شدت گرفتن کاهش نرخ ارز با کاهش 250 تومانی دلار

گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری |

قیمت دلار در بازار با کاهش ۲۵۰ تومانی نسبت به پنجشنبه، به کمترین نرخ خود طی سه هفته گذشته رسید.نرخ فروش هر اسکناس دلار امریکا در صرافی‌های بانکی در لحظه تنظیم خبر ۲۵ هزار و ۵۷۰ تومان و نرخ خرید با ۱۰۰۰ تومان اختلاف ۲۴ هزار و ۵۷۰ تومان اعلام شده است. هر یورو نیز در صرافی‌های بانکی ۳۱ هزار و ۴۲۰ تومان برای فروش و ۳۰ هزار و ۴۲۰ تومان برای خرید قیمت‌گذاری شده است.قیمت ارز در بازار از زمان انتخاب بایدن به ریاست‌جمهوری امریکا روند با ثبات رو به کاهشی را طی کرده است. هر چند مقاومت‌هایی را نیز از سوی دلالان برای جلوگیری از کاهش بیشتر قیمت‌ها در این ایام شاهد بوده‌ایم.

روز شنبه 29 آذر 99، قیمت دلار در بازار آزاد کاهش زیادی داشت و به 25450 تومان رسید. درهم امارات نیز تا 7070 و یورو 31100 تومان معامله شد. کاهش قیمت دلار و همچنین اعلام هر اونس طلا به قیمت 1881 دلار موجب شد که قیمت سکه نیز به کانال 11 میلیون تومان کاهش یافته و در ساعات عصر شنبه 11 میلیون و 820 هزار تومان معامله شود.  در صرافی‌ها نیز هر دلار در صرافی‌های بانکی ۲۵ هزار و ۵۷۰ تومان معامله شد که این رقم نسبت به روز پنجشنبه گذشته کاهش ۲۳۰ تومانی را نشان می‌دهد قیمت فروش یورو نیز با کاهش ۱۳۰ تومانی نسبت به قیمت‌های پایانی روز کاری پنجشنبه گذشته به ۳۱ هزار و۴۲۰ تومان رسید. قیمت خرید هر دلار ۲۴ هزار و ۵۷۰ تومان و قیمت خرید هر یورو نیز ۳۰ هزار و ۴۲۰ تومان اعلام شد.قیمت خرید هر دلار در بازار متشکل ارزی ۲۵ هزار و ۱۹۷ تومان و قیمت فروش آن نیز ۲۵ هزار و ۴۴۹ تومان بود.همچنین قیمت خرید هر یورو در این بازار ۳۰ هزار و ۴۹۶ تومان و قیمت فروش آن نیز ۳۰ هزار و ۸۰۱ تومان اعلام شد.علاوه بر این در سامانه سنا در روز معاملاتی گذشته (پنجشنبه)، هر یورو با قیمت میانگین ۳۰ هزار و ۹۴۱ تومان به فروش رسید و هر دلار نیز به قیمت ۲۵ هزار و ۳۹۶ تومان معامله شد.ضمن اینکه در سامانه نیما نیز در روز پنجشنبه گذشته حواله یورو با میانگین قیمت ۳۱ هزار و ۲۸۵ تومان فروخته و حواله دلار نیز به قیمت ۲۵ هزار و ۷۸۸ تومان ثبت شد.نرخ خرید و فروش دلار و یورو در صرافی‌های بانکی و بازار متشکل ارزی متغیر است و متناسب با نوسان بازار آزاد در طول روز چند بار تغییر می‌کند.روزهای گذشته روند حرکت قیمت دلار، کاهشی بود. اوایل آبان‌ماه نرخ دلار روند صعودی داشت و به بیش از ۳۰ هزار تومان رسید، اما از اواسط آبان‌ماه سیر نزولی به خود گرفت.

