سبز شدن تدریجی بازارهای جهان با توزیع واکسن کرونا
گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری|
قیمت دلار در صرافی‌های بانکی با ثبات نسبی همراه شده و قیمت فروش دلار در صرافی‌ها 26 هزار و 850 تومان و قیمت خرید دلار نیز با اختلاف 1000 تومانی نسبت به قیمت فروش، 25 هزار و 850 تومان تعیین شده است.قیمت فروش یورو نیز با ثبات نسبت به قیمت‌های پایانی روز کاری قبل معادل 31 هزار و 770 تومان و قیمت خرید یورو نیز 30 هزار و 770 تومان اعلام شده است.
در بازار آزاد ارز نیز قیمت دلار 27 هزار و 200 تومان، یورو 32 هزار و 300 تومان و درهم امارات 7 هزار و 520 تومان معامله شد.
سکه 13 میلیون و 200 هزار تومان شد
با اعلام قیمت دلار در بازار آزاد به قیمت 27200 تومان و هر اونس جهانی طلا به قیمت 1890 دلار، سکه در کانال 13 میلیونی قرار گرفت. هر گرم طلای ۱۸عیار یک‌میلیون و ۲۳۲ هزار تومان، مظنه هر مثقال طلا 5 میلیون و 340 هزار تومان، قیمت سکه تمام‌بهار آزادی طرح جدید ۱۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان، سکه طرح قدیم 12 میلیون و 600 هزار تومان، نیم‌سکه بهار آزادی 7 میلیون و 250 هزار تومان، ربع‌سکه بهار آزادی 4 میلیون و 800 هزار تومان و سکه گرمی 2 میلیون و 700 هزار تومان معامله شد. در ساعات عصر نیز سکه تا 12 میلیون و 750 هزار تومان کاهش داشت. در ارتباط با قیمت طلای جهانی نیز نتایج نظر سنجی کیتکو حکایت از افزایش قیمت در ماه‌های آینده دارد زیرا با احتمال پیروزی بایدن در انتخابات و سیاست‌های وی در اقتصاد، احتمالا قیمت طلا افزایش یافته و محدودیت‌ها و هزینه‌های برای اقتصاد از جمله افزایش مالیات‌ها ایجاد خواهد شد.
نوسانات نرخ ارز دلایل مختلفی دارد
از سوی دیگر، کارشناسان در مورد نوسان نرخ ارز از 16 هزار تومان در اردیبهشت به 32 هزار تومان در مهرماه و پس از آن کاهش تا 22 هزار تومان در روز نتایج انتخابات امریکا و افزایش دوباره به 27 هزار تومان در روزهای اخیر، نکات و دلایل مختلفی را مطرح می‌کنند. عده‌ای از صاحب نظران می‌گویند که موضوع پولهای بلوکه شده ایران و تلاش و پیگیری برای آزادسازی آنها، تحریم‌های امریکا و قرار گرفتن در لیست گروه اقدام مالی FATF، امیدواری و انتظار بازار از بهبود شرایط و احتمال مذاکرات و بازگشت امریکا به برجام، زمان بر بودن اقدامات امریکا در یکسال آینده و... نکاتی است که موجب نوسان‌های اخیر شده است.
