چشمانداز بودجه و بورس
محسن عباسی
در شرایطی که روند بررسی ردیفها و اعداد و ارقام بودجه در کمیسیون تلفیق همچنان ادامه دارد، بسیاری از تحلیلگران به دنبال رمزگشایی از احتمالاتی هستند که ممکن است بودجه (و متعاقب آن سایر بازارهای اقتصادی) با آنها مواجه شود. از سوی دیگر معادلات بورس کشور نیز بیشتر از قبل پیچیده شده و به نظر میرسد عوامل سیاسی و رفتاری تعیینکننده روند حرکتی بورس در چند ماه آینده باشد. نقدینگی پارک شده در بیرون از بازار، فعلا بازار دیگری را انتخاب نکرده است و منتظر اتمام گروکشی دولت و مجلس است تا این دو قوه به یک اجماع درخصوص آینده اقتصاد کشور برسند. مجلس نگران ایجاد بدهی برای دولت آینده است و دولت دوازدهم نیز به دنبال سر و سامان دادن به نماگرهای اقتصادی مانند نرخ ارز و تورم و... است و سعی دارد دوره دوم را با خاطرهای خوش تمام کند. به نظر من دولت بازی دلار را تمام کرده و بقیه صحبتها در خصوص ریزش سریع دلار به کمتر از محدوده 20الی 21هزار تومان چندان قابل اعتنا و اتکا نیست.
البته این به این معنا نیست که امکان کاهش نرخ ارز بیشتر از این عدد و رقم ممکن نیست، بلکه ریزش بیشتر دلار صرفا در بلندمدت و پس از اتفاقات سیاسی مثبت و بهبود مناسبات ارتباطی با جهان پیرامونی ممکن است، رخ دهد. موضوعی که فعلا هیچ نشانه و دادهای در خصوص آن منتشر نشده و تجربه نشان داده که مذاکرات در این خصوص طولانیمدت خواهد بود. از سوی دیگر زمزمههایی درخصوص چرخش بزرگ اقتصادی به سمت چین شنیده میشود که میتواند معادلات را در آینده تغییر دهد. به نظرم بورس و بودجه در یک زمان تعیین تکلیف خواهند شد. در این میان نباید به صورت گسترده به دنبال قیمتهای جهانی و گزارشهای شرکتها باشیم (البته که مهم هستند) اما استعفای قالیباف اصل رییس سازمان بورس و اوراق بهادار و پذیرش آن از سوی شورای عالی بورس و تعیین دو هفته زمان برای تعیین جانشین او، حاکی از اتفاقات خاصی است که در پهنه سیاست و اقتصاد کشور ممکن است رخ دهد. قالیباف اصل و معاون وزیر صمت از صحنه کنار رفتند تا فشارها روی دولت کم شود. با این عزلها و فرصت دو هفتهای، به نظر میرسد وزیر اقتصاد توانسته فضا را به خوبی مدیریت کند و از نظر من استیضاح ایشان کاملا از دستور کار خارج شده است. نکته قابل توجه اینکه طی دو هفته آینده، وضعیت بورس و بودجه به صورت توامان با هم مشخص میشود. بعید نیست رییس سازمان بورس یک اصولگرا و یا نزدیک به اصولگراها انتخاب شود. نظر مجلس هم در بودجه لحاظ خواهد شد و دولت و مجلس توامان با تصویب بودجه و انتخاب رییس جدید چراغ سبزی را برای رشد بورس نشان خواهند داد و درنهایت فشارها از بورس برداشته خواهد شد. به نظر میرسد رییسجمهور مایل نیست بورس را با این شرایط تحویل دولت بعدی دهد و به نظر من از الان تا اردیبهشت ماه، بورس مستعد جذب نقدینگی و رشد بسیار بالایی است اگرچه که ممکن است نوساناتی را نیز تجربه کند. باید منتظر همگرایی بیشتر مجلس و دولت باشیم که احتمالا با تصویب بودجه، انتخاب رییس جدید سازمان بورس و اوراق بهادار به زودی انجام خواهد شد. تا جایی که من اطلاع دارم مجلس اصرار دارد حجم فروش و واگذاری سهام در سال آینده رشد چشمگیری داشته باشد و دولت اتکا به نفت را کمتر کند. در صورت تصویب بودجه با این مفاد باید منتظر واکنش بانک مرکزی در تغییر قوانین پولی و مالی به نفع بورس باشیم. از نظر من رییس آینده سازمان بورس، در دولت بعدی هم جایگاهش را حفظ خواهد کرد بنابراین دورنمای روشنی در بازار سرمایه کشورمان ایجاد خواهد شد.