«آلودگی هوا» بیشتر از «جاده» قربانی می‌گیرد
گروه راه و شهرسازی|
شاید باورش سخت باشد اما حقیقت دارد که آلودگی هوا بیشتر از تصادفات جاده‌ای قربانی می‌گیرد. حتی شاید باور نکنیم که مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در هر سال تقریبا معادل 50 درصد از فوتی‌های کرونایی طی یک سال گذشته است. کرونایی که همه معادلات اقتصادی و اجتماعی زندگی ایرانیان را بر هم زده و انواع محدودیت‌ها را ایجاد کرده است، فقط دو برابر آلودگی هوا قربانی می‌گیرد! بگذریم که آلودگی هوا طی چند ماهه گذشته بزرگ‌ترین همدست کرونا در گرفتن جان شهروندان بوده و ریشه بسیاری از بیماری‌های صعب العلاج در آینده خواهد بود.
آن طور که رییس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران اعلام کرده است، سالانه 21 هزار نفر ایرانی بر اثر آلودگی هوا می‌میرند.
به گزارش «تعادل» بر این اساس، با یک محاسبه سرانگشتی متوجه می‌شویم که روزانه حدود 58 نفر در کشور بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند که دست‌کمی از تعداد فوتی‌های روزانه کرونا در همین روزها ندارد. آنگونه که وزارت بهداشت اعلام کرده است تا دیروز در کشور 57 هزار و 294 نفر بر اثر کرونا زندگی خود را از دست داده‌اند که معادل کمی بیش از نیمی از این رقم در کشور بر اثر آلودگی هوا فوت می‌کنند. در این میان نکته جالب این است که حتی تعداد 17 هزار فوتی ناشی از تصادفات جاده‌ای نیز از تعداد 21 هزار فوتی ناشی از آلودگی هوا در کشور کمتر است. البته تعداد تلفات جاده‌ای در کشور در یک روند 10 ساله از حدود 28 هزار فوتی در صحنه تصادف، طی سال‌های اخیر به حدود 17 هزار نفر فوتی ناشی از تصادف جاده‌ای رسیده است. این همه در حالی است که آسیب‌های ناشی از آلودگی هوا صرفا در مرگ و میر شهروندان خلاصه نمی‌شود به گونه‌ای که مواجهه مزمن با ذرات معلق هوا سبب بیماری‌های قلبی ـ عروقی، ریوی همچنین سرطان ریه می‌شود. از همین رو است که رییس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران معتقد است عدم جلوگیری از انتشار ذرات معلق در پایانه‌ها جنایت در حق افراد ساکن در محدوده اطراف آن است و برای اینکه بتوان جلوی آلودگی هوا را گرفت باید جلوی این ضرر را در هر قسمتی با اعمال قوانین سختگیرانه گرفت.
قانون هوای پاک و برنامه 5 ساله توسعه
زهرا صدراعظم نوری، رییس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران در گفت‌وگو با ایلنا گفت: وضعیت هوا در روزهای اخیر خوب نبود و هم شدت آلودگی زیاد بود و هم شیوع ویروس کووید ۱۹ را نیز شاهد هستیم و به هر میزانی که شدت آلودگی افزایش یابد مستقیما بر سلامت مردم اثرگذار است.
او ادامه داد: از این جهت هر اقدامی که به کاهش آلودگی و افزایش ایمنی سلامت افراد کمک کند باید مورد حمایت قرار گیرد و پذیرفته شود. در همین راستا، براساس قوانین بالادستی و مصوبه قانون هوای پاک و قانون برنامه پنج‌ساله سوم شهرداری تهران شهرداری موظف شد اقداماتی در جهت کاهش آلودگی هوا انجام دهد. نوری با اشاره به اینکه براساس تکلیف قانونی شهرداری پیگیری‌ها برای ارایه لایحه‌ای که به موجب آن مقداری آلاینده‌های هوا را در پایانه‌های اتوبوسرانی و ترمینال‌ها کنترل کند انجام شد، ادامه داد: در این زمینه جلسات متعددی با معاونت حمل ونقل و ترافیک برگزار شد و پیشنهاداتی ارایه و در کمیسیون‌ها نقطه نظراتی ارایه و لایحه به صحن آمد، اما بسیار متاسف هستم در شرایطی که آلودگی هوا به‌شدت مردم را عذاب می‌دهد و باعث به خطر افتادن جان همه مردم جامعه می‌شود در صحن شورا شاهد این هستیم که این لایحه رد می‌شود. رییس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران ضمن تشریح قسمت‌هایی از این لایحه ادامه داد: جای تاسف است که شاهد چنین نوع رفتارها و برخوردهایی هستیم. این لایحه شهرداری را موظف می‌کند شرکت‌های طرف قرارداد که اتوبوس برای شهرداری می‌آورند را ملزم می‌کند از وسایل نقلیه‌ای استفاده کنند که کمترین میزان انتشار آلودگی را دارد و اگر وسیله نقلیه دیزلی دارند مجهز به جذب فیلتر دوده شود. او ادامه داد: در پایانه‌ها خواسته شده است که ضمن مقید کردن ارایه برنامه زمانی معاینه فنی برای هر یک از وسایل نقلیه، باید ساز و کاری را فراهم کنند که آلاینده‌ها کاهش یابد و احتراق سوخت خودروهای دیزلی تا ۹۰ درصد کاهش یابد. همچنین توقف در محل پایانه‌ها با همکاری وزارت راه و شهرسازی بیش از ۱۵ دقیقه نباشد. در استاندارد جهانی توقف درجا حداقل ۳۰ ثانیه است و در برخی از کشورها ۳ دقیقه و یک دقیقه است. ما پیشنهاد دادیم از ۱۵ دقیقه توقف را شروع کنند و با سازوکار خود این عدد به استاندارد جهانی برسد.
