نظارت بر ترازنامه بانک‌های تجاری برای کنترل نقدینگی

بانک مرکزی عزم بالایی برای مدیریت سیاست‌های پولی و بانکی از خود نشان داده است و به تازگی هم دکتر همتی، رییس کل این نهاد اظهار کرده که «بانک مرکزی تمام توان خود را برای ایجاد تعادل در بازار ارز و تقویت ارزش پول ملی به‌کار می‌گیرد.» هدفی که نشانه‌های عملیاتی شدن آن در بازار نمایان است. اما سوال اینجاست که کم‌هزینه‌ترین راهکارها برای دستیابی ایران به دو هدف کلیدی تعادل در بازار ارز و تقویت ارزش پول ملی چیست؟ مرتضی مرتضوی، کارشناس اقتصادی گفت: به نظر می‌آید کم‌هزینه‌ترین روش، کنترل کردن خلق پول توسط بانک‌های تجاری و سامان بخشیدن به ترازنامه‌های بانکی آنها است. الان بانک‌های تجاری بی‌محابا اقدام به خلق پول می‌کنند و اگر بانک مرکزی می‌خواهد جلوی تورم را بگیرد و ارزش پول ملی را تقویت کند قطعا مطمئن‌ترین روش کنترل کردن بانک‌های تجاری در خلق نقدینگی جدید است. مرتضوی ادامه داد: از طرف دیگر، نکته مهم هماهنگی بین سیاست‌های پولی و مالی است که متاسفانه ما هم‌اکنون با کسری بودجه‌ای روبرو هستیم و ابزارهای مالی در جهت کنترل آن و عدم دست اندازی به منابع بانک مرکزی را نداریم و به همین خاطر سیاست‌های بانک مرکزی به‌طور مستقیم و صحیح نمی‌توانند عمل کنند.بنابراین اگر اراده‌ای وجود دارد و قرار است اتفاقی بیفتد باید هماهنگی بین سیاست‌گذار پولی و مالی انجام بگیرد که وقت آن هم هم‌اکنون است. یعنی ما باید در منابع و مصارف بودجه‌ای خودمان به نحوی عمل کنیم که کسری بودجه اولا کاهش پیدا کند و ثانیا راه‌های سالمی به غیر از دخالت بانک مرکزی برای جبران کسری بودجه و استقراض از بانک مرکزی برای تامین منابع بودجه فراهم شود.