بندبازی زیر خط فقر

گلی ماندگار|مستمری‌بگیران سازمان بهزیستی کشور به بیش از یک میلیون خانوار می‌رسند و در این بین دریافتی آنها از سازمان بهزیستی در شرایط اقتصادی کنونی کشور چقدر می‌تواند گره از مشکلات این خانواده‌ها باز کند، سوالی که قطعا جواب آن هیچ است. در واقع اگر کمک‌های سازمان‌های مردم و نهاد و خیریه‌های خصوصی نباشد، بسیاری از این خانواده‌ها حتی برای تامین حداقل‌های ناچیز زندگی هم با مشکلات زیادی مواجه خواهند شد. البته که مسوولان بهزیستی دلیل این امر را کمبود بودجه‌ای می‌دانند که دولت برای این سازمان در نظر می‌گیرد و پرداخت مستمری به خانواده‌های بی‌بضاعت تحت پوشش این سازمان تنها یکی از هزاران کاری است که سازمان بهزیستی باید با بودجه در نظر گرفته شده انجام دهد. اما دریافتی هر فرد تحت پوشش سازمان بهزیستی ماهانه 190 هزار توان است و بنا به گفته مدیرکل بهزیستی این مبلغ قرار است در سال 1400 با 25 درصد افزایش همراه باشد. حال سوال اینجاست که با این مبلغ پرداختی یک مددجوی بهزیستی چطور باید معیشت خود را بگذراند و البته سوال مهم‌تر این است که این مددجویان تا به حال چطور توانسته‌اند چرخ زندگی خود را با این مبلغ بچرخانند. دردناک‌تر اینکه این مددجویان اغلب در خانواده‌هایی هستند که استطاعت مالی مناسبی ندارند و چه بسا همین پرداختی بهزیستی تنها محل درآمد آنها باشد. البته این مبلغ با افزایش‌های موردی هم همراه است، مثل حق نگهداری از افراد معلول که به صورت جداگانه پرداخت می‌شود، اما تمام این موارد حتی اگر با هم جمع شوند هم به زور به مبلغ 600 یا 700 هزار تومان در ماه می‌رسند که نشان می‌دهد باز هم این خانواده‌ها در شرایط اقتصادی سختی قرار دارند و اغلب برای گذران زندگی خود با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند و در بسیاری از موارد دیده شده که فرد معلول را با همان ویلچر به خیابان آورده و برای ساعاتی می‌گذارند تا بتواند از طریق گدایی کردن کمی از هزینه‌هایش را تامین کند.

زندگی سر چهارراه برای لقمه‌ای نان

حسن یکی از همان معلولانی است که پدر و مادر پیر و از کار افتاده‌ای دارد، به قول خودش همین که از پس بلند و کوتاه کردن او بربیایند خیلی هنر کرده‌اند، پدرش کارگر ساختمانی بوده و نه بیمه‌ای دارد و نه بازنشستگی و مادرش هم که خانه‌دار است، او گاهی وقت‌ها لیف‌هایی را که مادرش بافته برای فروش می‌آورد و خیلی وقت‌ها هم همین طور ساعت‌ها روی ویلچر می‌نشیند تا کسی پولی به او بدهد یا یک وعده غذای گرم. حسن می‌گوید که تحت پوشش بهزیستی است و ماهانه 400 هزار تومان دریافتی دارد اما این دریافتی حتی کفاف یک ماه خورد و خوراک او را هم نمی‌دهد، حسن همراه خانواده‌اش در اتاق سرایداری یک آپارتمان چند طبقه زندگی می‌کند و پدر و مادرش کارهای نظافت ساختمان را انجام می‌دهند و ماهیانه هم 900 هزار تومان دریافت می‌کنند.به هر حال دریافتی او و خانواده‌اش ماهیانه به یک میلیون 300 هزار تومان می‌رسد که این درمقایسه با خط فقر یعنی هیچ. یعنی بند بازی زیر خط فقر برای ادامه بقا.

بیش از یک میلیون خانوار

تحت پوشش هستند

رییس سازمان بهزیستی کشور از تحت پوشش بودن بیش از یک میلیون خانوار در این سازمان خبر می‌دهد، بنا به گفته او یک میلیون و 600 هزار معلول تحت پوشش بهزیستی هستند و حدود 240 هزار زن سرپرست خانوار را نیز باید به این تعداد اضافه کرد.

وحید قبادی افزود: حدود ۲۷ هزار بیمار نخاعی خدماتی را از سازمان دریافت می‌کنند. ۲۶ هزار کودک هم تحت پوشش قرار دارند که دارای سرپرست موثر نیستند. ۱۰ نفر از آنها در خانه‌های شبه خانواده نگه داشته می‌شوند. سیاست اصلی ما فرزندخواندگی و حضانت آنهاست توسط خانواده‌هاست. در ۹ سال اخیر بیش از ۱۰ هزار فرزند به خانواده‌ها داده شده است. او ادامه داد: فعالیت‌های سازمان بهزیستی در حوزه توانبخشی فعالیت‌هایی در رابطه با حوزه توانبخشی در مناطق روستایی و محروم انجام می‌دهد. هدف توانمندسازی اجتماعی آنها است. این کار اضافه بر تامین اقلام مورد نیاز و بهداشتی افراد معلول مناطق روستایی، عشایری و محروم سراسر کشور است.

