پاسخ گمرک به ادعای جدید بانک مرکزی
تعادل |
معاون فنی گمرک درباره اظهارنظر جدید بانک مرکزی مبنی بر اینکه «حذف کد رهگیری بانک تأثیری در ترخیص کالاها از گمرک نداشت» گفت: بانک مرکزی در آمار خود به خروج کالا از محل مجوزهای خاص از جمله صدور حکم و درصدی توجه نداشته است. این در حالی است که در مدت اخیر حدود ۴ میلیون تن کالا ترخیص شده و اثری هم بر افزایش نرخ ارز نداشته است.
حسین تاجیک کارشناس ارزی بانک مرکزی، به تازگی در اظهاراتی عنوان کرد: «براساس مصوبه‌ای که ۱۲ آبان ماه سال جاری اعلام شد، هر واردکننده‌ای که به هر طریقی اقدام به تأمین ارز کرده است، می‌تواند کالای خود را ترخیص کند و عملاً در چنین فرایندی کد رهگیری کنار گذاشته شد. از این رو پس از مصوبه یاد شده انتظار می‌رفت، ترخیص کالا از اواسط آبان ماه با روند افزایشی همراه شود. اما به گفته تاجیک و بر اساس نمودار «ارزش دلاری کالاها در پروانه‌های خروجی گمرک در ماه مختلف سال ۱۳۹۹» انتظار می‌رفت که پروانه‌های خروجی در گمرک از اواسط آبان ماه افزایش یابد اما همچنان این روند تغییری نکرده است.
پس از اعلام چنین موضعی از سوی بانک مرکزی، مهرداد جمال ارونقی معاون فنی گمرک به این موضوع واکنش نشان داد. براساس آمار اعلامی او، درحال حاضر، بیش از ۵ میلیون و ۸۰۰ هزارتن کالای اساسی در بنادر و گمرکات کشور موجود است که نسبت به زمان اجرای مصوبه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، این روند دپو افزایش پیدا کرده که دلیل آن به ورود کالاها بر می‌گردد؛ به‌طوری‌که در حال حاضر بیش از ۵۳ فروند شناور در حال پهلوگیری یا تخلیه این اقلام اساسی و ضروری هستند که خود دلیل محکمی بر این افزایش است. ارونقی افزود: ارز کالاهای اساسی باید توسط بانک مرکزی و البته با منابع در اختیار آن مرجع تأمین شود و تا زمانی که این ارز تأمین نشود، اسناد مالکیت به خریدار داخلی منتقل نمی‌شود و علی‌الاصول، خریدار داخلی، هنوز صاحب کالا نشده است که بتواند کالای اساسی خود را به گمرک اظهار و ضمن انجام تشریفات گمرکی، از تسهیلات ارایه شده درخصوص حذف کد رهگیری استفاده کند.
او گفت: همچنین در خصوص کالاهای اساسی که با اعتبار صاحب کالا خریداری و به بنادر و گمرکات کشور رسیده‌اند مادامی که بانک مرکزی بصورت اعتباری، اعلامیه تأمین ارز صادر نکند و متعهد نشود تا در موعد مقرر ارز ترجیحی این کالاها را تأمین کند و به عبارت ساده‌تر، وضعیت تأمین ارز کالاهای اساسی مشخص نباشد یا تضمین نشود، هیچ صاحب کالایی مبادرت به خروج کالای خود از بندر یا گمرک تا تعیین تکلیف این موضوع نمی‌کند؛ بنابراین حذف کد رهگیری بانک، هیچ تأثیری بر روند ترخیص قطعی کالاهای اساسی ندارد.
همچنین به گفته معاون فنی گمرک درباره کالاهای غیراساسی، نخست باید به این نکته مهم توجه کرد که حذف کد رهگیری بانک صرفا برای کالاهای دارای قبض انبار ۱۰ آبان ماه ۱۳۹۹ و قبل از آن بوده است. ترتیبی که برای حذف کد رهگیری بانک ذکر شده، یک‌بار در تیرماه و یک‌بار در مهر سال‌جاری نیز توسط ستاد هماهنگی اقتصادی دولت و مصوبات سفر معاون اول رییس‌جمهور مصوب و ابلاغ شده بود و با توجه به عدم موافقت بانک مرکزی و یا شرایط اتخاذ شده اجرایی نشده است.
مورد دوم به گفته ارونقی اینکه اگر ثبت سفارشی از تیرماه سال جاری در صف تخصیص یا تأمین ارز بانکی قرار گرفته بالاخره پس از چند ماه به مرحله تأمین ارز و صدور کد رهگیری بانک رسیده باشد و صاحب کالا بدلیل تبعات بعدی و رفع تعهد ارزی نخواهد از تسهیلات حذف کد رهگیری بانک استفاده کند.
سومین مورد بنابه اظهارات معاون فنی گمرک، اینکه مصوبه آبان‌ماه ستاد تنظیم بازار به صاحبان کالا این مجوز را داده تا بتوانند ۹۰ درصد کالای خود را از گمرکات بصورت درصدی ترخیص کنند و صاحبان کالایی که با تودیع وثیقه در بانک عامل، در صف تخصیص یا تأمین ارز بودند ترجیح دادند تا نسبت به ترخیص درصدی کالای خود اقدام کنند تا متعاقبا با صدور کد رهگیری بانک، مابقی کالا را از گمرک خارج کنند. این بخوبی نشانگر این است که چرا علی‌رغم حذف کد رهگیری بانک، ترخیص کالاها بدون کد رهگیری تفاوت محسوسی نکرده است. ارونقی افزود: هرچند آمار و ارقام بانک مرکزی نشان می‌دهد، در روند ترخیص کالاها نیز تفاوت محسوسی مشاهده نشده، اما ضمن بیان این موضوع که بعد از اجرای مصوبات ستاد هماهنگی اقتصادی دولت بیش از ۴ میلیون تن کالای اساسی و غیراساسی ترخیص شده و باید به نکاتی در این زمینه توجه کرد که از زمان اجرای مصوبات تاکنون یعنی ظرف این ۲۵ روز، میزان خروجی کالا بیش از ۵۰ درصد نسبت به ۲۵ روز قبل از اجرای مصوبه افزایش داشته است. ارونقی با بیان اینکه بانک مرکزی در آمار خود به خروج کالا از محل مجوزهای خاص از جمله صدور حکم و درصدی توجه نداشته، اظهار کرد: تعداد اظهارنامه‌های اظهار شده به گمرک نیز قریب به ۶۵ درصد افزایش داشته که این کالاها حین انجام تشریفات گمرکی بوده و به زودی مراحل ترخیص این اقلام صورت خواهد پذیرفت. او گفت: انتظار از بانک مرکزی این است که نسبت به ارایه آمار زمان بندی صف تخصیص و تأمین کالاهای دارای ثبت سفارش نیز اقدام و شفاف‌سازی نماید فرآیند قرارگرفتن در صف تخصیص تا صدور کدرهگیری بانک برای کالاها چه مدت زمانی را برای خود اختصاص می‌دهد؟
