اینترنت ثابت فعلی کاربران را اقناع نمی‌کند
حداقل در پنج سال اخیر رویدادها و پنل‌های مختلفی در مورد علت عدم توسعه اینترنت ثابت در کشور برگزار شده است. در نهایت هم پاسخ تمام سوال‌هایی که در این زمینه مطرح شده این بوده که یا باید برای مبارزه با انحصار ذاتی مخابرات در زیرساخت‌های شبکه، شرکت‌های اینترنتی شبکه موازی ایجاد کنند یا تعرفه به حد معقولی برسد تا شرکت‌ها امکان توسعه شبکه خود را داشته باشند. این در حالی است که رییس رگولاتوری، مشکل توسعه اینترنت ثابت در کشور را انحصار مخابرات اعلام کرد و گفت این موضوع باعث شده در این حوزه تنها تکنولوژی ADSL که سرعتی زیر ۲۰ مگ بر ثانیه دارد در اختیار کاربران قرار بگیرد که کاربران از آن هم بسیار ناراضی هستند. به گزارش «تعادل»، دومین روز از ششمین نمایشگاه اینترنت اشیا به مشکلات توسعه اینترنت ثابت در کشور اختصاص یافت. در پنل ویژه‌ای در این زمینه با حضور معاون وزیر ارتباطات و رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و همچنین مدیران عامل چند شرکت خصوصی اینترنتی چالش‌های توسعه شبکه اینترنت ثابت در کشور بررسی شد. در این پنل حسین فلاح جوشقانی، رییس رگولاتوری اعلام کرد که بدون توسعه بخش اینترنت ثابت نمی‌توان انتظار معجزه از تکنولوژی 5G در شبکه تلفن همراه را داشت. از سوی دیگر نیز حسین ریاضی، از فعالان باسابقه حوزه فناوری اطلاعات در این پنل اعلام کرد مهم‌ترین عامل عقب‌‌افتادگی اینترنت ثابت عدم استفاده بهینه ازشبکه 4G است و عدم توسعه در این بخش به وضعیت اقتصادی و به‌صرفه نبودن سرمایه‌گذاری در این حوزه ارتباط دارد. در مقابل این نظر، حسن شانه‌ساززاده، با به‌صرفه نبودن سرمایه‌گذاری در بخش ثابت مخالفت و اعلام کرد که اینکار حداقل برای مخابرات مقرون به صرفه‌تر است چون هم فیبر دارد هم کابینت. به باور او در این زمینه بحث اقتصادی مطرح نیست و بحث چیز دیگری است که جلوی توسعه کشور را گرفته است. همچنین صابر فیضی، مدیرعامل اسبق شرکت مخابرات، گفت که برخلاف باور موجود، ایجاد شبکه مستقل از مخابرات توجیه اقتصادی دارد. حسین فلاح جوشقانی، معاون وزیر ارتباطات و رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در پنل «نشست 5G و بن‌بست توسعه زیرساخت‌های ثابت» مشکل توسعه اینترنت ثابت در کشور را انحصار مخابرات دانست. به باور فلاح همین امر باعث شده در این حوزه تنها تکنولوژی ADSL که سرعتی زیر ۲۰ مگ بر ثانیه دارد در اختیار کاربران قرار بگیرد که کاربران از آن هم بسیار ناراضی هستند. فلاح در این پنل 5G را زیست‌بومی دانست که باعث همگرایی موبایل و ثابت می‌شود. او در این مورد گفت: بدون توسعه بخش ثابت نمی‌توان انتظار معجزه از 5G را داشت، 5G ادامه شبکه‌های تلفن همراه و ثابت نیست؛ بلکه اکوسیستم جدیدی است که قرار است فضای ارتباطی دنیا را عوض کند. به باور او فناوری نسل پنجم بر اصل تعامل، تعادل و همکاری هم در حوزه‌های رقابتی و هم در حوزه‌های سیاست‌گذاری تاکید دارد. فلاح در این مورد گفت: برای توسعه فناوری 5G رقبا باید بتوانند