فعالیت بیش از ۹ هزار موسسه خیریه در کشور

رییس سازمان بهزیستی کشور اظهار داشت: با توجه به پوشش گسترده سازمان بهزیستی، فعالیت‌های متعددی در زمینه آسیب‌های اجتماعی به عنوان مثال در رابطه با کودکان کار و خیابان انجام می‌شود و همچنین زنان آسیب دیده یا در معرض آسیب نیز تحت پوشش قرار دارند. در زمینه فعالیت‌های اورژانس اجتماعی ما بیش از چهار هزار پرسنل فعال در مراکز مداخله و پایگاه‌های اورژانس اجتماعی و فعالیت‌های ثابت و سیار مراکز در سراسر کشور داریم.

قبادی‌دانا گفت: بیش از ۹ هزار خیریه و موسسه دولتی تحت پوشش سازمان بهزیستی فعالیت می‌کنند و طبق قانون ۲۶ ماده تنظیم و مقررات مدیریت دولت خدمات‌ها و فعالیت‌ها بیش از ۱۳ طرح به دولت واگذار شده است. با توجه به این موضوعات در حوزه‌های مختلف جمعیت روستایی فعالیت‌هایی در حال انجام است. جمعیت شهری و روستایی تفاوت‌های زیادی داشته است. تاکید ما بر مناطق «کمتر برخوردار» بیشتر بوده است. وی یادآور شد: یکی دیگر از طرح‌های خوب بحث بیمه برای روستاییان و عشایران مددجوی سازمان بهزیستی بوده است. تحرکی جدی برای این قشر صورت گرفت و قبل از انجام این طرح ۵۰ هزار نفر از زنان سرپرست خانوار تحت پوشش بیمه اجتماعی بودند.

همکاری برای تامین مسکن

۳۳ هزار روستایی و عشایر

رییس سازمان بهزیستی کشور ادامه داد: در حوزه مسکن که یکی از جنبه‌های توانمندسازی ما است نیز فعالیت‌هایی صورت گرفته است. سازمان بهزیستی در دو مولفه پیشگیری و توانمندسازی در جامعه هدف یک تکلیف ویژه دارد. چتر و سایه این دو مفهوم اصلی بر فعالیت‌های مختلف سازمان بهزیستی سایه دارد. بنیاد مسکن انقلاب اسلامی همکاری بسیار خوبی در حوزه تامین مسکن ۳۳ هزار نفر روستاییان و عشایران و مناطق محروم داشته است.قبادی دانا افزود: اشتغال برای جامعه هدف نیز یکی دیگر از دغدغه‌هاست. این برنامه برای افرادی است که در مناطق روستایی و محروم یا شهری حضور دارند. همچنین در حوزه توانمندسازی تقریبا حدود ۲۲ هزار نفر دانشجو از سوی سازمان بهزیستی حمایت مالی می‌شوند و شهریه آنها به‌طور کامل پرداخت می‌شود. برای افرادی که در دانشگاه‌های دولتی هم تحصیل می‌کنند کمک هزینه‌ای برای تشویق وجود دارد. تسهیلاتی برای حق اشتغال افراد تحت پوشش سازمان بهزیستی مانند پرداخت حق بیمه سهم کارفرما وجود دارد. اگر اعضای جامعه هدف ما به‌کار گرفته بشوند این حق بیمه از سوی بهزیستی پرداخت خواهد شد.

معضلات جدید جامعه هدف بهزیستی

با افزایش مشکلات اقتصادی

رییس سازمان بهزیستی کشور گفت: در رابطه با زنان سرپرست خانوار مناطق روستایی، عشایری و محروم هم برنامه‌هایی وجود دارد. حمایت‌هایی در رابطه با آماده‌سازی شغلی آنها وجود دارد. بخشی از زنان سرپرست خانواری که مستمری‌بگیر ما هستند در مناطق روستایی زندگی می‌کنند.

قبادی دانا افزود: با همه کارها و فعالیت‌هایی که انجام می‌شود هنوز محرومیت‌ها وجود دارد. جامعه هدف سازمان بهزیستی در شرایط سختی هستند. اگر فردی حتی در شرایط خوب زندگی هم دارای معلولیت باشد از لحاظ اقتصادی به او سختی‌های زیادی تحمیل می‌شود و هم از لحاظ زیست مناسبی که باید داشته باشد به دلیل شرایط محیطی دچار سختی خواهد شد. کرونا در این شرایط همه‌چیز را سخت کرده است. هر چقدر مشکلات اقتصادی بیشتر شود با سرریز معضلات جدید در جامعه هدف روبرو خواهیم بود.

او در رابطه با بودجه نیز گفت: در اخذ بودجه و رایزنی‌ها کمیته امداد و بهزیستی در کنار هم هستند. باید هم افزایی خود را داشته باشند. جامعه هدف کمیته امداد و سازمان بهزیستی از لحاظ مشکلات مختلف تقریبا مثل هم هستند. جامعه هدف هر دو سازمان نیازمند هستند و باید به آنها کمک شود.

قبادی دانا با بیان اینکه بحث ورزش برای افراد دارای معلولیت روستا و مناطق محروم نیز بسیار مهم است، افزود: افراد معلول زیادی در روستاها و مناطق محروم کنج خانه‌ها نشسته‌اند. باید برای آنها امید به زندگی ایجاد شود و فراهم کردن شرایط ورزش کردن این اتفاق را عملی می‌کند. پروژه‌های ورزشی برای این قشر در دست اجراست.

او تاکید کرد: جامعه هدف سازمان بهزیستی نیازمند و محروم است. حالا این افراد چه در مناطق محروم و روستایی باشند و چه در مناطق شهری. به هر نحوی باید به آنها کمک شود. این افراد در شرایط سخت زندگی می‌کنند و تمام تلاش ما این است که مشکلات آنها را رفع کنیم.