تصمیمات غیرکارشناسی ارزی هزینه سنگین به مردم وارد کرد

رییس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: در زمستان سال ۹۶ گزارشی که یک دفعه به ما رسید این بود که بانک مرکزی آمده سود سپرده‌های بانکی را افزایش داده، برای اینکه منابع نقدینگی از بازار ارز به سمت سپرده‌های بانکی بیاید که این اتفاق بدون هماهنگی با مجلس انجام شد.  به گزارش تسنیم، «محمدرضا پورابراهیمی» با اشاره به اینکه ما در کمیسیون اقتصادی هیچ تصمیم اقتصادی را بدون حضور کارشناسان و ذی‌مدخلان قضیه نمی‌گیریم، یادآور شد: نگاه ما و آن چیزی که مدنظر داریم آن است که جنس تصمیم باید ادبیات کارشناسانه فارغ از فضای سیاسی و فارغ از آنچه دولت و مجلس چه می‌گوید باشد.  وی در پاسخ به این سوال که «معیار ارز دو نرخی چه بود» گفت: این موضوع دو بحث است یکی اینکه وقتی اساس این بحث در خصوص برخی کالاها طرح شد مشکل داشت و ما هم توضیح دادیم، اما برای تصمیم‌گیری در حوزه کالاهای اساسی مثل دارو، مواد غذایی، نهادهای دامی، بخش کشاورزی و اینکه بتوانیم با قیمت‌های سابق کشور را اداره کنیم بحث شد، والا برای کلیه کالاها این تصمیمی اشتباه بود و در همان اواخر نیمه سال 97 هم خود دولت به اشتباهش پی برد اما با هزینه سنگینی که چندین میلیارد دلار از منابع کشور هم از بین رفت. زمانی که در پایان سال 96 موضوع التهابات ارزی در کشور شروع شد ما احساس کردیم فضای نرخ ارز در کشور در حال تغییر است، لذا جلساتی با رییس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد وقت گذاشتیم و به آقایان گفتیم شما برنامه‌تان برای کنترل بازار ارز چیست؟ گفتند ما داریم تصمیمات مهمی می‌گیریم، اجازه دهید که تصمیمات را جلو ببریم و ما هم گفتیم پس این تصمیمات و اقدامات را به ما هم اعلام کنید.  عضو شورای پول و اعتبار ادامه داد: چون نهایتا اجرای قوانین برعهده قوه مجریه است و ما در این حوزه مسوولیتی نداریم، اما گزارشی که یک دفعه به ما رسید این بود که بانک مرکزی آمده سود سپرده‌های بانکی را افزایش داده برای اینکه منابع نقدینگی از بازار ارز به سمت سپرده‌های بانکی بیاید که این اتفاق بدون هماهنگی با مجلس انجام شده بود، ما روز بعد در مجلس جلسه فوق‌العاده گذاشتیم و رییس کل بانک مرکزی و روسای بانک‌ها را دعوت کردیم، به روسای بانک‌ها گفتیم شما متوجه هستید که چه تصمیمی می‌گیرید؟ افزایش سود سپرده از 15 به 20 درصد چوب به گوش نظام بانکی می‌زند، جالب این بود که روسای بانک‌ها گفتند شب در جلسه بانک مرکزی ما را دعوت کردند، در آنجا این موضوع را به ما ابلاغ کردند ما اصلا صحبتی درخصوص این موضوع نکردیم، به دولت گفتیم این چه تصمیمی است؟ گفتند اجازه دهید اختیارات قانونی برعهده ماست می‌خواهیم بازار ارز را از التهاب خارج کنیم که نه تنها بازار ارز از التهاب خارج نشد و روز به روز بدتر شد بلکه دیدیم که در سال 97 چه اتفاقاتی افتاد و اثرات منفی‌اش را در بازار پول هم گذاشت و ناتوانی نظام بانکی را هم بیشتر کرد. 

