کاهش قیمت ارز و طلا به دنبال لغو مکانیسم ماشه

گروه بانک و بیمه| محسن شمشیری |

به دنبال لغو درخواست برقراری مکانیسم ماشه و محدودیت رفت و آمد دیپلمات‌های ایران در سازمان ملل از سوی دولت بایدن  همچنین لغو محدودیت‌هایی که دولت ترامپ در این زمینه برقرار کرده بود، قیمت دلار و طلا روبه کاهش گذاشت. البته مسوولان سیاست خارجی ایران اعلام کرده‌اند که امریکا باید تمام تحریم‌ها را لغو کند، اما واکنش بازار نسبت به این میزان از لغو تحریم‌ها و به خصوص کنار گذاشتن مکانیسم ماشه، مثبت بوده و پیش بینی می‌شود که در صورت اظهارنظر بایدن در جلسه سران کشورهای صنعتی برای بازگشت به برجام همچنین جلسات دیپلمات‌های امریکا واروپا، در هفته‌های آینده نیز شاهد کاهش بیشتر نرخ ارز و طلا در بازار باشیم.  برخی ناظران سیاسی معتقدند که بایدن و دولت جدید امریکا در هفته‌های آینده قدم‌هایی را برای بازگشت به برجام برخواهند داشت. مقامات ایران نیز اعلام کرده‌اند که امکان مذاکره با 1+4 برقرار است اما چون امریکا از برجام خارج شده نمی‌توان مذاکره‌ای با این کشور انجام داد لذا امریکا ابتدا باید به برجام برگردد و تحریم‌ها را لغو کند سپس درخواست مذاکره داشته باشد.  به دنبال این تحولات، روز جمعه اول اسفند 99، نرخ دلار به 25200 تومان کاهش یافته و سکه طلا نیز به 11 میلیون و 320 هزار تومان افت داشته است. از سوی دیگر، با کاهش قیمت اونس جهانی طلا به 1774 دلار، قیمت طلا و سکه نیز کاهش یافته و مظنه مثقال طلا 4 میلیون و 887 هزار، یک گرم طلای 18 عیار 1 میلیون و 128 هزار، نیم سکه 6.5 میلیون، ربع سکه 4.250 میلیون و  سکه گرمی 2.450 میلیون تومان معامله شده است.  روز پنج شنبه نیز دلار 25900، یورو 31100 و درهم 7170 تومان و سکه 11.9 میلیون تومان بود. اما روز جمعه به دنبال اعلام اخبار مثبت تحولات سیاسی از جمله کنار گذاشتن مکانیسم ماشه و درخواست امریکا برای برقراری تحریم‌های سازمان ملل، که در دولت ترامپ مطرح شده بود، قیمت دلار و سکه کاهش زیادی داشت.  کارشناسان پیش بینی کرده‌اند که در صورت تداوم این روند، احتمالا در هفته جاری قیمت دلار به کانال 24 هزار و سکه به کانال 10 میلیون افت خواهد داشت.   از سوی دیگر، در زمینه تامین ارز واردات، رییس کل بانک مرکزی اعلام کرد: به‌‌رغم مشکلات ناشی از تأثیر شیوع ویروس کرونا درامور تجاری و تأمین ارز در ابتدای سال، بانک مرکزی و صادرکنندگان تاکنون ۳۲ میلیارد دلار برای واردات کشور تأمین ارز کرده‌اند. همتی یادآور شد: تأمین ارز از طریق سامانه نیما توسط صادرکنندگان به خوبی در حال انجام است و طی بهمن ماه روزانه به‌طور میانگین بیش از ۸۰ میلیون دلار معامله شده است. این درحالی است که عرضه روزانه ارز در سامانه نیما به‌طور میانگین معمولا بیش از دوبرابر معاملات روزانه ارز است.از ابتدای سال جاری 9.2 میلیارد دلار ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی، نهاده‌های کشاورزی دارو و تجهیزات پزشکی تأمین شده است.