در بازار طلا نیز هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید روز (شنبه) با ۲۵۰ هزار تومان کاهش قیمت نسبت به روز پنجشنبه، به بهای ۱۱ میلیون و ۷۵۰ هزارتومان معامله شد. سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم نیز به قیمت ۱۱ میلیون و ۴۰۰ هزارتومان، نیم‌سکه بهار آزادی ۶ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان، ربع سکه به بهای چهار میلیون و ۲۵۰ هزار تومان و سکه یک گرمی نیز به قیمت ۲ میلیون و ۳۸۰ هزار تومان مبادله شد. علاوه بر این، در بازار طلا نیز نرخ هر گرم طلای ۱۸ عیار به یک میلیون و ۱۳۱ هزار تومان و مظنه هر مثقال طلا به بهای چهار میلیون و ۹۰۰ هزار تومان رسید. اونس جهانی طلا نیز با ثبات نسبت به آخرین ساعات کاری روز گذشته به قیمت یک‌هزار و ۸۸۲دلار فروخته شد.

در هفته‌های اخیر قیمت سکه و طلا متأثر از بازار ارز روند کاهشی داشت و نوسان ارزی و سیر نزولی قیمت ارز روی بازار طلا نیز تأثیر گذاشت. از سوی دیگر کاهش نرخ اونس جهانی طلا نیز باعث افت قیمت طلا و سکه شده است، به نظر کارشناسان احتمال افت بیشتر اونس جهانی طلا در هفته‌های آینده وجود دارد. آغاز توزیع واکسن کرونا و بهبود شرایط اقتصادی در ماه‌های آینده، میزان استقبال از طلا به عنوان ابزاری برای سرمایه‌گذاری را کاهش خواهد داد.

    مقاومت در برابر کاهش نرخ ارز

 برخی کارشناسان معتقدند کاملا روشن است که شرایط برای کاهش نرخ دلار وجود دارد و بازار ارز به دلایل مختلف از جمله کاهش انتظارات تورمی و احتمال بازگشت امریکا به برجام، باید با روند نزولی ارز و طلا مواجه باشد اما عده‌ای در مقابل کاهش نرخ‌ها مقاومت می‌کنند، عده‌ای نیز معتقدند که نرخ‌ها در آینده کاهش می‌یابد و لذا اقدام به واردات و ثبت سفارش و خرید ارز از نیما نمی‌کنند، عده‌ای نیز در حال حاضر اقدام به فروش سکه و طلا کرده‌اند و خریدار طلا کم است و مسائل دیگری که همگی نشان‌دهنده دوره انتظار کاهش نرخ ارز و طلا است و همه اینها روی نرخ‌ها و بازار کالا، واردات، خریدها و فروش‌ها اثر دارد.

برخی صاحب نظران می‌گویند چه روند کاهنده و چه روند رشد قیمت‌ها به بازار و اقتصاد لطمه می‌زند زیرا در شرایطی که قیمت‌ها نوسان دارد همواره عده‌ای از معامله و مبادله امتناع می‌کنند در حالی که ثبات نسبی و نوسان کم به بازار کمک می‌کند که معاملات انجام شود.  عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی با اشاره به مقاومت عده‌ای در برابر کاهش نرخ ارز تاکید کرد: عوامل بنیادی بازار شرایط خود را در هر صورت تحمیل خواهد کرد.قطب‌نمای سیاست‌گذاری بانک مرکزی حول کنترل تورم و کمک به رشد اقتصادی کشور است. در این راستا نرخ ارز به عنوان یک متغیر کلیدی اقتصاد کلان نقش مهمی به عهده دارد.سیاست بانک مرکزی بر این استوار است که نرخ ارز بایستی با توجه به شرایط اقتصاد کلان کشور از جمله روند ارزش صادرات نفتی و غیرنفتی، تراز خارجی و جلوگیری از هدررفت منابع ارزی کشور سامان گیرد.مقاومت در مقابل کاهش نرخ ارز از سوی کسانی که ارز دارند را می‌توان درک کرد. ولی عوامل بنیادی بازار شرایط خود را در هر صورت تحمیل خواهد کرد. در همین راستا تامل واردکنندگان برای خرید ارز در سامانه نیما نیز قابل درک است.بانک مرکزی با توجه به همه این عوامل و با تکیه بر قدرت بازارسازی خود مسیر حرکت نرخ ارز را رصد کرده و بر اساس مجموعه اهداف سیاست‌گذاری خود، منابع و ابزارهای در دسترس، آن را مدیریت می‌کند.

