روی خوش نفت ٦٠ دلاری
نفت ٦٣ دلاری و تداوم یک هفتهای آن امیدی برای بازار نفت به حساب میآید. توزیع و تزریق واکسن کرونا در سراسر دنیا با وجود همهگیری سراسری نوعهای جدید این ویروس موجب شده تا با بازگشت رونق اقتصادی و شروع فعالیت بنگاههای صنعتی و اقتصادی پیشبینیها از افزایش مصرف نفت در جهان خبر دهد. این امیدها در کنار تعطیلی پالایشگاههای نفت امریکا و سرمای وحشتناک در این قاره موجب شده تا دوباره نفت روی ثبات قیمت دو رقمی بالای ٦٠ دلار را ببیند. گزارشها در هفته گذشته نشان میدهد، به دنبال سرمای ناگهانی هوا که چاههای نفت در تگزاس، بزرگترین ایالت تولیدکننده نفت در امریکا را تعطیل کرد، قیمت نفت در نزدیکی بالاترین رقم 13 ماه گذشته در نوسان است، این گزارشها تایید میکند که نفت برنت بشکهای 63.23 دلار فروخته شده، اما برخی گزارشها هم دلیل رشد قیمتها را توافق بر سر دستمزد کارگران نفتی در نروژ میداند که از یک توقف تولید نفت در اروپا جلوگیری کرده و مانع از کاهش بیشتر قیمتها شد. پیش از این و پس از حملات یمن به عربستان، قیمت نفت بالا رفت زیرا بار دیگر نگرانی در مورد عرضه نفت عربستان را افزایش داد، در عین حال بسیاری از گزارشها خوشبینی به تاثیر واکسیناسیون بر ترمیم اقتصادی جهان را از عوامل تقویتکننده قیمت نفت میداند. بر اساس آمار اداره اطلاعات انرژی امریکا، تقریبا روزانه4.6 میلیون بشکه نفت در تگزاس تولید میشود و در این ایالت 31 پالایشگاه در حال فعالیت است که بیشتر تعداد در میان ایالتهای امریکا را به خود اختصاص داده است.
برخی از بزرگترین پالایشگاههای امریکا در این ایالت است. در همین حال و با توجه به روالی که هفته گذشته شاهد آن بودیم اما به دنبال نگرانیها از طولانی شدن دوره تعطیلی فعالیت پالایشگاههای امریکا پس از سرمای کمسابقه در جنوب این کشور که میتواند سبب کاهش تقاضا برای نفت خام شود، در حالی که انتظار میرود عرضه نفت گروه اوپک پلاس افزایش یابد، قیمت نفت در روز جمعه کمی کاهشی شد.بر اساس این گزارش، قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال با 75 سنت معادل 1.17 درصد کاهش به 63 دلار و 18 سنت رسید. قیمت نفت وست تگزاس اینترمدییت امریکا برای تحویل در ماه مارس نیز با 81 سنت معادل 1.34 درصد افت به 59 دلار و 71 سنت رسید.این در حالی بود که روز پنجشنبه و به دنبال سرمای کمسابقه هوا در ایالتهای جنوبی امریکا، قیمت شاخصهای بازار نفت به بالاترین رقمها در طی 13 ماه گذشته رسید در حالی که بر اساس برآوردها موج سرما سبب تعطیلی یک سوم از تولید نفت امریکا شده است، اکنون توجهات به سمت تاثیر این سامانه آب و هوایی بر فعالیت پالایشگاهها معطوف شده است.بر اساس تحلیل موسسه ENZ عدم تقاضا برای خرید نفت خام از سوی پالایشگاههای تگزاس احتمالا منجر به بالا رفتن ذخیره نفت در طی هفتههای آتی خواهد شد، هرچند که هماکنون تولید نفت روزانه امریکا حدود 3.5 میلیون بشکه کاهش یافته است.تحلیلگران CT بانک هم نوشتند، برخی از پالایشگاههای امریکا ممکن است عملیات تعمیر و نگهداری بخشی از تاسیسات خود را که قرار بود ماه آینده و در استانه فصل سفرهای تابستانی صورت بگیرد، جلو بیاندازند و این سبب کاهش حدودا نیم میلیون بشکهای تقاضا خواهد شد.تحلیلهای کارشناسی در این مورد البته حول و حوش چند محور خاص میگردد و توسط کارشناسان عنوان میشود.