از سوی دیگر، برخی صاحب نظران معتقدند که در یکسال آینده تولید و توزیع واکسن کرونا، ترس و خطر را کاهش خواهد داد و روش‌های دیگری برای افزایش توزیع واکسن و نگهداری آن و افزایش ایمنی، کاهش تلفات و مبتلایان ارایه خواهد شد و همین موضوع رنگ تمام بازارها، بورس، طلا و ارز و سکه، مسکن و خودرو، مسکن و ساخت و ساز و خرید وفروش را سبز خواهد کرد. لطفعلی بخشی اقتصاددان با اشاره به دلایل مختلف نوسان نرخ ارز، معتقد است: واردات نیاز به ارز دارد و اگر ارزی نباشد واردات هم صورت نمی‌گیرد و به دنبال آن شاهد تولید و صادرات خوبی هم نخواهیم بود. بازار ارز در حالی اواخر هفته گذشته با کاهش قیمت‌ها مواجه شد که کارشناسان، عرضه فراوان ارز از سوی بانک مرکزی به بازار متشکل ارزی و همچنین پیشتازی جو بایدن در کارزار انتخاباتی ۲۰۲۰ در آن روزها را از دلایل این روند کاهشی اعلام کردند. به نظر می‌رسد با توجه به اقداماتی که در دستور کار قرار دارد کانال قیمتی ارز در سراشیب کاهش بماند و نوسانات برخی روزها مقطعی باشد؛ در عین حال، روند بازار کاهش نرخ‌ها است. این در حالی است که به تازگی نیز رییس‌جمهوری طی دستوری، بانک مرکزی را به تداوم منطقی سازی نرخ ارز موظف کرد. در همین باره عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه ما میزان عرضه و تقاضا را در حال حاضر نمی‌دانیم؛ بنابراین نمی‌توان نرخ منطقی را برای بازار تعیین کرد، گفت: ما نمی‌دانیم میزان عرضه در بازار چه مقدار است چرا که در یک سو با کاهش صادرات نفت و افت صادرات غیرنفتی روبرو هستیم و از سوی دیگر نمی‌دانیم چه میزان ارز صادراتی به کشور باز می‌گردد یا اینکه منابع مالی بلوکه شده ارزی چه زمانی آزاد خواهد شد. لطفعلی بخشی با تاکید بر اینکه این مجهول‌های کنونی اقتصاد باید حل شود و بعد به رقم منطقی ارز برسیم، تصریح کرد: اقتصاد در حال حاضر با پیچیدگی‌های خاصی روبروست که نمی‌توان پیش‌بینی در آن داشت چرا که نمی‌دانیم محدودیت‌ها و تحریم‌ها تا چه زمانی ادامه دارد یا حتی موضوع پیوستن ما به FATF چه خواهد شد؟ بنابراین با این شرایط چه کسی و چگونه می‌تواند نرخ منطقی ارز را مشخص کند؟ این اقتصاددان با تاکید بر اینکه نوسانات قیمت ارز وابسته به عوامل سیاسی و تفسیرهای مختلف است، اظهار کرد: اقتصاد باید از سیاست تفکیک شود، اما در حال حاضر اقتصاد در اختیار سیاست است و سیاست همه مسیرهای اقتصادی را تعیین می‌کند. در شرایط کنونی واردات نیاز به ارز دارد و اگر ارزی نباشد واردات هم صورت نمی‌گیرد و به دنبال آن شاهد تولید و صادراتی خوبی هم نخواهیم بود؛ بنابراین این زنجیره دچار مشکل می‌شود و نمی‌توانیم چشم‌انداز روشنی از بازار ارز و تجارت کشور داشته باشیم.
دلار در معاملات جهانی
شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه می‌گیرد، در معاملات دیروز با ۰.۲۲ درصد کاهش نسبت به روز گذشته در سطح ۹۲.۷۴۸ واحد بسته شد. نرخ برابری هر فرانک سوییس نیز معادل ۱.۰۹۵ دلار اعلام شد.در تازه‌ترین دور از معاملات، پوند با ۰.۵۵ درصد افزایش نسبت به روز قبل خود و به ازای ۱.۳۱۸ دلار مبادله شد. یورو ۰.۲۱ درصد بالا رفت و با باقی ماندن در کانال ۱.۱۸ به ۱.۱۸۲ دلار رسید. در معاملات بازارهای ارزی آسیایی، هر دلار با ۰.۵۷ درصد کاهش به ۱۰۴.۶۰۴ ین رسید. در برابر همتای استرالیایی، هر دلار امریکا به ازای ۱.۳۷۵ دلار مبادله شد. همچنین نرخ برابری دلار معادل ۶.۶۰۵ یوان چین اعلام شد. برای دومین روز متوالی ارزش دلار در مقابل بسیاری از همتایانش کاهش یافت. به گزارش رویترز، با احتمال کاهش شتاب رشد اقتصاد جهانی در ماه‌های پیش رو، معامله گران با احتیاط بیشتری در حال معامله هستند و منتظرند تا بانک‌های مرکزی و مقامات اقتصادی کشورهای جهان موضع‌گیری مشخص‌تری را برای هفته‌ها و ماه‌های آینده اعلام کنند. در برخی از نقاط شاهد بازگشت قرنطینه‌ها بوده ایم: وزیر بهداشت آلمان گفته است نمی‌توان تاریخ دقیقی برای پایان محدودیت‌ها اعلام کرد و در فرانسه نیز نخست وزیر این کشور خبر از تداوم محدودیت‌های کنونی داده است. وادار شدن دولت‌ها به حمایت از کسب و کارها و افراد بیکار شده، خود را به شکل افزایش کسری بودجه و تشدید بحران بدهی در شماری از کشورها نشان داده است و این مساله خود ریسک مضاعفی برای رشد اقتصادی ماه‌های آینده محسوب می‌شود. برای نمونه و تنها در ماه اکتبر، میزان مخارج دولت امریکا ۱۳۴.۴ میلیارد دلار بیشتر از میزان درآمدهای آن بوده است. درآمدهای دولت طی این ماه ۱.۲ میلیارد دلار نسبت به ماه قبل کاهش پیدا کرده است. دولت امریکا برای حمایت از اقتصاد این کشور در برابر کرونا مجبور به تخصیص یک بسته ۲.۲ تریلیون دلاری شده بود.
