دلایل امضای قرارداد ایران و چین
محمدرضا سبزعلیپور
کسانیکه به توافق ۲۵ ساله ایران با چین حمله میکنند و آن را فروش ایران و یا قرارداد ترکمنچای میخوانند، غالباً از مفاد این همکاری بیاطلاع بوده و ناآگاهانه و احساسی سخن میگویند.ما امریکا و اروپا را از عقد قرارداد همکاری با ایران محروم نکردیم بلکه این «ترامپ» بود که با خروج یکجانبه خود از «برجام» به همهچیز پشت پا زد و کمپانیهای اروپایی هم با تبعیت از امریکا، ایران را رها کرده و از کشورمان خارج شدند!!چند سالی است که موضوع همکاری همهجانبه و قرارداد اقتصادی بلندمدت کشورمان با کشور چین مطرح شده و کم و بیش اخباری غیررسمی هم در این خصوص منتشر میشد اما هفته گذشته قرارداد 25 ساله ایران و چین رسماً به امضاً مقامات بلندپایه دو کشور رسید و اخبار رسمی این تفاهمنامه نیز منتشر و از آن روز به بعد، خبر قرارداد «ایران و چین» نقل محافل خبری داخلی و خارجی، شبکههای اجتماعی و مردم عام و خاص شده و اخبار و تحلیلهای درست و غالباً نادرست و مغرضانهای به گوش میرسد و همین اخبار نادرست و مغرضانه، مردم عزیزمان را سردرگم کرده است.!! در این خصوص بر خود واجب و ضروری دیدم تا این قرارداد را در حد درک و سواد و فهم خویش بدرستی و با اطلاعات صحیح بهطور مستند واکاوی نموده و تحلیل خودم را در جهت روشنگری، شفافسازی و تنویر افکار عمومی در اختیار رسانههای وزین و آگاهدهنده قرار دهم. در این ارتباط بیشترین موضوعی که مغرضان و رسانههای معاند روی آن تمرکز کرده و اذهان عمومی را منحرف و برای ضربه زدن به نظام، از این طریق خوراک تبلیغاتی درست کرده و میکنند این است که چرا مقامات ایران بجای اروپا و امریکا با کشور چین قرارداد همکاری امضا نمودهاند و در این راستا و برای انحراف بیشتر جامعه، کشور چین که تقریباً بزرگترین اقتصاد جهان میباشد و در این مسیر رفته رفته امریکا را هم پشت سر میگذارد را «چینِ کمونیست» معرفی و قرارداد 25 ساله هفته گذشته دو کشور را قرارداد «اسلام با کمونیست» خوانده و آن را سوالبرانگیز و غیرقابل قبول اعلام میکنند.!!
در این خصوص باید خدمتتان عرض کنم که اولاً ایران تمایل دارد که با غالب کشورهای جهان علیالخصوص قدرتهای بزرگ اقتصادی، قراردادهای همکاری همهجانبه امضا کند و از طرفی دیگر کشورمان از قدیمالایام با غرب ارتباطات فشردهتری داشته و غالب تجهیزات، خودروها، هواپیماها و ماشینآلاتمان غربی بوده، بهطور مثال (هواپیماهای مسافربری ما بوئینگ، ایرباس و فوکر و.... بود، جنگندههایمان فانتوم امریکایی، خودروهایمان از جمله پیکان و... اروپایی بودند، ماشینآلات اکثر کارخانجات ایران غربی بود و.... دهها مورد دیگر، پس به همین خاطر بیش از اینکه مشتاق شرق باشیم، تمایل به غرب داشتیم و بیرغبت هم نبودیم که با غرب قرارداد همکاری امضا کنیم!!در همین راستا اگر خاطر مبارکتان باشد بعد از امضای «برجام» آقای روحانی شرق به ویژه چین را فراموش کرد و تور غرب را راه انداخت و شخصاً راهی اروپا شد و سرش به کمپانیهای توتال، ایرباس، پژو، رنو و.... دهها کمپانی دیگر گرم شد و با آنها قرارداد هم امضا کرد و تعدادی از همان کمپانیها را از جمله پژو و رنو را برای سرمایهگذاری و تولید مشترک وارد ایران کرد و با شرکتهای هواپیمایی ایرباس و غیره قرارداد خرید هواپیما منعقد کرد، فلذا در همین راستا بیش از 100 هیأت فرانسوی و بعضاً اروپایی برای مذاکرات اقتصادی به ایران سفر کردند که چندان نتیجهای هم در بر نداشت.