ریزش دلار و طلا در بازار ایران

گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری|

بازارهای سهام، ارز و طلای جهان متاثر از انتشار اخبار انتخابات امریکا، پیشتازی ترامپ در روز چهارشنبه، و افزایش آرای بایدن در روزهای پنجشنبه و جمعه و همچنین شکایت تیم ترامپ به دادگاه عالی برای رسیدگی به روند انتخابات و شمارش آرا، با نوسان زیادی مواجه شده است. ناظران اقتصادی می‌گویند که بخشی از این نوسان شدید متاثر از جو روانی بازار است که در روزهای آینده تعدیل خواهد شد و بخشی از این تحولات واکنش به تغییر سیاست‌های اقتصادی و سیاسی امریکا در آینده است که انتظار تغییر شاخص‌های اقتصادی را مطرح کرده است. 

براین اساس، افزایش و کاهش نرخ دلار در برابر ارزهای دیگر، افزایش و کاهش نرخ یوان چین در برابر دلار، کاهش قیمت طلا در روز چهارشنبه و افزایش آن در روزهای بعد، و همچنین افزایش قیمت طلا و ارز در روز چهارشنبه بازار ایران و به دنبال آن کاهش شدید نرخ دلار و طلا در بازار ایران در روزهای پنجشنبه و جمعه، مواردی است که در واکنش به اعلام نتایج انتخابات امریکا مطرح شده است. 

قیمت دلار در روز چهارشنبه با اعلام پیشتازی ترامپ، در کانال 29 هزار تومان قرار گرفت، روز پنجشنبه با اعلام پیشتازی بایدن در کانال 26 هزار تومانی با سقوط 2 هزار تومانی قرار گرفت و در روز جمعه نیز با ادامه پییشتازی بایدن در کانال 22 تا 25 هزار تومان نوسان داشت و کاهش بیشتر قیمت دلار ادامه یافته است. 

قیمت طلا نیز متاثر از روند نرخ دلار بوده است. سکه طرح جدید نیز روز چهارشنبه با اعلام پیشتازی ترامپ، در کانال 14 تا 15 میلیون تومان، روز پنجشنبه با اعلام پیشتازی بایدن، در کانال 13 میلیون تومان با کاهش 2 میلیون تومانی قرار داشت و روز جمعه با ادامه پیشتازی بایدن، در کانال 11 میلیون تومان با نوسان از 11 میلیون و 300 تا 11 میلیون و 900 هزار تومان قرار داشته است. 

اما قیمت اونس جهانی طلا دقیقا برعکس روند بازار طلا و ارز ایران بوده است یعنی با پیشتازی ترامپ در روز چهارشنبه، ریزش قیمت طلای جهانی تا 1860 دلار رخ داد. اما روز پنجشنبه با پیشتازی بایدن، ارزش دلار کاهش یافت و در نتیجه افزایش قیمت طلای جهانی تا 1920 دلار و روز جمعه تا 1950 دلار، افزایش داشته است. 

صاحب نظران می‌گویند که قیمت طلا و ارز در روزهای آینده و همچنین شاخص سهام، متاثر از واکنش ترامپ و دیوان عالی امریکا در رسیدگی به شکایت‌ها خواهد بود و لذا با قطعیت نمی‌توان اعلام کرد که چه روندی طی خواهد شد.  اماناظران سیاسی و اقتصادی معتقدند که ریزش قیمت طلا و ارز در ایران می‌تواند تاحدودی در روزهای آینده ادامه یابد و البته بعد از پیروزی بایدن و شروع به کار دولت وی و احتمال بازگشت بایدن به برجام و شروع مذاکرات، می‌توان پیش بینی کاهش بیشتری را داشت. 

برخی شنیده‌ها حاکی از آن است که مراکز تحقیقاتی و برخی کارشناسان ارزی، نرخ تعادلی دلار را بین 17 تا 22 هزار تومان برآورد کرده‌اند و معتقدند که بدون اثر گرفتن از اخبار مربوط به سیاست‌های دولت ترامپ و فشار حداکثری، می‌توان در شرایط فعلی نرخ دلار را بین 17 تا 22 هزار تومان در ماه‌های آینده شاهد بود و البته در صورت اجرای برجام و بازگشت دولت بایدن به برجام، شروع فروش نفت ایران و رفع تحریم‌ها، قیمت دلار می‌تواند بیش از این کاهش داشته باشد. اما باید دید که این روند در چه زمانی تحقق خواهد یافت و چند ماه باید منتظر ماند تا احتمالا دولت بایدن به تدریج تحریم‌ها را رفع کرده یا به برجام بازگردد.  برای اقتصاد ایران حداقل تا پایان عمر دولت ترامپ چند ماه باقی مانده و باید دید که در این مدت چه واکنش‌ها و اتفاقاتی رخ خواهد داد. همچنین در صورت پیروزی بایدن، چند ماه زمان خواهد برد تا دولت وی تشکیل شده و موضوع ایران در دستور کار قرار گیرد و موضوع رفع تحریم‌ها و بازگشت احتمالی به برجام مطرح شود و به تدریج اثر واقعی خود را بر بازار داشته باشد. اما در ماه‌های آینده و قبل از تشکیل دولت بایدن، بازار عمدتا متاثر از جو روانی بازار قرار خواهد داشت و همچنین کاهش فشار روانی و حداکثری تحریم‌ها و امید به بهبود وضعیت تحریم‌ها می‌تواند به بهبود شاخص‌های ارز و طلا و قیمت‌های دیگر منجر شود. 