    سکه ارزان شد

مظنه هر مثقال طلا 4 میلیون و 890 هزار تومان،  قیمت ارز و طلا نسبت به پنجشنبه گذشته کاهش داشته است. فعالان بازار طلا و سکه می‌گویند: دیگر تقاضا و انگیزه‌ای برای خرید طلا و سکه در بین مردم وجود ندارد و بازار در رکود به سر می‌برد. بازاری‌ها می‌گویند: بعد از کاهش چند میلیونی قیمت سکه دیگر تقاضایی برای خرید سکه نداریم.افزایش قیمت ارز در بازار همواره یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت طلا و سکه بوده است و این سناریو در روزهای اخیر بازهم تکرار شد ولی خیلی دوام نداشت چراکه دلار نیز از کانال 26 هزار تومان به کانال 25 هزار تومان بازگشت.

بانک مرکزی تلاش می‌کند با تقویت عرضه در بازار به تقاضاهای ارزی پاسخ دهد و برهمین اساس نیز تداوم عرضه‌های روزانه ارز در سامانه نیما و بازار متشکل ارزی موجب شده تا نیاز ارزی بازار پاسخ داده شود و دیگر مانند قبل شاهد نوسانات لحظه‌ای در بازار نباشیم. با این حال اما در مقاطعی انتشار برخی اخبار سیاسی موجب می‌شود تا جو روانی بازار تغییر کند و قیمت ارز افزایشی شود.

در ساعات صبح شنبه بازار ارز قیمت دلار 25 هزار و 780 تومان، یورو 31 هزار تومان و درهم امارات 7 هزار و 100 تومان اعلام شده است . در صرافی‌های بانکی هم قیمت فروش دلار 25 هزار و 750 تومان و قیمت خرید دلار با اختلاف 1000تومانی نسبت به قیمت فروش، 24 هزار و 750 تومان تعیین شده است.نرخ فروش یورو معادل 31 هزار و 600 تومان و قیمت خرید یورو نیز 30 هزار و 6500 تومان اعلام شده است.نرخ خرید و فروش دلار و یورو در صرافی‌های بانکی و بازار متشکل ارزی متغیر است و متناسب با نوسانات بازار آزاد در طول روز چند بار تغییر می‌کند.

    صعود دلار در معاملات جهانی

شاخص دلار در آستانه ورود به کانال ۹۰ واحد قرار گرفت. شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه می‌گیرد، در معاملات با ۰.۲۵ درصد افزایش نسبت به روز گذشته در سطح ۸۹.۹۷۷ واحد بسته شد. نرخ برابری هر فرانک سوییس نیز معادل ۱.۱۳ دلار اعلام شد.در تازه‌ترین دور از معاملات، پوند با ۰.۷۵ درصد کاهش نسبت به روز قبل خود و به ازای ۱.۳۵ دلار مبادله شد. یورو ۰.۱۹ درصد پایین رفت و با ماندن در کانال ۱.۲۲ به ۱.۲۲۳ دلار رسید. در معاملات بازارهای ارزی آسیایی، هر دلار با ۰.۲۴ درصد افزایش به ۱۰۳.۳۲۶ ین رسید. در برابر همتای استرالیایی، هر دلار امریکا به ازای ۱.۳۱۲ دلار مبادله شد. همچنین نرخ برابری دلار معادل ۶.۵۳۷ یوان چین اعلام شد.