    توقف نرخ دلار در کانال ۲۵ هزار تومان 

هر دلار روز (پنجشنبه) در صرافی‌های بانکی ۲۵ هزار و ۱۷۰تومان معامله شد که قیمت آن نسبت به روز کاری گذشته بدون تغییر بود. نرخ هر یورو نیز به ۳۰ هزار و ۳۰۰تومان رسید. قیمت فروش یورو با کاهش ۱۳۰ تومانی نسبت به قیمت‌های پایانی روز کاری گذشته (چهارشنبه) به ۳۰ هزار و ۳۰۰ تومان رسید.قیمت خرید هر دلار ۲۴ هزار و ۶۷۰ تومان و نرخ خرید هر یورو نیز ۲۹هزار و ۸۰۰تومان بود. همچنین قیمت خرید دلار در بازار متشکل ارزی ۲۴هزار و ۹۹۹ تومان و قیمت فروش آن ۲۵ هزار و ۲۴۹تومان است.علاوه بر این، نرخ خرید یورو در این بازار ۳۰ هزار و ۸۵۰ تومان و نرخ فروش آن ۳۱ هزار و ۱۵۸ تومان اعلام شد. براساس این گزارش در سامانه نیما در روز معاملاتی گذشته (چهارشنبه)، هر یورو به قیمت ۳۰ هزار و ۲۹۸ تومان و هر دلار ۲۵ هزار و ۳۲۹ تومان به فروش رسید. همچنین در سامانه سنا روز کاری گذشته (چهارشنبه)، حواله یورو به قیمت ۲۸ هزار و ۸۶۵ تومان معامله و همچنین حواله دلار به قیمت ۲۳هزار و ۵۳۴ تومان فروخته شد.قیمت دلار که در هفته‌های گذشته با توجه به افزایش امیدواری در زمینه صادرات نفت و دسترسی به منابع مالی کاهشی شده بود، در روزهای اخیر دوباره نوسان دارد.

    کاهش قیمت  سکه

 هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید در بازار تهران روز (پنجشنبه، ۳۰ بهمن‌ماه) با کاهش ۱۰هزار تومانی نسبت به روز کاری قبل (چهارشنبه) ۱۱ میلیون و ۸۴۰ هزار تومان معامله شد. سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم نیز ۱۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان معامله شد.همچنین نیم‌سکه بهار آزادی ۶ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان، ربع سکه چهار میلیون و ۳۰۰ هزار تومان و سکه یک گرمی هم دو میلیون و ۴۵۰ هزار تومان قیمت خورد. علاوه بر این، در بازار طلا نیز نرخ هر گرم طلای ۱۸ عیار به یک میلیون و ۱۴۱ هزار تومان و هر مثقال طلا به چهار میلیون و ۹۴۳ هزار تومان رسید. اونس جهانی طلا نیز امروز یک‌هزار و ۷۸۴ دلار و ۱۹ سنت فروخته شد.