نفت ٦٠ دلاری ایران
البته تحولات سیاسی در مورد تحریمهای ایران نیز در میان تحلیل کارشناسان قرار دارد و برخی پیشبینی خود از افزایش قیمت را به دلیل احتمال خروج ایران از اندیپی عنوان میکنند که ممکن است این تحولات موجب ایجاد شرایطی در بازار شود که با کمبود عرضه همراه بوده و همزمان با افزایش سرما درامریکا شرایط عدم توازن بازار را زیاد کرده و رشد قیمتها ادامه یابد.
البته همزمان با افزایش قیمت جهانی نفت به بالاترین حد در ۱۳ ماه گذشته، بانک مرکزی ایران نرخ رسمی عرضه دلار امریکا را پس از چهار روز ثبات بار دیگر افزایش داد.
همزمان قیمت هر بشکه نفت سنگین ایران برای نخستین بار از اواخر نوامبر گذشته بار دیگر از مرز ۶۰ دلار گذشت.
کارشناسان بازار جهانی نفت، افزایش تولید واکسن کرونا، کاهش تولید کشورهای عضو ائتلاف اوپک پلاس و امیدواریها نسبت به اثرگذاری بستههای محرکهای مالی بانکهای مرکزی امریکا، اروپا و شرق آسیا بر بازگشت رونق اقتصادی را از عوامل عمده افزایش قیمت نفت میدانند.با وجود افزایش قیمت جهانی نفت، بانک مرکزی ایران روز چهارشنبه نرخ رسمی عرضه دلار امریکا را ۱۹۰ تومان افزایش داد و برای نخستین بار در ۴۰ روز گذشته به بالای ۲۵ هزار تومان رساند. در واکنش به عرضه دلار ۲۵ هزار و ۱۷۰ تومانی توسط بانک مرکزی، در بازار آزاد تهران نیز هر دلار امریکا همچون روزهای گذشتهاش در مرز ۲۶ هزار تومان معامله شد.هر یورو نیز روز چهارشنبه در بازار آزاد تهران نزدیک به ۳۱ هزار و ۲۵۰ تومان فروش رفت که ۸۲۰ تومان بالاتر از نرخ رسمی تعیین شده توسط بانک مرکزی ایران بود.
عراق و تعهدش به اوپک پلاسیها
عراق یکی از کشورهایی است که با تحریم ایران بازار نفت خوبی پیدا کرد و با ادامه تحریمها وابستگیاش به نفت بیشتر شد.با شروع کرونا گروه اوپک پلاس در واکنش به افت تقاضا در بحبوحه شیوع همهگیری ویروس کرونا، از ماه مه سال ۲۰۲۰ سرگرم اجرای محدودیت عرضه است. اوپک پلاس در تلاش است مطمئن شود رشد٦٦ درصدی که قیمتهای نفت از ابتدای نوامبر تاکنون تحت تاثیر ساخت واکسنهای موفق کووید ۱۹ داشتهاند، معکوس نمیشود.نکته حائز اهمیت در این بین، بغداد است دولتی که متعهد شده بود در فوریه پایینتر از سهمیه تعیین شده تحت توافق اوپک پلاس نفت تولید کند تا مازاد تولید قبلی خود را جبران کند. اگر صادرات نفت عراق در نیمه اول ماه با همین روند ادامه پیدا کند، این کشور ممکن است از هدف تولید ۳.۶ میلیون بشکه در روز که خود تعیین کرده بود و احتمالاً سهمیه تولید ۳.۸۵ میلیون بشکه در روز اوپک پلاس فراتر رود.عراق تقریبا تمامی درآمد نفتی خود را از محل فروش نفت به دست میآورد و مانند بسیاری دیگر از کشورهای نفتی پس از شیوع ویروس کرونا و سقوط تقاضا برای نفت که در سال گذشته، با بحران اقتصادی روبرو شد. یک مقام عراقی اظهار کرد: دولت با پیشبینی اوضاع جوی نامساعد که ممکن است صادرات را در نیمه دوم ماه کاهش دهد، افزایش صادرات در نیمه اول فوریه را برنامهریزی کرد. صادرات معیار مستقیم ارزیابی تولید نیست اما تا حدودی تولید یک کشور را نشان میدهد. تولیدکنندگان میتوانند از محل ذخایر خود که جزو سهمیه اوپک پلاس آنها حساب نمیشود، نفت بفروشند. همچنین آمارهای رهگیری نفتکش که توسط بلومبرگ گردآوری شده مقدماتی بوده و میانگین روزانه ممکن است در طول ماه تغییر کند.