در ایران، در حالی که روز چهارشنبه، ۱۴ آبان ماه نرخ دلار با افزایش چند صد تومانی همراه شده بود و متاثر از پیشتازی ترامپ نامزد حزب جمهوری‌خواه در تعدادی از ایالت‌های سرنوشت ساز انتخابات امریکا، نرخ دلار با افزایش مواجه شده و به کانال 29 هزار تومانی وارد شد، اما روزهای پنجشنبه و جمعه، به دنبال پیشتازی بایدن در اعلام نتایج پستی انتخابات امریکا و تقویت احتمال پیروزی بایدن نامزد حزب دموکرات، نرخ دلار کاهش چند هزار تومانی داشته و روز پنجشنبه با دو هزارتومان کاهش و روز جمعه با 2 تا 5 هزار تومان کاهش مواجه شد. 

اخبار رسانه‌ها و کانال‌های مربوط به اتحادیه طلا و صرافی‌های ارزی نشان می‌دهد که نرخ دلار روز جمعه بین عدد 22 هزار تومان تا 25 هزار تومان در نوسان بوده و عصر جمعه به 25 هزار تومان رسیده است. 

ناظران سیاسی و اقتصادی معتقدند که به دنبال شکایت ترامپ از نتایج انتخابات به دیوان عالی امریکا و طول کشیدن روند شمارش و اعلام نتیجه نهایی و پیروز انتخابات، نوسان در بازارهای ارز و طلا و سهام جهان طبیعی است و هنوز روند انتخابات و اعلام پیروز انتخابات مشخص نیست و تا پیروز انتخابات مشخص نشود، روند نزولی یا صعودی قیمت‌ها مشخص نخواهد شد و در نتیجه بازارها براساس احتمالات و سناریوهای مطرح شده دچار کاهش نرخ و افزایش نرخ شده‌اند. 

بخشی از این نوسان و کاهش نرخ ارز و طلا در بازار ایران و همچنین افزایش قیمت طلا در بازار جهانی، بهبود روند شاخص‌های بورس در کشورهای اروپایی و آسیایی و اروپا، به خاطر اثر روانی پیشتازی بایدن بوده است و ممکن است که این نوسان‌های شدید تعدیل شود و در روزهای آینده نرخ‌های متعادل‌تری ارایه شود. 

در حالی که روز چهارشنبه، به خاطر پیشتازی ترامپ، نرخ طلا تا 1860 دلار کاهش یافته بود اما روزهای پنجشنبه و جمعه به دنبال پیشتازی بایدن تا 1960 دلار در نوسان بوده و عصر جمعه به 1952 دلار رسید.

     روز پنجشنبه 

در حالی که روز چهارشنبه نرخ دلار به 29 هزار تومان رسیده بود، ارزش دلار در ایران و جهان در پی اعلام نتایج اولیه انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا سقوط کرد. روز پنجشنبه هر دلار در صرافی‌های بانکی ۲۶ هزار و ۳۵۰ تومان معامله شد که حاکی از کاهش دو هزار و ۵۸۰ تومانی نسبت به روز کاری چهارشنبه است. نرخ فروش دلار در صرافی‌های بانکی ۲۶ هزار و ۳۵۰ تومان اعلام شد و یورو با دو هزار و ۶۰۰ تومان کاهش نسبت به روز چهارشنبه، با نرخ ۳۰ هزار و ۹۰۰ تومان معامله شد در حالی که از هفتم آبان‌ماه دوباره نرخ دلار در صرافی‌های بانکی روند رو به رشد خود را آغاز کرد، از صبح پنجشنبه روند نزولی شدیدی را در پیش گرفته است. نرخ دلار تا ۳۲ هزار و ۱۰۰ تومان نیز افزایش یافت، اما در روزهای اخیر این روند افزایشی قیمت، شکسته شد و شاهد روند نزولی قیمت‌ها در بازار بودیم.