 در آغاز هفته‌ای که گذشت، انتظار تداوم افزایش قیمت‌ها در بازار ارز وجود داشت، اما روند معاملات نشان داد که فعالان بازار، دید روشنی نسبت به آینده تحولات سیاسی و اقتصادی کشور ندارند   بنابراین استراتژی روشنی در معاملات هفته‌ پایانی بهمن‌ماه، دیده نشد. در آخرین هفته بهمن‌ماه بازار ارز در وضعیت سردرگم قرار داشت و نمودارها مدام در حال تغییر جهت بودند، این در حالی بود که در هفته پیشین، قیمت دلار افزایش یک هزار و ۸۰۰ تومانی و یورو نیز افزایش دو هزار و ۲۰۰ تومانی را از سر گذرانده بودند، اما هر دو ارز اصلی بازار در این هفته نتوانستند به رویه هفته پیشین خود ادامه دهند. در هفته‌ای که گذشت قیمت دلار مدام در حال نوسان بین سقف ۲۶ هزار و ۳۰۰ تومان و کف ۲۵ هزار و ۷۰۰ تومان بود و یورو هم در محدوده ۳۱ هزار ۶۰۰ تومان تا ۳۱ هزار و ۱۰۰ تومان نوسان داشت. این شرایط نشان‌دهنده این بود که پس از صعود قابل توجه قیمت‌ها در هفته پیشین، در این هفته نیروی برتری میان دو گروه خریدار و فروشنده وجود نداشت و هیچ کدام از طرف‌های بازار نتوانستند محدوده حساس بازار را به نفع خود تغییر دهند. این شرایط موجب شد که دلار مرز ۲۶ هزار تومان را در معاملات هفته گذشته، بارها بالا و پایین کند، اما یورو در کانال ۳۱ هزار تومان خود را تثبیت کرد و تنها در این کانال نوسان داشت. با این وجود روند کلی نمودار تغییرات قیمتی، نشان‌دهنده کاهش نسبی قیمت ارز در مقایسه میان روز ابتدایی و انتهای هفته است. طبق این مقایسه قیمت دلار در آخرین معاملات این هفته ۲۵ هزار و ۹۰۰ تومان قیمت‌گذاری شد که ۴۰۰ تومان ارزان‌تر از قیمت این ارز در ساعات ابتدایی هفته است. برای یورو هم قیمت در روز پنجشنبه ۳۱ هزار و ۱۰۰ تومان بود که این قیمت هم حدود ۵۰۰ تومان ارزان‌تر از قیمت یورو در ساعات ابتدایی روز شنبه بود. قیمت‌گذاری ارز در صرافی‌های ملی اما در این هفته روند کم‌نوسانی را داشت. بر این اساس در چهار روز ابتدایی هفته قیمت فروش دلار در این صرافی‌ها ۲۴ هزار و ۹۸۰ تومان بود و در دو روز پایانی هفته این قیمت به ۲۵ هزار و ۱۷۰ تومان افزایش یافت. یورو نیز در این صرافی‌ها کار خود را از ۳۰ هزار و ۲۷۰ تومان آغاز کرد و در حالی که در روز چهارشنبه به قیمت ۳۰ هزار و ۴۳۰ تومان هم افزایش قیمت یافت، اما در روز پنج‌شنبه با قیمت ۳۰ هزار و ۳۰۰ تومان کار خود را به پایان برد. از سوی دیگر در سامانه نیما دلار نیز در هفته‌ای که گذشت در روز یکشنبه با قیمت میانگین ۲۵ هزار و ۷۰ تومان قله قیمتی خود را تجربه کرد و در روز سه‌شنبه در قیمت ۲۳ هزار و ۲۸۰ تومان به ارزانترین قیمت خود در هفته رسید. همچنین یورو هم در بازه محدود ۲۸ هزار و ۷۰۰ تا ۲۸ هزار و ۸۷۰ تومان نوسان کرد. بازار ارز در حالی بهمن‌ماه را به سرانجام رساند که در این ماه برخلاف دی‌ماه، قیمت‌ها در مجموع روندی صعودی را تجربه کردند. در این ماه قیمت دلار از ۲۱ هزار و ۸۰۰ تومان به محدوده ۲۶ هزار تومان رسید و یورو نیز از کف کانال ۲۶ هزار تومان به میانه کانال ۳۱ هزار تومانی صعود کرد. این افزایش قیمت در حالی است که طبق گزارش‌های بانک مرکزی، شاخص‌های اقتصادی کشور در 6 ماهه دوم سال عملکرد مثبتی داشته‌اند. امری که نشان‌دهنده گذر اقتصاد تحت تحریم ایران از شوک شیوع بیماری کرونا است. با این وجود اما فعالان بازار ارز در ماه‌های اخیر بیش از هر چیز با توجه به تحولات سیاسی معاملات خود را تنظیم کردند که در این میان، مهم‌ترین مساله، تعیین سرنوشت بازگشت دولت جدید امریکا به برجام بود. اتفاق مهمی که در بهمن‌ماه بر خلاف دی‌ماه، خبرهای خوشایندی در رابطه با آن منتشر نشد و به همین دلیل با افزایش نگرانی فعالان بازار از سرانجام برجام، در بازار روند افزایشی حاکم شد. بنابراین همچنان پیش‌بینی روند بازار در اسفندماه نیز دشوار است. برخی اتفاقات و تحولات سیاست خارجی در روزهای اخیر رخ داده و یا قرار است در روزهای آینده تعیین تکلیف شوند. این تحولات می‌توانند در ماه اسفند بر بازار ارز تاثیر مستقیم بگذارند. از سوی دیگر افزایش نرخ درهم و همچنین افزایش تقاضای فصلی ارز در پایان سال نیز از مجموعه عواملی است که می‌تواند به تحولات بازار ارز در ماه اسفند جهت دهند. در هر صورت به اعتقاد کارشناسان بازار برای مشخص شدن خط حرکت بازار ارز در ماه آینده می‌توان منتظر شروع معاملات در هفته آینده نیز ماند و مشاهده کرد که سرانجام این بازار قیمت دلار را در کانال ۲۶ هزار تومان به تثبیت می‌رساند یا از دلار ۲۵ هزار تومانی حمایت خواهد کرد. به اعتقاد این کارشناسان قرار گرفتن دلار در هر کدام از این دو کانال، می‌تواند بازار را از سردرگمی خارج کرده و به فعالان این بازار مسیر صعودی یا نزولی بازار در ماه آینده را نشان دهد. مسیری که مشخص خواهد کرد آرامش نسبی که در این هفته بر قیمت‌ها در بازار حاکم شده بود، آرامشی بعد از توفان هفته گذشته بود، یا آرامشی قبل از توفان اسفندماه خواهد بود؟ قیمت هر اونس طلا با ۰.۳۰ درصد کاهش به ۱۷۷۰ دلار و ۴۱ سنت رسید.به گزارش رویترز، در حالی که افزایش سوددهی اوراق خزانه داری امریکا جذابیت سرمایه‌گذاری در بازار طلا را کاهش داده است، قیمت فلز زرد امروز به پایین‌ترین رقم  طی بیش از 7ماه گذشته رسید و در مسیر ثبت بدترین عملکرد هفتگی از پایان ماه نوامبر قرار گرفت. بر اساس این گزارش، قیمت هر اونس طلا دیروز با 0.30 درصد کاهش به 1770 دلار و 41 سنت رسید. اوایل دیروز قیمت طلا به پایین‌ترین رقم از دوم جولای یعنی 1759 دلار و 29 سنت رسیده بود. قیمت‌ها از ابتدای هفته جاری تاکنون 3 درصد افت کرده است. قیمت فلز زرد در معاملات آتی برای تحویل در ماه آوریل نیز با 0.47 درصد افت به 1766 دلار و 60 سنت رسید. لاچلان شاو تحلیلگر نشنال بانک استرالیا در این باره گفت: «طی هفته گذشته سوددهی اوراق خزانه داری امریکا رشد قابل توجهی داشته و این احساس شکل گرفته که با توجه به رد پیش بودن ترمیم اقتصاد امریکا و سرعت گرفتن توزیع واکسن سوددهی این اوراق باز هم بالاتر خواهد رفت.» شاخص سوددهی اوراق قرضه خزانه داری امریکا در نزدیکی بالاترین رقم‌های حدود یک سال اخیر که اوایل این هفته به ثبت رسیده بود قرار دارد. افزایش سوددهی سبب بالا رفتن هزینه فرصت سرمایه‌گذاری در بازار طلا می‌شود.کاهش قیمت طلا در حالی است که ادعاهای بیکاری طی هفته گذشته در امریکا رشد غیرمنتظره‌ای داشته است. شاو افزود: «بازار اوراق قرضه منتظر است ببیند اقتصاد امریکا به چه سمتی حرکت می‌کند و با توجه به در پیش بودن بسته محرک مالی، توزیع واکسن و حمایت‌های فدرال رزرو آیا ترمیم اقتصادی مورد انتظار رخ خواهد داد یا نه.» رشد بی‌سابقه قیمت بیت کوین نیز در تضعیف جذابیت بازار طلا برای سرمایه‌گذاران دخیل بوده است.