بازار کدام سو میرود
کارشناسان خبره نفتی ایرانی تحلیلی قابل توجه دارند، نرسی قربان، درباره برخی احتمالات مبنی بر رسیدن قیمت نفت به 100 دلار در سال جاری میلادی گفته است: زمانی که در اسفند سال گذشته قیمت نفت 30 دلار بود پیشبینی بنده این بود که قیمت به 50 تا 60 دلار برمیگردد که همین اتفاق هم رخ داد، اکنون هم بعید است شاهد نفت 100 دلاری باشیم مگر اینکه اتفاقات خیلی جدی مانند خروج یک کشور از ردیف تولیدکنندگان و یا تقابل نظامی رخ دهد.وی گفت: عرضه نفت در چند سال گذشته زیاد بوده اما چون سرمایهگذاری جدیدی صورت نگرفته به تدریج از میزان آن کم شده است. ضمن اینکه وقتی نفت ارزان باشد، نفتهای شیل که با قیمت بالا تولید میشوند از رده خارج میشوند، اما اگر قیمتها به 70 تا 80 دلار برسد تمام تولیدات شیل و نفتهای ثانویه وارد بازار میشود در نتیجه عرضه زیاد و قیمت بالا نمیرود.
نفت 60 دلاری به نفع همه است
این تحلیلگر ارشد بازار انرژی باقی ماندن قیمت نفت در حد 50 تا 60 دلار کنونی را به نفع همه دانست و در ادامه با اشاره به شرایط بازار نفت ایران با توجه به احتمال لغو تحریمها توضیح داد: اگر مساله تحریم و FATF حل شود، یعنی ما بدون اینکه در لیست سیاه FATF باشیم، با سیستم بانکی دنیا مرتبط باشیم، امکان اینکه در حد بالای 2 میلیون بشکه نفت را در روز به بازارهای جهانی ارسال کنیم، بسیار زیاد است.قربان خاطرنشان کرد: در تحریم دوره قبل علیرغم اینکه گفته میشد بعد از لغو محدودیتها یک سال طول میکشد که ایران بتواند به تدریج بازارهای قبلی برگردد، در عمل سریعتر شاهد بازگشت نفت ایران به بازار بودیم، این بار نیز در صورت لغو تحریم سریعتر از آنچه تصور میشود به بازار برمیگردیم.
وی تاکید کرد: در هر حال بازگشت نفت ایران به بازار منوط به روشن شدن تکلیف تحریم و FATF و تعامل با سیستم بانکی جهان است، اما اینکه نفت را بفروشیم ولی نتوانیم پول آن را دریافت کنیم، فایده ندارد.
رشد تقاضا در 2021
این کارشناس نفت یادآور شد: با واکسیناسیونی که در سراسر جهان اتفاق میافتد، در سال 2021 رشد تقاضا برای نفت نسبت به سال قبل بالاتر میرود، در نتیجه ورود ایران به بازار مشکل عمدهای نخواهد داشت.