در آن زمان آقای «شی جی پینگ» رییسجمهور چین از دست آقای روحانی بسیار مکدر شد و حتی اعلام کرد که پیش از «برجام» و در ایام تحریم، ما به شما کمک کردیم ولیکن بعد از «برجام» شما چین را کلاً فراموش کرده و به آغوش غرب به ویژه اروپا پناه بردید!! دوماً ایران در برابر غرب مانعی برای همکاری به وجود نیاورد بلکه این «ترامپ» بود که یکجانبه «برجام» را پاره کرد و در مذاکره و همکاری با ایران را به روی امریکا بست و پس از خروج یکجانبه از «برجام» و اِعمال تحریمهای جدید و پی در پی برعلیه کشورمان، همان کمپانیهای اروپایی هم از ترس تحریمها و با فشار امریکا از ایران فرار کرده و همکاری خود با ایران را نیمه کاره رها نموده و رفتند!! و به همین دلیل منافع همکاری اقتصادی با ایران را از دست دادند!! حال با توجه به رفتارهای نادرست غرب علیالخصوص امریکا و اروپا، ایران برای پیشبرد برنامههای اقتصادی خود و غلبه بر تحریمهای کمرشکن، چارهای جز عقد قرارداد همکاری با ابرقدرت دیگری نداشت و در این میان کشور چین که از نظر اقتصادی رفته رفته در حال پشت سر گذاشتن امریکا هم هست، بهترین گزینه برای همکاری اقتصادی بود.قرارداد با چین شاید بهترین گزینه نباشد اما بدترین هم نیست و بالاخره هر کشوری امکاناتی میآورد و منافعی هم میبرد و در این راستا قرارداد ما با چین موجب میشود تا بدون ترس از تحریمها، خیلی از راهها برای سرمایهگذاریهای مشترک در زمینههای مختلف از جمله نفت، زیرساختها مثل توسعه بنادر و حتی سواحل مکران، مخابرات، تولیدات صنعتی و خودرو و... دهها مورد دیگر فراهم میشود و میتواند رشد و توسعه کشورمان را در پی داشته باشد. در این راستا کسانیکه به این قرارداد حمله میکنند و آن را فروش ایران و یا قرارداد ترکمنچای میخوانند، یا عناد دارند و یا غالباً از مفاد این همکاری بیاطلاع بوده و ناآگاهانه و احساسی سخن میگویند.
مگر کشور هند در جهت توسعه بندر چابهار از دو سه سال پیش قرارداد همکاری با ایران را امضا نکرده و در حال حاضر آن بندر را شکوفا ننموده و از آنجا برای صادرات کالا به کشورهای دیگر از جمله افغانستان بهره نمیبرد؟ پس چرا کسی به آن قرارداد اعتراض ننموده و نمیکند؟ چون بیسروصدا و فارغ از مسائل سیاسی و جناحی انجام شده اما عدهای قرارداد چین را دستمایهای برای حمله به ایران و نظام کردهاند.مثلاً چند روز پیش آقای بایدن اعلام کرد که از یکسال پیش نگران قرارداد چین با ایران است!! خب اگر وی نگران است، پس چرا راه همکاری و رفع تحریمها را نمیگشاید تا بهجای چین، امریکا صاحب منافع همکاری با ایران بشود، با حرف زدن و دشمنی کردن که کاری پیش نمیرود.
از طرفی دیگر سند همکاری ایران و چین دو ضلع دارد یک ضلع آن ایجاد امنیت و جو روانی مثبت در جهان و جذب سرمایه خارجی به کشورمان است که این مورد ذکر شده در سند همکاری فیمابین زمینه جذب صدها میلیارد دلار سرمایه چینی را ممکن میسازد.ضمناً سرمایههای خارجی تمایل دارند وارد کشوری بشوند که بدهی خارجیاش در حدی باشد که بتواند بدهیهای خود را بهسهولت پرداخت کند، در شرایط موجود فقط ده کشور جهان ظرفیت دریافت وام جدید را دارند یعنی بدهی خارجیشان در سطحی است که پرداخت وام یا سرمایهگذاری در آن کشورها امن و فاقد ریسک است یعنی میتوانند بدهی خود به طلبکارانشان را پرداخت نمایند، ایران هم با حدود ٨ میلیارد دلار بدهی خارجی یکی از جذابترین کشورهای جهان برای پذیرش سرمایههای خارجی است، پس مورد مطروحه نیز یکی دیگر از محاسن و فواید قرارداد ایران با چین است.در ضمن اگر مفاد این قرارداد هم منتشر نمیشود به این دلیل است که هم امریکا و اروپا از آن بیاطلاع باشند و در خماری بمانند و از طرفی دیگر، امضا این قرارداد به این خاطر است تا امریکا و اروپا هم تحریک شوند و برای بهره بردن از منافع اقتصادی ایران و قرار گرفتن در کنار چین، اقدامی عاجل انجام داده و دست از تهدید ایران بردارند و به پای میز مذاکره با کشورمان برگشته و بدون پیششرط، تحریمها را رفع و به تعهدات و وعدههای خود عمل کنند!!