اقتصاد کلان
در اصلاح بودجه گام اساسی برداشته نشد
رییس مجلس شورای اسلامی گفت: در اصلاح ساختار بودجه گام اساسی برداشته نشده و راضی نیستیم. رییس مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: امروز اگر شاهد مشکلات هستیم و مشکلات اقتصادی سبب می‌شود بخشی از مردم به زحمت بیفتند و فقر بر زندگی آنها سلطه یابد و مردم در رنج و زحمت باشند باید بپذیریم که این موضوع نتیجه ضعف و ناکارآمدی همه مسوولان در کارها است و نباید تقصیر را بر گردن کسی بیندازیم. وی با اشاره به اینکه بنده و امثال بنده در دنیا و آخرت در مقابل یکایک مردم مسوول هستیم، گفت: باید عاقلانه، مجاهدانه و مخلصانه تلاش کنیم چرا که کشور به اندازه‌ای امکانات و ظرفیت دارد که این مردم به این زحمت و سختی نیفتند. وی با اشاره به اینکه باید سرمایه‌های اجتماعی را روز به روز بزرگ‌تر افزایش دهیم بیان کرد: مهم‌ترین و بزرگ‌ترین سرمایه اجتماعی ما برای انجام این کار اعتماد مردم و خیرین و مددجویان است. ما در مجلس شورای اسلامی در بودجه ۱۴۰۰ رویکردهای مشخص و روشنی داشته‌ایم و مصمم در این مسیر گام برداشته‌ایم اما باید اذعان کنم که در اصلاح ساختار بودجه گام اساسی برداشته نشده و راضی نیستیم، مثلاً در حوزه سلامت بسیار دقیق، شفاف و مشخص گام برداشتیم و در حوزه معیشت نیز گام جدی برداشته شده است و باید اعلام کنیم که یکی از مشکلات ما در کشور پول و نبود امکانات نیست بلکه نبود نظارت است، در حوزه مسکن اشتغال و فقرزدایی و مستمری از کمیته امداد توقع داریم و ۳۵ هزار میلیارد تومان در بودجه ۱۴۰۰ برای کمیته امداد دیده شده که مصمم هستیم این بودجه تحقق پیدا کند.
انتقاد از عملکرد بودجه‌ای هیات رییسه مجلس
محسن زنگنه با اشاره به اینکه موارد هزینه‌ای تبصره ۱۴ بودجه برای نمایندگان شفاف سازی نشد، گفت: این حق نمایندگان است که بدانند منابعی که قرار است از جیب ملت و از قبض‌های پرداختی مردم، تامین شود، کجا، به چه شکل و توسط چه جریاناتی هزینه خواهد شد اما این موارد برای نمایندگان شفاف سازی نشد. از یک طرف منابع تبصره ۱۴ به ۳۵۰هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرد، اما از سوی دیگر یارانه‌های پرداختی به مردم تغییری پیدا نکرد. نماینده مردم تربت حیدریه در مجلس با اشاره به تصویب نهایی بودجه در مجلس گفت: بودجه ۱۴۰۰ بعد از فراز و نشیب‌های طی شده، نهایتا با سقف ۹۳۱ هزار میلیارد تومانی تقدیم مجلس شد. در مجلس این رقم تقریبا به ۱۳۰۰هزار میلیارد تومان رسید. یعنی حدود ۳۵۰هزار میلیارد تومان به سقف بودجه افزوده شد. در واقع بودجه در ۲سقف بسته شد. البته من با چنین رویکردی در خصوص بودجه مخالفم ولی به هر حال نظر نمایندگان، بستن بودجه‌ای با ۲سقف در دو ۶ماهه سال بود. زنگنه در ادامه گفت: اما مخالفت شخص من با بودجه که باعث شد به اصلاح سقف ماده واحده بودجه رای منفی بدهم، ناشی از آن بود که در هنگام رای‌گیری در خصوص ماده واحده، باید جداول نهایی بودجه