   صعود دلار در معاملات جهانی

 ارزش دلار مقابل بیشتر ارزهای مهم افزایش یافت. براساس گزارشی از رویترز، اطمینان سرمایه‌گذاران به رشد اقتصادی امریکا هنوز به‌طور کامل احیا نشده است. داده‌های جدید نشان می‌دهد که در ماه دسامبر حجم سرمایه خروجی از امریکا ۰.۶ میلیارد دلار بیشتر از حجم سرمایه ورودی به این کشور بوده است. همچنین در این ماه دارندگان اوراق قرضه دلاری حدود ۲۰.۷ میلیارد دلار از این اوراق را به فروش رسانده‌اند. با این حال خبر امیدوارکننده برای رشد اقتصادی امریکا این می‌تواند باشد که رشد بخش خرده فروشی در این ماه باز هم نسبت به ماه قبل افزایش داشته است که این مساله به تقویت رشد اقتصادی کمک خواهد کرد.  شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه می‌گیرد، در معاملات امروز با ۰.۴۳ درصد افزایش نسبت به روز گذشته در سطح ۹۰.۸۹۲ واحد بسته شد. نرخ برابری هر فرانک سوییس نیز معادل ۱.۱۱۳ دلار اعلام شد .در تازه‌ترین دور از معاملات، پوند با ۰.۴۱ درصد کاهش نسبت به روز قبل خود و به ازای ۱.۳۸۵ دلار مبادله شد. یورو ۰.۵۲ درصد پایین رفت و با رفتن به کانال ۱.۲۰ به ۱.۲۰۴ دلار رسید. در معاملات بازارهای ارزی آسیایی، هر دلار با ۰.۴۷ درصد افزایش به ۱۰۵.۸۰۲ ین رسید. در برابر همتای استرالیایی، هر دلار امریکا به ازای ۱.۲۹۰ دلار مبادله شد.