به گزارش رویترز، در شرایطی که انگلیس هنوز نتوانسته است به توافقی کامل با اتحادیه اروپا بر سر آینده روابط پس از برگزیت دست پیدا کند، اقتصاد این کشور تحت تاثیر پیامدهای کرونایی قرار گرفته و این روند در بازار کار نیز موثر بوده است تا جایی که مرکز آمار انگلیس اعلام کرد که نرخ بیکاری این کشور در ١٢ ماه منتهی به اکتبر با ۰.۱ درصد افزایش نسبت به مدت مشابه ماه قبل به ۴.۹ درصد رسید که ۰.۱ درصد بیشتر از انتظار کارشناسان قبلی و بالاترین بیکاری ثبت شده در این کشور از اوت ۲۰۱۶ تاکنون بوده است. شمار بیکاران این کشور طی این مدت با ۲۰۹ هزار نفر افزایش به یک میلیون و ۵۲۰ هزار نفر رسید.

تمایل معامله‌گران برای نگه داشتن دلار نسبت به ماه‌های ابتدایی سال ۲۰۲۰ کاهش کاملا محسوسی یافته است و با پیشرفت‌های به دست آمده در مقابله با کرونا و روی کار آمدن دولتی با رویکردهای معتدل‌تر در امریکا، جذابیت ارزهای پرریسک‌تر برای معامله گران بیشتر شده است. اگرچه انتظار نمی‌رود که دلار با یک سقوط آزاد مواجه باشد اما بسیاری از تحلیلگران بازار ارز معتقدند در شرایط کنونی فضا برای عقبگرد بیشتر دلار نیز فراهم است و شاید دلار تا چند ماه ابتدایی سال ۲۰۲۱ نیز در سنگر دفاعی فعلی خود باقی بماند.  با وجود اقدامات دولت ترامپ در به راه انداختن جنگ تجاری با چین، آمارهای جدید نشان می‌دهد که واردات امریکا از این کشور افزایش محسوسی یافته است به گونه‌ای که در ۱۰ ماه نخست امسال (بازه زمانی ژانویه تا اکتبر) واردات امریکا از چین ۷.۸ درصد بیشتر از رقم ثبت شده برای بازه زمانی مشابه سال قبل بوده است. همچنین در ماه نوامبر میزان واردات امریکا از چین با رشدی عجیب به ۵۱.۹۸ میلیارد دلار رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۶.۱ درصد بیشتر شده است. این مساله به معنای افزایش بیش از پیش کسری حساب تجاری امریکا خواهد بود. در یک دستاورد دارویی دیگر در مقابله با کرونا، شرکت دارویی مدرنا اعلام کرده است که به زودی تاییدیه سازمان غذا و دارو امریکا را برای توزیع واکسن ساخت این شرکت در ایالت‌های مختلف به دست خواهد آورد. پیش از این نیز مراحل مقدماتی استفاه از واکسن‌های ساخت شرکت فایزر نهایی شده بود. معامله گران امیدوارند کابوس کرونا که از فوریه ۲۰۲۰ جهان را به‌طور جدی تحت تاثیر قرار داده است تا چند ماه آینده به خط پایان خود برسد و حرکت به سمت عادی شدن شرایط شتاب بیشتری بگیرد. 

در طرف سیاست‌گذاری پولی انتظار می‌رود بانک مرکزی امریکا به رویه کنونی خود در حفظ نرخ بهره در یکی از پایین‌ترین سطوح یک دهه اخیر ادامه دهد. به عقیده برخی از کارشناسان مالی، در سال آینده میلادی نیز احتمالا شاهد تغییر محسوسی در اجرای سیاست انبساطی فدرال رزرو نخواهیم بود.  تورم منفی و رکود اقتصادی در کنار بالا ماندن نرخ بیکاری، شرایط سختی را برای سیاست‌گذاران اروپایی در احیای رشد اقتصادی کشورهای خود رقم زده است و احتمالا دو سال طول خواهد کشید تا شرایط به حالت قبل از بحران کرونا بازگردد. بانک مرکزی فرانسه در برآورد جدیدی از وضعیت اقتصادی این کشور اعلام کرد که اقتصاد این کشور امسال تحت تاثیر شیوع کرونا، محدودیت‌های رفت و آمد و تعطیلی گسترده کسب و کارها حدود ۹ درصد کوچک خواهد شد که در صورت تحقق، بدترین عملکرد دومین اقتصاد بزرگ اتحادیه اروپا طی یک دهه اخیر خواهد بود.