از موارد ظریف و نکات تأملبرانگیز و قابل توجه دیگری که برخی از بزرگواران هم طی چند روز گذشته به برخی از آنها اشاره نمودهاند این است که: وقتی که ایران به تحریمهای اقتصادی امریکا برعلیه کشورمان اعتراض میکرد، همین معاندین میگفتند که به هر حال دولت امریکا به فکر منافع خویش است و مقصر ایران است که «امریکا ستیزی» میکند!! وقتی که از لشکرکشی امریکا به منطقه و با خاک یکسان کردن کشورهای همسایه و همچنین محاصره کردن کشورمان با دهها پایگاه نظامی با همکاری دولتهای وابستهاش شکایت میکردیم، میگفتند، خب امریکا ابرقدرت جهان است و مقصر ایران است که «جنگطلبی و ماجراجویی» میکند!! زمانیکه از تاریخچه روابط کشورمان با امریکا، یعنی از کودتای 28 مرداد گرفته تا حمایت از صدام در تجاوز به ایران و تروریسم اقتصادی و تحریمهای فلجکننده و فشارهای حداکثری میپرسیدیم، همین معاندین و مغرضین پاسخ میدادند که چرا «کره جنوبی» نباشیم که علیرغم 150 هزار نظامی امریکایی مستقر در خاکش، یکی از توسعه یافتهترین و مرفهترین کشورهای جهان است؟ پس تقصیر از ایران است که نخواسته «کره جنوبی» باشد!!
با عنایت به نکات مطروحه فوق، حالا که طرف معامله ایران کشور چین است که تاکنون نه کودتایی در ایران سازماندهی کرده و نه مرزهای کشورمان را محاصره نظامی نموده و نه با قلدری ملت ایران را به «چماق و هویج» و «گزینههای روی میز» و «فشار حداکثری» تهدید کرده و نه با زورگویی و تحریمهای شدید اقتصادی خویش دولتهای جهان و حتی شرکتهای خصوصی سایر کشورها را از تجارت با ایران منع کرده، نه حساب دانشجویان ایرانی را مسدود نموده، نه ویزای شهروندان ایرانی را لغو کرده، و نهایتاً هرگز در پی انزوای کامل ملت ایران نبوده. از طرفی نه سردار نظامی کشورمان را ترور کرده، نه از ترور دانشمندان هستهای ایران حمایت کرده و نه هیچ مقام سیاسیاش در جمع تروریستهای منافقین وعده جشن و پایکوبی در پایتخت ایران را داده و دست آخر اینکه نه با بودجه دولتیاش رسانهها و شبکههای تلویزیونی فارسی زبان و جنگ رسانهای و روانی علیه سلامت ذهن و روان ایران و ایرانی براه انداخته!!ضمناً همان کسانیکه تا دیروز در برابر جنگ اقتصادی و فشار حداکثری امریکا سکوت کرده و در حمایت و در جهت اعمال تحریمها شدید برعلیه ملت ایران دست به دامن امریکا، اروپا و کشورهای همپیمان آنها بودند، به یکباره اخلاق و رفتار و دیدگاهشان برعکس شد و ناراحت و دلنگران عدم همکاری و عقد قرارداد امریکا و اروپا با ایران شدهاند و از این بابت که چرا امریکا بجای اعمال تحریمهای جدید برعلیه ایران، با کشورمان قرارداد اقتصادی نبسته و چین طرف قرارداد ایران شده، اشکشان درآمده است، بالاخره نمیدانیم کدام رفتار و دیدگاه و خواست این حضرات و معاندین داخلی و خارجی را قبول کنیم؟!!
کشور چین تاکنون چیزی حدود 85 فقره از این دست قراردادها را با بیش از 80 کشور جهان امضا کرده و روز به روز نیز در حال افزایش این نوع همکاریهای همهجانبه با دیگر کشورهای جهان است و همین قدرتمند شدن چین از نظر اقتصادی موجب گردیده تا ترامپ و حتی بایدن با چین، بهنوعی تنش اقتصادی و گمرکی داشته باشند. ضمناً عقد قرارداد اقتصادی ایران با کشور چین هیچ مانعی برای عقد قراردادهای اقتصادی دیگر ایران با سایر کشورهای جهان به وجود نمیآورد و کشورمان حق دارد تا در جهت منافع و توسعه خود با هر کسی قرارداد همکاری دیگری نیز امضا کند. قرارداد ایران با چین اصلاً نگرانکننده و خطرناک نیست و رشد و توسعه و منافعی برای هر دو کشور در پی خواهد داشت. امیدوارم با این توضیحات، قدمی در جهت تنویر افکار عمومی برداشته و پاسخ شفاف و قابل قبولی به سوال سوالات و ابهامات موجود در اذهان عموم داده باشم.