پیش‌بینی رونق‌گیری ساخت و ساز
گروه راه و شهرسازی|
تعدیل وام ساخت متناسب با افزایش هزینه‌های ساخت با استقبال انبوه‌سازان مواجه شده است و انتظار می‌رود، افزایش وام ساخت به 450 میلیون تومان در تهران و کلان‌شهرهای کشور منجر به رونق تولید مسکن شود. اگر در سال‌های 97 و 98 بازار مسکن بیشتر تحت تاثیر نوسان نرخ تورم و ارز و همچنین ریسک‌های سیاست خارجی قرار داشت، اما در سال گذشته، سایه ریسک‌های یادشده به‌شدت بر هزینه‌های تامین مصالح ساختمانی اثر گذاشت و از همین رو، پارامتر پر قدرت دیگری بر افزایش هزینه‌های تامین مسکن سرریز شد. آنگونه که مرکز آمار در پاییز سال 99 گزارش کرد، مصالح ساختمانی در سال گذشته با تورم عجیب و غریبی رو به رو شد تا جایی که قیمت مصالح ساختمانی در پاییز ۹۹ نسبت به پاییز ۹۸، بیشتر از دو برابر رشد کرد و توانست رکورد افزایش قیمت این حوزه را در کل دهه 90 بزند. مصالح ساختمانی از مهم‌ترین بخش‌هایی است که تغییرات قیمت آن می‌تواند روند قیمت مسکن را از دور هدایت کند و روی گرانی یا ارزانی منازل تاثیر مستقیم دارد. اینک اما، از سویی به نظر می‌رسد، ریسک سیاست خارجی بر کلیت اقتصاد ایران، با توجه به رایزنی‌های روزهای گذشته در وین تا حدودی کمرنگ شده و احتمالا در روزها یا هفته‌های آینده، دستکم در دوره‌ای کوتاه از میان خواهد رفت و از همین رو، با انتقال بخشی از پول‌های بلوکه شده به کشور قیمت دلار به‌طور مقطعی دچار افت و کاهش خواهد شد و در پی آن، قیمت اقلامی همچون فولاد که وابسته به بازارهای جهانی است، تعدیل خواهد شد و قدری از هزینه‌های ساخت کاسته خواهد شد. اما از آنجا که مشکل اصلی اقتصاد ایران یعنی تورم ناشی از کسری بودجه و رشد نقدینگی حتی با رفع تحریم‌های هسته‌ای بر قرار خواهند بود، انتظار کاهش پایدار قیمت‌ها در بازارهای مختلف و از جمله در بازار مصالح ساختمانی بعید به نظر می‌رسد. با این حال، افزایش سقف وام ساخت در تهران و سایر شهرها در کنار کاهش ریسک‌های عرصه سیاست خارجی می‌تواند برای بازار ساخت وساز و مسکن، دستکم در دوره‌ای کوتاه‌مدت معنادار باشد، اما بی‌گمان، برای حل معضل سرپناه و تهیه مسکن در کشور کافی نخواهند بود و حل این مساله مستلزم اقدامات دامنه‌دار و پایدار متعددی از جمله ثبات بخشی به فضای اقتصاد کلان، تعریف نظام مالیاتی اختصاصی برای خروج مسکن از حالت سرمایه‌ای و همچنین اجرای طرح‌های متعدد و متنوع مشارکتی برای ساخت مسکن مورد نیاز اقشار مختلف جامعه است.
افزایش تسهیلات ساخت لازم بود
در این حال، دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان با استقبال از افزایش وام ساخت مسکن، خواستار رعایت مصوبات شورای پول و اعتبار در این زمینه شد. فرشید پورحاجت در گفت‌وگو با تسنیم، با اشاره به افزایش وام ساخت مسکن، اظهار کرد: بر این اساس وام ساخت مسکن در تهران و کلان‌شهرها به 450 میلیون تومان افزایش یافته که می‌تواند به افزایش ساخت و سازها و تولید مسکن منجر شود. وی افزود: با توجه به رشد هزینه‌های ساخت و ساز، لازم بود که تسهیلات ساخت نیز افزایش یابد. در صورتی که تسهیلات 450 میلیون تومانی به سازنده پرداخت و پس از دوران مشارکت به خریدار منتقل شود نه تنها شاهد افزایش تولید مسکن خواهیم بود بلکه هیچ اثر تورمی نیز به دنبال نخواهد داشت. وی در عین حال با اشاره به اینکه سود این تسهیلات بالا است، اضافه کرد: به همین دلیل هزینه سازندگان افزایش می‌یابد و بایستی نرخ سود وام کاهش یابد.
