افت محسوس صادرات ایران به اروپادر پسابرجام

مدیرکل دفتر اروپا و امریکای سازمان توسعه تجارت اظهار کرد: اگر امروز آقای بایدن تحریم‌های وضع شده را لغو کند، تا مشکلات نظام بانکی حل نشود توفیق چندانی نخواهیم داشت.بهروز حسن الفت در گفت‌وگو با ایلنا در مورد وبینار تجاری با اروپا اظهار داشت: از حدود دو سال پیش پروژه‌ای را با مرکز تجارت بین‌الملل سازمان ملل و با حمایت اتحادیه اروپا انجام دادیم. بخش اول این پروژه که استراتژی ملی صادرات بوده به اتمام رسیده است. در چارچوب استراتژی ملی صادرات ۶ بخش از جمله قطعات خودرو، ICP، میوه و تره‌بار، پتروشیمی، گردشگری و کالاهای صنعتی وجود دارد که این موارد به عنوان بخش‌های قابل توسعه در این طرح به آنها پرداخته می‌شود. وی افزود: در تحقیقاتی که در این مورد انجام شده، یک سری برنامه اقدام وجود دارد که به برگزاری نشست‌ها و وبینارها مربوط است این وبینار هم در همین جهت برگزار می‌شود. از ۱۱ آذر ماه مذاکرات بین شرکت‌ها به صورت مجازی شروع می‌شود و به مدت ۲۰ روز ادامه دارد. همایش هم از ۲۴ تا ۲۶ آذر با ۸ پنل تخصصی برگزار می‌شود.الفت در مورد جزییات این وبینار گفت: بیش از همایش سه‌روزه نشست‌های مجازی ۲۰ روزه می‌تواند برای بنگاه‌ها مفید باشد. شرکت‌ها می‌توانند به راحتی با توجه به پلتفرمی که ایجاد شده همتایان اروپایی خود را پیدا کنند بطوریکه این موضوع هزینه‌ای ندارد و برای آشنایی اولیه با این بنگاه‌ها فرصت بسیار خوبی است.  وی در ادامه اضافه کرد: از طرف اروپا و حتی ایران حدود ۹۰ درصد شرکت‌کنندگان در این وبینار شرکت‌های کوچک و متوسط هستند و شرکت‌ها هستند که از این فرصت استفاده می‌کنند، البته شرکت‌های بزرگ اگر بخواهند در ایران حضور داشته باشند. ضمن اینکه ملاحظات بین‌المللی وجود دارد اما در صورت تمایل، ساز و کار خود را در این مورد پیش می‌گیرند.  الفت افزود: به جرأت می‌توان گفت حدود ۹۵ درصد از شرکت‌های حاضر در این وبینار از دو طرف بنگاه‌های کوچک و متوسط به خصوص استارتاپ‌ها، شرکت‌‌های دانش‌بنیان و شرکت‌هایی که ممکن است تجربه چندانی در عرصه بین‌المللی نداشته باشند، هستند. شرکت‌هایی که از نظر دانش فنی در نقطه مطلوبی قرار دارند اما پیش از این ارتباط چندانی با خارج از کشور و به‌خصوص اروپا نداشتند می‌توانند از این فرصت استفاده کنند.  مدیرکل دفتر اروپا و امریکای سازمان توسعه تجارت در مورد ظرفیت صادراتی ایران به اروپا گفت: در شرایط نرمال یعنی در شرایطی که هیچ محدودیتی از جمله تحریم، شرایط بانکی و مشکلات حمل و نقل وجود نداشته باشد، با میزان تولید امروز فقط در حوزه کالا می‌توانیم سالانه ۸ تا ۱۰ میلیارد دلار به اروپا صادرات داشته باشیم. البته این در شرایطی است که امروز در آن قرار داریم اما اگر ظرفیت فولاد، پتروشیمی و دیگر بخش‌ها افزایش یابد این میزان نیز رشد پیدا می‌کند.  وی افزود: البته شرایط بین‌المللی هیچگاه برای ما به این راحتی نخواهد بود. با فرض اینکه تحریم‌ها هم برداشته شود، ما با محدودیت‌های بانکی مواجه هستیم که بخشی از آن به FATF مربوط می‌شود. اگر تصمیم بر این باشد که ما به FATF نپیوندیم، بانک‌ها در سطح دنیا و به خصوص اروپا در کارکردن با بانک‌های ایرانی دچار مشکل می‌شوند. اگر امروز آقای بایدن تحریم‌های وضع شده را لغو کند، تا مشکلات نظام بانکی حل نشود توفیق چندانی نخواهیم داشت. بنابراین اگر واقع‌گرایانه نگاه کنیم ما می‌توانیم به دوران بعد از برجام برگردیم و حدود ۱.۵ تا ۲ میلیارد دلار سالانه به اروپا صادرات داشته باشیم، که متاسفانه این رقم به یک سوم کاهش پیدا کرده است.  الفت در مورد مشکلات سوییفت خاطرنشان کرد: سوئیفت جزو مصادیق تحریم بود، اما FATF پروتکلی است که بانک‌های سطح دنیا به آن پیوسته‌اند و ما چه بخواهیم و چه نخواهیم تا زمانی که از لیست سیاه این پروتکل خارج نشویم، در ارتباط با بانک‌های بین‌المللی حتی کشورهای دوست دچار محدودیت هستیم. اگر روابط بانکی از تجارت حذف شود نمی‌توانیم چندان انتظار داشته باشیم که تغییر مهمی در حجم تجارت ما رخ دهد. گرچه برداشته شدن تحریم‌ها اتفاق مثبتی است و شرکت‌های خارجی برای همکاری با ایران و سرمایه‌گذاری محدودیت نخواهند داشت، اما نکته اصلی و کلیدی ارتباطات بانکی و مالی است.