همچنین در سامانه سنا در روز چهارشنبه هر یورو با قیمت میانگین ۳۳ هزار و ۲۱ تومان به فروش رسید و هر دلار نیز با قیمت میانگین ۲۸ هزار و ۴۹۷ تومان فروخته شد. علاوه بر این، در سامانه نیما نیز در روز چهارشنبه، حواله یورو با میانگین قیمت ۳۲ هزار و ۲۹ تومان و حواله دلار به ۲۶ هزار و ۷۲۰ تومان به فروش رسید. قیمت دلار در روز چهارشنبه با اعلام پیشتازی ترامپ، در کانال 29 هزار تومان قرار گرفت، روز پنجشنبه با اعلام پیشتازی بایدن در کانال 26 هزار تومانی با سقوط 2 هزار تومانی قرار گرفت و در روز جمعه نیز با ادامه پییشتازی بایدن در کانال 22 تا 25 هزار تومان نوسان داشت و کاهش بیشتر قیمت دلار ادامه یافته است.  قیمت طلا نیز متاثر از روند نرخ دلار بوده است.  سکه طرح جدید نیز روز چهارشنبه با اعلام پیشتازی ترامپ، در کانال 14 تا 15 میلیون تومان، روز پنجشنبه با اعلام پیشتازی بایدن، در کانال 13 میلیون تومان با کاهش 2 میلیون تومانی قرار داشت و روز جمعه با ادامه پیشتازی بایدن، در کانال 11 میلیون تومان با نوسان از 11 میلیون و 300 تا 11 میلیون و 900 هزار تومان قرار داشته است.  اما قیمت اونس جهانی طلا دقیقا برعکس روند بازار طلا و ارز ایران بوده است یعنی با پیشتازی ترامپ در روز چهارشنبه، ریزش قیمت طلای جهانی تا 1860 دلار رخ داد. اما روز پنجشنبه با پیشتازی بایدن، ارزش دلار کاهش یافت و در نتیجه افزایش قیمت طلای جهانی تا 1920 دلار و روز جمعه تا 1950 دلار، افزایش داشته است.  صاحب نظران می‌گویند که قیمت طلا و ارز در روزهای آینده و همچنین شاخص سهام، متاثر از واکنش ترامپ و دیوان عالی امریکا در رسیدگی به شکایت‌ها خواهد بود و لذا با قطعیت اعلام کرد که چه روندی طی خواهد شد.  اماناظران سیاسی و اقتصادی معتقدند که ریزش قیمت طلا و ارز در ایران می‌تواند تاحدودی در روزهای آینده ادامه یابد و البته بعد از پیروزی بایدن و شروع به کار دولت وی و احتمال بازگشت بایدن به برجام و شروع مذاکرات، می‌توان پیش‌بینی کاهش بیشتری را داشت. 

برخی شنیده‌ها حاکی از آن است که مراکز تحقیقاتی و برخی کارشناسان ارزی، نرخ تعادلی دلار را بین 17 تا 22 هزار تومان برآورد کرده‌اند و معتقدند که بدون اثر گرفتن از اخبار مربوط به سیاست‌های دولت ترامپ و فشار حداکثری، می‌توان در شرایط فعلی نرخ دلار را بین 17 تا 22 هزار تومان در ماه‌های آینده شاهد بود و البته در صورت اجرای برجام و بازگشت دولت بایدن به برجام، شروع فروش نفت ایران و رفع تحریم‌ها، قیمت دلار می‌تواند بیش از این کاهش داشته باشد. اما باید دید که این روند در چه زمانی تحقق خواهد یافت و چند ماه باید منتظر ماند تا احتمالا دولت بایدن به تدریج تحریم‌ها را رفع کرده یا به برجام بازگردد. 

  کاهش ۴ هزار تومانی و احتمال ریزش بیشتر 

برخی خبرگزاری‌ها پیش بینی کرده‌اند که قیمت دلار بیش از این نیز کاهش داشته باشند و حتی تا محدوده 20 هزار تومان افت کند. طبق اعلام صراف‌های خیابان فردوسی تعداد زیادی از مردم در حال فروش ارزهای خود به دلیل ترس از ریزش بیشتر قیمت‌ها هستند؛ آنها می‌گویند از شنبه و با آغاز فعالیت شرکت‌ها احتمالاً ریزش قیمت‌ها بیشتر خواهد شد. با بالا رفتن شانس پیروزی دموکرات‌ها در انتخابات امریکا جو بازار ارز مثبت شده و همین موضوع موجب کاهش چشم‌گیر قیمت ارز طی چند ساعت شده است.