رشد اقتصادی در نقاط مختلف جهان مجددا از سر گرفته شده اما نرخ تورم پایین بیانگر این وضعیت است که بانک‌های مرکزی کار سختی را برای تداوم حمایت از بازارهای مالی و تقویت رشد اقتصادی خواهند داشت.
مرکز آمار انگلیس در گزارشی اعلام کرد که رشد اقتصادی این کشور در سه ماه منتهی به سپتامبر امسال به ۱۵.۵ درصد رسیده است که بهترین رشد فصلی ثبت شده تاریخ معاصر این کشور محسوب می‌شود. این رشد نسبت به مدت مشابه منتهی به ماه قبل ۳۵.۳ درصد بیشتر شده است. رشد اقتصادی در بسیاری از بخش‌های مهم اقتصادی این کشور در حال حاضر در سطح مثبت قرار دارد. تنش‌های تجاری بین اتحادیه اروپا و امریکا ممکن است بار دیگر شعله ور شود. اتحادیه اروپا با انتقاد از رویکرد امریکا در مذاکرات و اشاره به پیشرفت اندک در مذاکرات طرفین اعلام کرده است حدود چهار میلیارد دلار تعرفه تجاری بیشتر بر روی واردات خود از امریکا وضع خواهد کرد. پیش از این سازمان تجارت جهانی در پرونده شکایت اتحادیه اروپا از امریکا، حق را به این اتحادیه داده بود. با این حال اتحادیه اروپا اعلام کرده است در صورتی که امریکا از موضع قبلی خود در اضافه کردن تعرفه‌ها عقب‌نشینی کند، تعرفه‌های جدید اروپا نیز ملغی خواهد شد. تشدید نوسانات ارزی موجب شد تا بازارساز تصمیم جدی برای مدیریت عرضه و تقاضا بگیرد و برهمین اساس علاوه بر افزایش عرضه در بازار با برداشتن سقف فروش در سامانه نیما، از سرگیری فروش ارز سهمیه‌ای، آزاد شدن فروش ارز پتروشیمی‌ها در صرافی‌های غیربانکی و کاهش اختلاف دلار در بازار رسمی و آزاد مقدمات کاهش نوسانات قیمتی را در بازار ارز فراهم کرد. بانک مرکزی البته اعلام کرده از روز دوشنبه 21 مهرماه نیز روزانه 50 میلیون دلار اسکناس وارد بازار خواهد کرد ضمن اینکه سقف خرید بانک‌ها و صرافی‌ها در بازار متشکل ارزی را به 500 هزار دلار افزایش داده است. با افزایش قیمت ارز در بازار آزاد، قیمت خرید و فروش ارز در صرافی‌های بانکی نیز افزایش یافت؛ قیمت دلار برای اولین بار طی روز یکشنبه 20 مهر در صرافی‌های بانکی وارد کانال 31 هزار تومان شد؛ فعالان بازار براین باورند که رشد چشم‌گیر قیمت طلا و ارز و دلار واکنش هیجانی بازار به اقدام جدید امریکا بود که 18 بانک ایرانی را در لیست تحریم‌های ثانویه خود قرار داد. برخلاف هفته‌های قبل طی سه چهار گذشته بازار ارز نزولی شد؛ سیر نزولی قیمت‌ها در حالی در بازار ارز از عصر چهارشنبه 14 آبان ماه آغاز شد که قیمت دلار با کاهش حدود 7 هزار تومانی همراه بوده و دلار از 30 هزار تومان ظهر چهارشنبه به 23 هزار تومان در صبح روز یکشنبه 18 آبان رسید. مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در بازار ارز از دیدگاه فعالان حاضر در خیابان فردوسی، چشم‌انداز مثبت به آینده بازار است؛ از آنجایی که از ماه قبل بازار به انتخابات امریکا چشم دوخته بود و براساس نظرسنجی‌های قبل از انتخابات جهت‌گیری ارز مشخص می‌شد با نهایی شدن گزینه ریاست‌جمهوری امریکا، سناریوهای بدبینانه برای آینده کنار رفته و بازار با امیدواری به آینده شاهد ریزش قیمت‌هاست.