مانع استفاده از وام 450 میلیون تومانی
دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان رسوب سپرده (10 درصد) را از موانع استفاده از وام 450 میلیون تومانی ساخت مسکن دانست و خواستار رعایت مصوبات شورای پول و اعتبار در این زمینه شد. بر اساس این گزارش، مدیرعامل بانک مسکن روز یکشنبه از افزایش وام ساخت مسکن تا سقف 450 میلیون تومان در صورت استفاده از فناوری‌های نوین توسط انبوه‌سازان خبر داده و گفته بود: در تهران و کلان‌شهرها وام ساخت مسکن تا سقف 450 میلیون تومان افزایش یافت. محمود شایان با یادآوری اینکه بانک مسکن پیش‌تر وام بافت فرسوده نیز به 300 میلیون تومان افزایش داده بود، افزود: افزایش وام ساخت با روش‌های صنعتی‌سازی برای آن دسته از انبوه‌سازانی است که در بانک مسکن حساب سپرده دارند. مدیرعامل بانک مسکن بیان کرد: وام در شهرهای بالای 200 هزار نفر جمعیت 400 میلیون و در سایر شهرها 300 میلیون تومان پرداخت می‌شود. شایان نرخ سود این تسهیلات را 18 درصد اعلام کرد.
رونق دوباره بازار مسکن؟
از سوی دیگر، ایرج رهبر، رییس کانون سراسری انبوه‌سازان مسکن گفت: در پی افزایش وام ساخت مسکن تا۴۵۰ میلیون تومان، واریز درآمد مالیاتی خانه‌های خالی به صندوق تامین مسکن و اختصاص ۲۰ درصد تسهیلات نظام بانکی به بخش مسکن، رونق به بازار مسکن بازگشته و عقب ماندگی تولید مسکن جبران خواهد شد. رهبر در گفت‌وگو با ایرنا درباره افزایش وام ساخت مسکن به ۴۵۰ میلیون تومان افزود: عملیاتی شدن این اقدام مثبت می‌تواند عقب ماندگی در حوزه ساخت مسکن را جبران کند و به امر تولید مسکن کمک کند. وی اضافه کرد: این وام همچنین با انتقال به خریدار می‌تواند باعث افزایش توان خریدار شود، البته باید توجه داشت که سود این وام ۱۸ درصد است که ماهیانه بیش از ۶ میلیون تومان اقساط آن می‌شود و ممکن است خریدار توان پرداخت اقساط آن را نداشته باشد. رییس کانون انبوه‌سازان مسکن با بیان اینکه کمک به سازنده همزمان با افزایش توان خریدار می‌تواند بازار مسکن را از رکود در ساخت و خرید و فروش خارج کند، گفت: برنامه‌های جدید دولت و مجلس برای سال جدید امید آفرین است و امکان اصلاح بازار مسکن وجود دارد. به گفته رییس کانون انبوه‌سازان مسکن، طرح مسکن ملی، اتمام مسکن مهر، اجرای مصوبه اخذ مالیات از خانه‌های خالی همه می‌تواند تا حد زیادی موجب تولید و عرضه مسکن و ایجاد تعادل در بازار متلاطم مسکن شوند. وی گفت: مصوبه جهش تولید مسکن نیز در صورت تصویب نهایی و ابلاغ، بندهای بسیار خوبی برای کمک به حمایت از تولید مسکن دارد. اینکه دولت تلاش دارد ۲۰ درصد تسهیلات کلی از سوی نظام بانکی به امر مسکن اختصاص یابد در رونق تولید مسکن و کمک به خانه‌دار شدن جامعه هدف موثر است. رییس کانون انبوه‌سازان مسکن با بیان اینکه سالانه به تولید یک میلیون واحد مسکونی نیازمندیم گفت: عقب ماندگی در سال‌های گذشته در امر تولید مسکن باعث جاماندن جامعه هدف از خانه‌دار شدن شده است، مشوق و مصوبات حمایتی لازم است تا هم تولید مسکن ملی و هم ساخت مسکن توسط بخش خصوصی سرعت گیرد. به گفته ایرج رهبر، اینکه قرار است درآمد اخذ مالیات از خانه‌های خالی و لوکس به صندوق تامین مسکن واریز و هزینه تولید مسکن شود، می‌تواند تعادل را به بازار مسکن بازگرداند. وی پیش‌بینی کرد، در صورت عملیاتی شدن اعطای وام ۴۵۰ میلیون تومانی ساخت، واریز درآمد مالیاتی خانه‌های خالی به صندوق تامین مسکن و اختصاص ۲۰ درصدی تسهیلات نظام بانکی به بخش مسکن، امسال سال خوبی را برای بخش مسکن داشته باشیم.