با هم تعامل کرده، سرمایه‌گذاری مشترک کنند و از زیرساخت مشترک استفاده کنند. او با تاکید بر اینکه در حوزه ارتباطات ثابت وضعیت مناسبی نداریم و در فناوری 5G هم فقط بحث مهاجرت از نسل دوم و سوم به نسل پنجم نیست، گفت: در 5G بر همگرایی ارتباطات ثابت و موبایل تاکید شده و باید توسعه‌یافتگی متوازن در هر دو حوزه اتفاق بیفتد. باید ذهنیت همه ما در مجموعه حاکمیت آماده باشد و بدانیم که باندپهن یک اصل مهم در توسعه کشور است. فلاح با اشاره به تغییراتی که کرونا در کشور ایجاد کرده ادامه داد: کرونا با وجود همه مشکلاتش توانست طرز فکرها را تغییر دهد و اکنون باند پهن مطالبه مردم است و اینکه می‌گویند سرمایه‌گذاری در حوزه ثابت مقرون به صرفه نیست، اینطور نیست و بازگشت سرمایه سریعی هم دارد.
نمی‌توان یک‌شبه تعرفه‌ها را افزایش داد
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در واکنش به درخواست تعرفه‌های ارتباطی برای توسعه شبکه اینترنت ثابت گفت: نمی‌توان یک شبه تعرفه را بالا برد. همین حالا مردم از همین تعرفه‌ها هم راضی نیستند. نباید هزینه سرمایه‌گذاری شرکت‌ها را مردم بدهند. حالا هم نه در حوزه FWA و نه در حوزه‌های جدید تعرفه‌گذاری صورت نمی‌گیرد. آنچه در بازار کنترل می‌کنیم مربوط به اپراتورهای غالب است که اگر رها کنیم به مردم ظلم می‌شود که در این مورد هم تعرفه‌ها سقف و کف دارند. به گفته فلاح، در بحث تعرفه، صرفا بحث دستوری بودن آن نیست بلکه باید امکان پرداخت آنها از ظرف مردم هم فراهم باشد که براساس سیاست‌های شورای عای فضای مجازی هزینه‌های ICT نباید در سبد خانوار بیش از دو درصد باشد. او با اشاره به اینکه سیاست رگولاتوری کاهش تعرفه‌هاست، ادامه داد: در همین راستا امسال تعرفه پهنای باند را ۲۵درصد کاهش دادیم که به هزینه‌های اپراتورها کمک کنیم و از آنجایی که شرکت مخابرات ایران بابت پایین بودن تعرفه‌ها گلایه دارد، برای بررسی تعرفه‌های آنها اعلام آمادگی کرده‌ایم و دو هفته پیش پیشنهادات تعرفه‌ای مخابرات را دریافت کردیم.
از تکنولوژی 4G به‌درستی بهره نبردیم
همچنین حسین ریاضی در این پنل، مهم‌ترین عامل عقب‌‌افتادگی اینترنت ثابت را عدم استفاده بهینه ازشبکه 4G دانست و گفت: از سمت دیگر عدم توسعه در این بخش به وضعیت اقتصادی باز می‌گردد. درآمد در ارتباطات ۳ برابر شده اما هزینه‌ها هم ۱۵ برابر شده. توسعه در بخش ثابت صرفه اقتصادی ندارد. وزارت ارتباطات جای مانور هم در سرمایه‌گذاری‌های مورد نیاز خود و هم بخش، ندارد. لازم است از این استیصال دربیاییم اگرنه فقط حرف می‌زنیم و کاری از پیش نمی‌رود. ریاضی با اشاره به کوتاهی در توسعه شبکه اینترنت ثابت گفت: «شکی نیست که در توسعه شبکه دسترسی کوتاهی شده و همین الان هم در شبکه 4G هم فقدان توسعه شبکه فیبر وجود دارد و از هم قابلیت‌های توسعه شبکه FD و TD به‌طور کامل بهره‌برداری نکرده‌ایم. او با تاکید اینکه اقتصاد بخش ICT صرفه اقتصادی ندارد اعلام کرد که برگشت سرمایه در این حوزه۲۰ تا ۳۰ ساله است و در واقعیت اصلا برگشت سرمایه‌ای وجود ندارد.
