آیا با دستمزد ۴ میلیون تومانی میتوان زندگی کرد؟
فعالان کارگری نگران تورم هستند؛ پدیدهای خارج از ید اختیار طبقه کارگر که میتواند خیلی سریع افزایش قلیل دستمزد ۱۴۰۰ را بیاثر سازد. تا آخرین ماه سال قبل، نمودار تورم، نموداری صعودی بوده است. شوکدرمانی اقتصاد که از ابتدای سال ۹۷ آغاز شده تا آخرین ماه از سال ۹۹ با شتاب بسیار به پیش تاخته و هزینههای حداقلی زندگی را بهشدت افزایش داده است. در چنین شرایطی است که بانک مرکزی تورم هدف اعلام میکند: نرخ تورم ۲۲ درصدی برای سال ۱۴۰۰. در خردادماه ۹۹، بانک مرکزی طی بیانیهای، چارچوب هدفگذاری نرخ تورم را اعلام و هدف نرخ تورم را برای یکسال آینده ۲۲ درصد، با دامنه مثبت و منفی دو واحد درصد تعیین کرد.
آمارهای تورمی اسفند
مرکز آمار، گزارش رسمی تغییرات شاخص قیمت کالا و خدمات در اسفند ۱۳۹۹ را در سه بازه ماهانه، متوسط ۱۲ ماهه و نقطه به نقطه اعلام کرد. گزارش این مرکز نشان میدهد نرخ تورم ماهانه اسفند ١٣٩٩ در مقایسه با بهمن سال قبل به ١,٨ درصد رسیده است. یعنی ظرف یک ماه قیمت کالاها و خدمات به این میزان رشد کرده است.
دادههای تورمی فروردین
در فروردین نیز شاخصهای تورمی غیررسمی نشان از افزایش دوباره قیمتها دارد. کافیست به چند نمونه گذرا اشاره کنیم. از قیمتهای دولتی و عمومیتر شروع میکنیم؛ نوزدهم فروردین ماه، نایبرییس هیاتمدیره و مدیرعامل شرکت بهرهبرداری متروی تهران و حومه از افزایش ۲۵ درصدی قیمت بلیت مترو در تهران خبر داد و گفت: این نرخها از ابتدای اردیبهشت ۱۴۰۰ اعمال میشود.این در حالی است که قیمت تاکسی حتی از این هم بیشتر افزایش یافته است. کرایه تاکسی در شهرهای مختلف براساس مصوبات شورای شهر مربوطه بین ۲۵ تا ۳۵ درصد گران شده است. برای نمونه، در مشهد این افزایش نرخ بیشتر از ۳۵ درصد بوده است. ۲۴ فروردین، رییس سازمان تاکسیرانی شهرداری مشهد در این رابطه با بیان اینکه افزایش نرخ کرایه تاکسیها به تصویب رسیده و اجرا شده، بیان کرد: از ابتدای امسال بهطور میانگین ۳۵.۲ درصد افزایش نرخ کرایه تاکسی اعمال شده است که البته این میزان با توجه به نوع خودرو متفاوت خواهد بود.
تورم دو برابر افزایش حقوق است
عبدالله وطنخواه (فعال کارگری مستقل) در ارتباط با چشمانداز معیشتی پیش رو به ایلنا میگوید: در بهترین حالت، یک میلیون تومان به دستمزد هر کارگر قرار است اضافه شود؛ به این یک میلیون تومان نمیشود دل خوش کرد. واقعیت این است که در همین دو هفته بعد از تعطیلات نوروز، همه اقلام سبد معیشت گران شدهاند. هر زمان مثلاً ۲۰ درصد به حقوق اضافه میشود، تورم موجود ۴۰ درصد میشود و کارگران باز ۲۰ درصد عقب میمانند. به همین دلیل هیچزمان کارگران نتوانستهاند بعد از افزایش مزد، نفسی از سر آسودگی بکشند و کمی خیالشان راحت شود. او اضافه میکند: با توجه به افسارگسیختگی تورم ایجادی که حتی در آمارهای تلطیف شده مراجع رسمی هم خود را نشان میدهد، افزایش دستمزد بازهم منجر به «ارزانسازی نیروی کار» و سرکوب و فریز مزدی میشود؛ از سوی دیگر، مدیران دولتی هیچ زمان این دلهرهها را ندارند چون همیشه حقوقشان چند برابر نرخ تورم افزایش مییابد و نجومیبگیر هستند؛ حتی مدیران سازمانی مانند تامین اجتماعی، که درواقع مدیران سازمانی متعلق به کارگران هستند و باید در حد دستمزد کارگران حقوق بگیرند، حقوقهای چند ده میلیون تومانی و نجومی دارند؛ کسانی که از قِبل بازوی ما کارگران نان میخورند، چندین برابر ما حقوق دارند! بنابراین همه مولفههای اقتصاد جوری کنار هم چیده شده که کارگر جماعت هیچ زمان نتواند به بهبود معیشت امیدوار باشد و بگوید "چه خوب امسال زندگیام بهتر از سال قبل یا سالهای قبلتر خواهد بود "! مدیران هر سال سقف حقوقیشان بالاتر میرود؛ کسی که حقوق رسمیاش ۲۵ یا ۳۰ میلیون تومان است، دیگر دغدغه ۲۵ درصد افزایش نرخ تاکسی یا ۵ هزار تومان مرغ گرانتر ندارد.
زنبیلی که هر روز خالیتر میشود
خسرو زرگریان (فعال صنفی کارگران ساوه) نیز در ارتباط با چشمانداز معیشتی ۱۴۰۰ میگوید: واقعیت این است که مهمترین مساله برای کارگران، «تورم» است؛ کارگران روز و شب درگیر تورم هستند و دلواپس گران شدن قیمتها؛ در سه سال اخیر، همهچیز به ضرر کارگران بوده؛ قیمت هر جنسی را از ابتدای ۹۷ تا امروز اگر بررسی کنیم میبینیم حداقل ۵ برابر تا ده برابر رشد داشته است. من کارگر وقتی میروم خرید، این گرانیها را با تمام وجود میفهمم چون هر روز زنبیلم خالیتر میشود. با این حداقل حقوقها کارگری که سه چهار سر عایله دارد، برای زندگی کردن باید بتواند معجزه کند! او معتقد است که کارگران برای تامین معاش باید حتماً شغل دوم و سوم داشته باشند: «در منطقه ساوه بسیاری از کارگران پیشینه روستایی دارند و در روستاهایشان صاحب زمین کشاورزی هستند؛ یعنی فقط با حقوق تنها زندگی نمیکنند؛ بخشی از درآمدشان از کشاورزی یا باغداری است؛ وگرنه حقوق هیچ تناسبی با هزینهها ندارد و به نظر میرسد که همه قیمتها همچنان در حال افزایش است. شما همین کرایه تاکسی را ملاک قرار بدهید ببینید چقدر همهچیز گران شده یا قرار است گران شود؛ وقتی خود دولتیها مجوز ۲۵ تا ۳۰ درصد گرانی را در ماه اول سال میدهند، دیگر از بقالی سر گذر یا آرایشگر محل چه انتظاری میتوان داشت؟!»