود. در موارد بسیاری مشاهده میشود که الگوریتمها به ویژه در جوامع حاشیهای باعث آسیب و تبعیض میشوند. مساله دیگر تنها به تکنولوژی محدود نمیشود و انسانیت و اخلاق در تکنولوژی نیز اهمیت بالایی دارد. تبیین اخلاق برای هوش مصنوعی نیازمند آگاهسازی و آموزش سازندگان این سیستمها است. امروز ما در دوران اوج استفاده از داده و هوش مصنوعی در جهان هستیم. با نفوذ تکنولوژیهای وابسته به هوش مصنوعی در تمامی لایههای اجتماعی، مدیریت هوش مصنوعی به چالشی اجتماعی تبدیل میشود. افراد، تجارتها، دولتها، خیریهها و نهادهای بشردوستانه باید با همکاری یکدیگر تلاش کنند تا منافع اجتماعی هوش مصنوعی را به حداکثر رسانده و آسیب را به حداقل برسانند. همچنین یادگیری ماشینی میتواند چیزهای زیادی را درمورد شما ثابت کند؛ از جمله برخی از حساسترین اطلاعات شما. مدیریت اشتباه در دسترسی به این نوع اطلاعات ممکن است بر زندگی افراد تاثیر جدی بگذارد. این دادهها را نمیتوان اطلاعات نادرست، دزدی اطلاعاتی یا نشت اطلاعات دانست. درواقع ما شاهد نسل نو دادهها هستیم؛ دستیابی غیرمستقیم به واقعیتهایی که فرد رضایتی از افشای آن ندارد. سازمانها میتوانند براساس دادههایی که در اختیار دارند این پیشگوییها را انجام دهند. تشخیص کاربردهای اخلاقی و غیراخلاقی تکنولوژی پیشگویی کار دشواری است؛ اما حداقل میتوان گفت که استفاده از یادگیری ماشینی برای تقویت یک اقدام غیراخلاقی مشخصا درست نخواهد بود. تبعیض و رفتار متفاوت برای یک گروه براساس تکنولوژی پیشگویانه، خطر این تکنولوژی را بسیار بالا میبرد. جانتان فرنکل، یک محقق یادیگری عمیق در دانشگاه MIT میگوید: «به نظر من اغراق نیست که این تکنولوژی را تهدیدی برای دموکراسی تلقی کنیم. هرگاه کشوری یک مدل اینچنینی را برای نظارت راهاندازی کند، از دادههای به دست آمده برای القای قوانین و افکاری عمیق استفاده میشود، تا حدی که میتوان گفت به آرامی در حال ورود به یک بحران خطرناک هستیم.» اما بهطور کلی تشخیص کاربردهای اخلاقی و غیراخلاقی پیشگویی کار دشواری است و نمیتوان گفت که کدام بخش به قوانین پیشگیرانه نیاز دارد؛ اما حداقل میتوان گفت که استفاده از یادگیری ماشینی برای تقویت یک اقدام غیراخلاقی مشخصا درست نخواهد بود همچنین زمانی که یادگیری ماشینی دادههای حساس ارایه میدهد باید مراقب استفاده از این دادهها بود.
![](/files/fa/adv/60331_191.gif)