هیچ سیستم رادیویی
جایگزین ارتباطات ثابت نمی‌شود
در بخش دیگر این پنل صابر فیضی، مدیرعامل اسبق شرکت مخابرات اعلام کرد که امکان جایگزینی سیستم رادیویی با ارتباطات ثابت نیست. به باور او با راه‌اندازی تکنولوژی 5G نمی‌توان انتظار جبران عقب ماندگی در بخش اینترنت ثابت را داشت. فیضی در این زمینه گفت: هیچ سیستم رادیویی جایگزین ارتباطات ثابت نخواهد شد و توسعه ارتباطات زمینی همیشه وجود خواهد داشت. به دلیل محدودیت‌های فرکانسی نیاز است تا همیشه توسعه ارتباطات ثابت در دستور کار قرار داشته باشد. در دنیا روی موضوع یکپارچگی ارتباطات ثابت و موبایل کار می‌کنند و به این نتیجه رسیده‌اند که مسیر توسعه از یکپارچگی ارتباطات می‌گذرد و توسعه ارتباطات ثابت به بن‌بست نرسیده است. وی با بیان اینکه مشکل بن‌بست توسعه ارتباطات ثابت در ایران وجود دارد، گفت: این مساله به این دلیل است که بحث رقابت را در زمینه زیرساخت می‌بینیم و نتوانستیم دو اپراتور را متقاعد کنیم به جای کاشتن درختهای آهنی از دکل و امکانات مشترک استفاده کنند حتی این موضوع در حاکمیت هم وتو شد و تفکر حاکمیت بسیار تاثیرگذار است.
مصوبه بیت‌استریم باید اجرایی شود
همچنین حسن شانه‌ساززاده با بیان اینکه هیچ تکنولوژی نمی‌تواند جای تکنولوژی دیگری را بگیرد، گفت: هر تکنولوژی برای یک مصرف مشخصی ایجاد شده و فناوری‌های نسل چهار و پنج برای نیازمندی‌های خاصی ایجاد شده‌اند؛ اما اینکه انتظار داشته باشیم کارایی شبکه ارتباطی ثابت را از 5G داشته باشیم، غیرممکن است. شانه‌ساززاده با اشاره به اثرات کرونا بر کشور و نمایش نیاز کاربران به اینترنت با کیفیت‌تر اعلام کرد: در دوره کرونا شبکه ارتباطی ثابت بار اصلی شبکه را به دوش کشید و شبکه تلفن همراه به دلیل محدودیت فرکانس نتوانست ظرفیت ایجاد کند. این درحالی است که این ظرفیت در شبکه ارتباطی ثابت بسیار فراتر است و قابلیت سرویس‌دهی خوبی هم دارد اما بحث همگرایی خدمات ارتباطی ثابت و موبایل چیزی است که باید روی آن تمرکز کنیم و یکی از کمبودهای سرویس‌های فعلی کشور است. وی با طرح این سوال که وقتی مخابرات فیبر و کافو دارد، چطور ارایه سرویس برای آن اقتصادی نیست، تاکید کرد که مشخصا در این زمینه بحث اقتصادی مطرح نیست و پشت پرده چیز دیگری جلوی توسعه را گرفته است. شانه‌ساززاده باور دارد که برای رفع چالش‌های توسعه ارتباطات ثابت باید مصوبه بیت‌استریم اجرایی شود و وزارت ارتباطات اهرم فشاری که دارد، قانون را جاری کنند.