نیز در اختیار نمایندگان قرار می‌گرفت، اما متاسفانه این اطلاعات ضروری و کلیدی بودجه در اختیار نمایندگان قرار نگرفت. همراه تعدادی از همکاران در زمان بررسی نهایی بودجه، چندین بار از هیات رییسه مجلس و کمیسیون تلفیق درخواست کردیم که جداول نهایی را در اختیار نمایندگان قرار دهند، اما به دلایلی که هنوز برای ما روشن نشده این اعداد و ارقام مهم در اختیار نمایندگان قرار نگرفت. رییس کمیته اصلاح ساختار بودجه مجلس در خصوص ابهاماتی که در خصوص تغییر جداول وجود دارد، خاطرنشان کرد: جداول مقدماتی توسط دولت به‌طور شفاف اعلام شده و از طریق سایت سازمان برنامه و بودجه در دسترس عموم مردم هم قرار دارد، اما جداول در مجلس، تغییرات بنیادین فراوانی داشته‌اند و حدود ۴۰۰هزار میلیارد تومان به سقف درآمدها و هزینه‌ها افزوده شده است. طبیعی است نمایندگان باید به‌طور دقیق از این تغییرات آگاه باشند و با آگاهی به بودجه رای دهند. بر اساس قانون، بعد از تغییرات کمیسیون تلفیق و قبل از ارسال بودجه به شورای نگهبان، همه جداول به‌طور شفاف باید در اختیار نمایندگان قرار بگیرد. ضمن اینکه برای جداول هم باید رای‌گیری شود. متاسفانه این بند قانونی در مجلس و در زمان نهایی شدن بودجه مورد توجه قرار نگرفت. زنگنه با اشاره به ضرورت شفاف سازی ابعاد اصلی بودجه ۱۴۰۰ گفت: در شرایطی که برخی نمایندگان و جریانات در خصوص بحث شفافیت آرای نمایندگان تبلیغات زیادی راه می‌اندازند و از ضرورت شفاف سازی آرا، حقوق و...صحبت می‌کنند، اما در خصوص مهم‌ترین سند مالی سالانه کشور که ردیف‌های هزینه‌ای و درآمدی سرنوشت سازی در اقتصاد دارد با این همه ابهام و عدم شفافیت برخورد می‌کنند، نوعی تناقض را به ذهن مخاطبان متبادر می‌کند. اینکه نمایندگان ۳ماه وقت صرف کنند برای تبصره‌هایی که در نهایت باید خود را در جداول نمایان کنند، ولی توجهی به شفافیت جداول نشود، قابل قبول نیست. این نماینده در ادامه افزود: اگر جداول نهایی شفاف نباشند، هم غیر قانونی است و آرای نمایندگان را مبهم می‌کند و هم اینکه در آینده ممکن است، شبهات، مفاسد و مشکلات فراوانی در این جداول بروز کند که نمایندگان از آن بی خبرند. علاوه بر جداول کلی، چند جدول مهم در تبصره‌های ماده واحده وجود دارند که باید به آنها به‌طور دقیقی رسیدگی شود. به عنوان نمونه تبصره ۱۴ است که امسال بالغ بر ۳۵۰هزار میلیارد تومان منابع و مصارف تبصره ۱۴ از جمله یارانه‌ها و هدفمندسازی در آن قرار دارد. متاسفانه جدول نهایی این تبصره هم در اختیار نمایندگان قرار نگرفت. بر این اساس در جریان بررسی نهایی بودجه به هیات رییسه تذکر دادم، این برای مجلس یازدهم که شعار شفافیت را سر می‌دهد، خوب نیست که اصلی‌ترین سند مالی کشور در هاله‌ای از ابهام رای‌گیری می‌شود. جالب اینجاست که وقتی از اعضای کمیسیون تلفیق هم جویا شدم به این نکته اشاره کردند، این اطلاعات ضروری از اعداد و ارقام جداول بودجه در اختیار آنها نیز قرار نگرفته است.