این نماینده مجلس یازدهم در برنامه «بدون توقف» همچنین اظهار کرد: دولت در فاز بعد وارد واگذاری سکه شد که این تصمیم هم بدون مشورت با مجلس بود، من وقتی دیدم این اتفاق می‌افتد به همکاران خودم در کمیسیون گفتم فکر می‌کنم دولت برنامه مشخصی ندارد و اگر برنامه‌اش اینهاست که بیشتر هزینه دارد، لذا طرح دوفوریتی کمیسیون اقتصادی در پایان سال 96 برای ساماندهی بازار ارز توسط کمیته ارزی کمیسیون با مشورت چندین نفر از مجموعه متخصصان و افرادی که قبلا رییس کل بانک مرکزی بودند جمع‌بندی شد، اولین هفته کاری سال 97 را اختصاص دادیم به این طرح با اولویت و فوریت کمیسیون اقتصادی، رییس کل بانک مرکزی وقت، وزیر اقتصاد وقت هم در جلسه حاضر شدند، بعد از چند ساعت جمع‌بندی هر دو در جلسه گفتند که ما با طرح کمیسیون اقتصادی موافقیم اگرچه نکاتی هم داریم و بندهایی هم باید اصلاح شود، از جلسه که بیرون آمدند حتی خبرنگاران و شبکه‌های مختلف هم مصاحبه گرفتند که موجود است، همان شب بنده در منزل بودم از شبکه خبر دیدم معاون رییس‌جمهور آمدند گفتند جلسه چند ساعته‌ای داشتیم و جمع‌بندی کردیم از این لحظه نرخ ارز را در کشور 4200 اعلام می‌کنیم، هر کسی به هر میزان برای هر نوع کالا ارز می‌خواهد ما ارز را در اختیارش قرار می‌دهیم که من همان شب به رییس مجلس زنگ زدم و گفتم که این برای کشور فاجعه است. پس ما تصمیم‌مان کاملا مغایر بود، ما اساسا طرح مصوب داشتیم، تازه طرح ما برگرفته از نگاه کارشناسی بود چون ما در دوره قبل هم با این شوک ارزی مواجه شده بودیم.  پورابراهیمی همچنین عنوان کرد: تقریبا بعد از چند ماه اصرار مکرر جلسه غیرعلنی گذاشتیم و تمام تیم اقتصادی دولت آمدند و ما اعلام کردیم که این کار رسما برای اقتصاد کشور فاجعه‌بار است. دولت می‌گوید من براساس قانون اساسی متولی اجرا هستم متولی اجرا هم حق و اختیارات قانونی دارد و ما اگر بخواهیم تغییری در این تصمیم دهیم باید مسیر قانونی را برویم، دولت همان جا اعلام کرد که من رسما مسوولیت کار را می‌پذیرم و برای ما هم از روز روشن‌تر بود که تصمیم ارز 4200 منجر به از بین بردن بخش عظیمی از منابع ارزی کشور می‌شود که همین هم شد. آن موقع نیمه دوم سال با تغییر رییس کل بانک مرکزی همه تصمیمات تغییر کرد و 80 درصد تصمیمات جدید ابلاغی طرح کمیسیون اقتصادی در خصوص ساماندهی بازار ارز بود.  عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در پاسخ به این سوال که «در این صورت چرا مجلس از بُعد نظارتی خودش استفاده نمی‌کند» یادآور شد: ابزارهای نظارتی سوال، تحقیق و تفحص، استیضاح و کفایت سیاسی است، در همان دوره قبل که این اتفاقات افتاد مجموعه‌ای از این ابزارها عملیاتی شد، ما برای اولین‌بار در تاریخ مجلس پرونده بانک مرکزی را فرستادیم. اما این ابزارهای نظارتی سختگیرانه در همان تاریخ درخصوص موسسات غیرمجاز یا اتفاقاتی که در این بخش‌ها افتاد با تحقیق و تفحص از بانک مرکزی در همان دوره قبل در دستور کار قرار گرفت، موضوعات مربوط به طرح سوال، تذکر، استیضاح هم همه در دستور کار قرار گرفت.  وی همچنین در خصوص مشکلات تخصیص ارز و مباحثی که مربوط به تصفیه آنهاست نیز اظهار کرد: در این خصوص یک مانده‌ای حسابی از سال 98 به مبلغ چهار و نیم میلیارد دلار از منابع ارزی است که تخصیص پیدا کرده اما تصفیه کالایی انجام نشده است، عمدتا صحبت‌های ما با دولت سر همین موضوعات است.