نوری با تاکید بر اینکه موارد خوب و کارشناسانه‌ای در این لایحه آمده بود، افزود: اما متاسفانه با توجیه اینکه فیلتر دوده نمی‌تواند مشکل را حل کند و رانت و فرصت برای گروه خاصی ایجاد می‌کند کل لایحه را رد کردند.
کل لایحه با توجیه هزینه‌های فیلتر دوده رد شد
رییس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران می‌گوید باید مواردی که از نظرشان اشکال داشت را رفع می‌کردند و جایگزینی برای آن ارایه می‌دادند اما در کمال تاسف و ناباوری کل لایحه را رد کردند و حتما مسوول آن هستند و باید پاسخگو باشند. او در واکنش به اینکه معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری معتقد است، نصب فیلتر دوده با توجه به هزینه بر بودن تبعات اجتماعی به همراه دارد، گفت: آیا مرگ آدم‌ها تبعات اجتماعی ندارد؟ به خطر افتادن سلامت و بیماری آنها تبعات ندارد؟ آیا ما در برابر این تبعات مسوول نیستیم؟ اما تبعات اجتماعی نصب فیلتر دوده روی خودروها این است هزینه‌ای را به کسی که خودرو را دارد تحمیل می‌کند.
نوری با تاکید بر اینکه در مسائل انسانی که با جان انسان سر و کار دارد باید قوانین سختگیرانه باشد، ادامه داد: چرا که سختگیرانه بودن قوانین می‌تواند در انتشار آلاینده‌ها کاملا بازدارنده باشد. چرا امروز مردم تهران از هوای شهر آسیب می‌بینند و آمار مرگ و میر زیاد است؟
قوانین باید سختگیرانه‌تر باشد
او با اشاره به اینکه سالانه حدود ۲۱ هزار نفر در ایران در اثر آلودگی هوا می‌میرند، گفت: آلودگی هوا هزینه یک و نیم میلیارد دلاری روی دوش کشور گذاشته و ۳۰ میلیارد دلار هزینه بر زندگی مردم وارد می‌کند. در نتیجه وقتی جان مردم در خطر است، این مساله شوخی‌بردار نیست و باید قوانین به حدی سختگیرانه باشد که کاملا بازدارنده باشد و کسی به خود اجازه ندهد با وسیله دودزا تردد کند، هرچند وسیله امرار معاش او باشد، اما متاسفانه در شورای شهر و در معاونت حمل ونقل این برخورد رخ می‌دهد.
نوری به دفاع نکردن معاون حمل و نقل از لایحه‌ای که خود این معاونت ارایه کرده نیز اشاره کرد و گفت: اولا لایحه از سوی شهرداری ارایه شد و طرح نبود. این لایحه چندین بار رفت و برگشت شده و در صحن معاون شهردار به جای اینکه از لایحه‌ای که معاونت خودشان آن را ارایه داده دفاع کند، با نظرات آقای علیخانی در صحن همراهی می‌کنند که نتیجه آن را متاسفانه دیدید که با اختلاف یک رای رد شد.
او ادامه داد: درست است که لایحه روی فیلتر دوده تمرکز داشت اما در بندهای آن تکالیف و الزاماتی آورده شد که آنها نیز می‌توانست بازدارنده باشد و دستگاه‌های مختلف را موظف کند که پایش آلاینده‌های هوا را انجام دهند و نظارت کنند.
مسوولیت شهرداری
در محیط‌های تردد وسایل نقلیه
نوری تاکید کرد که شهرداری نسبت به محیطی که وسایل نقلیه در آن تردد دارند مسوولیت دارد.پایانه‌های اتوبوسرانی در نقاط مختلف شهر تهران، در داخل شهر و محیط مسکونی قرار دارند و بعضا برخی از اتوبوس‌ها در پایانه‌ها بیشتر از نیم ساعت روشن هستند و ذرات معلقی که از این اتوبوس‌های فرسوده دیزلی منتشر می‌شود جنایتی در حق افرادی است که در اطراف این پایانه‌ها در حال سکونت و کار هستند. مرگ زودرس، بیماری‌های قلبی، تنفسی و ریوی از آثار و تبعات این اقدام است که همکاران در شهرداری و شورای شهر باید به این مسائل در تصمیم‌گیری خود دقت بیشتری می‌کردند.