اقتصاد جهان کماکان تحت تاثیر کرونا قرار دارد و آن طور که کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل در گزارشی پیش بینی کرده است، متوسط رشد اقتصادی کشورهای جهان در سال جاری به منفی ۵.۶ درصد خواهد رسید که در صورت تحقق، بدترین عملکرد از زمان بحران مالی در سال ۲۰۰۹ تاکنون محسوب می‌شود. این گزارش اگرچه هنوز گزارش ناامید کننده‌ای محسوب می‌شود اما نسبت به پیش بینی قبلی منفی ۹ درصدی، بهبود نسبی یافته است. پیش از این نیز سازمان ملل نسبت به فقیر شدن حدود هشت میلیون نفر در جهان بر اثر کرونا هشدار داده بود. 

نمایندگان جمهوری خواه و دموکرات هنوز نتوانسته‌اند به توافقی با یکدیگر بر سر جزئیات لایحه حمایتی جدید برسند و نانسی پلوسی- رییس کنگره گفته است احتمالا از سر‌گیری مذاکرات به پس از تعطیلات کریسمس موکول خواهد شد. بسته دوم حمایت از اقتصاد در برابر پیامدهای کرونا حدود ۹۰۰ میلیارد دلار اعتبار در بر خواهد داشت و قرار است جایگزین بسته حمایتی سه تریلیون دلاری قبلی شود. تمرکز بسته جدید روی حمایت از کسب و کارهای کوچک و متوسط و پرداخت یارانه نقدی مستقیم به افراد بیکار شده خواهد بود. برخلاف تلاش‌های بانک مرکزی امریکا برای افزایش تورم امریکا، متوسط نرخ تورم بزرگ‌ترین اقتصاد جهان در ۱۲ ماه منتهی به نوامبر بدون تغییر نسبت به دوره مشابه منتهی به ماه قبل به سطح ۱.۲ درصد رسید که این نرخ تورم ۰.۱ درصد کمتر از نرخ مورد انتظار قبلی و کمترین سطح تورمی ثبت شده در امریکا در سه ماهه اخیر محسوب می‌شود. بانک مرکزی امریکا رسیدن به تورم بالای دو درصد را هدف گذاری کرده است.

تاکنون بیش از ۷۵ میلیون و ۶۶۵ هزار و ۱۰ مورد ابتلا به کرونا گزارش شده است که در این بین یک میلیون و ۶۷۴ هزار و ۹۹۶ نفر جان خود را از دست داده‌اند. در بین کشورهای مختلف، بالاترین تلفات مربوط به امریکا با ۳۱۹ هزار و ۳۷ نفر، برزیل با ۱۸۴ هزار و ۹۹۲ نفر، هند با ۱۴۵ هزار و ۱۶۸ نفر، مکزیک با ۱۱۶ هزار و ۴۸۷ نفر و ایتالیا با ۶۷ هزار و ۲۲۰ نفر بوده است.

شدت گرفتن سرعت شیوع کرونا باعث شده است تا شاهد رقم خوردن رکوردهای جدید از مرگ و میر روزانه ویروس کرونا باشیم تا جایی که روز شانزدهم دسامبر با ثبت از ۱۳ هزار و ۵۵۸ فوتی در یک شبانه روز رکورد قبلی را که مربوط به روز دهم دسامبر با ثبت از ۱۲ هزار و ۹۱۸ فوتی بود، شکست.  کیت جوکیس- استراتژیست ارزی بانک سوسیت ژنرال گفت: به زبان ساده از نظر معامله گران ارزش فعلی دلار بیش از حدی است که باید باشد و برای همین فکر می‌کنم روزهای بد دلار ادامه دارد. بازارها به آن چه در حوزه سیاست‌گذاری پولی رخ می‌دهد واکنش نشان می‌دهند و با وضعیت فعلی فشار زیادی روی دلار است. در مقایسه با ماه‌های ابتدایی سال جذابیت دلار برای بسیاری از معامله‌گران کاهش پیدا کرده است.