بازارسهام

رفع محدودیت دسترسی برخط کدهای معاملاتی تا پایان سال ۹۹

سروش خواجه حق‌وردی، معاون نظارت بازار فرابورس ایران با اشاره به اقدامات فرابورس در راستای محدودسازی دسترسی برخط کدهای معاملاتی به بازارهای فرابورس و رفع این محدودیت‌ها طی یک سال اخیر گفت: مسدود کردن کدهای معاملاتی تنها در اختیار مراجع قضایی و هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار است؛ یعنی اقدامات بورس‌ها و سازمان بورس صرفاً در راستای محدودسازی دسترسی برخط بوده و مشتریان مذکور قادر به انجام معامله از طریق ایستگاه‌های معاملاتی یا برخط گروهی هستند، زیرا دسترسی برخط نوعی امتیاز تلقی شده ولی داشتن کد بورسی یک حق مدنی است. وی عنوان کرد: این محدودسازی با هدف صیانت از حقوق سرمایه‌گذاران بوده و در عین حال حق معامله از فردی که دسترسی برخطش محدود شده، سلب نشده است، اما سفارشات وی از طریق معامله‌گران دارای مجوز و آموزش‌دیده به سوی هسته معاملات هدایت شده است. به گفته خواجه حق‌وردی بر اساس ماده ۱۲ دستورالعمل اجرایی معاملات برخط، کارگزاری‌ها در صورت مشاهده اقداماتی مغایر با شفافیت و منصفانه بودن بازار یا سایر اقداماتی که ناقض قوانین و مقررات بازار سرمایه است، می‌توانند اقدام به محدود کردن دسترسی برخط مشتریان نمایند. در تبصره این ماده نیز این اختیار به سازمان بورس و اوراق بهادار، فرابورس ایران و بورس اوراق بهادار تهران داده شده است. معاون نظارت بازار فرابورس با بیان اینکه از ۲۱ دی‌ماه۱۳۹۸ تاکنون فرابورس ایران اقدام به محدودسازی دسترسی برخط دو دسته از کدهای معاملاتی کرده است، اظهار کرد: دسته اول از دسترسی‌های برخط محدودشده اقدام به ارسال سفارش با حجم‌های نامتعارف برای پوشاندن مظنه‌های قابل رویت می‌کردند که این اقدام با توجه به نمایش۵ مظنه در دسترسی عادی مشتریان برخط منجر به اخلال در شفافیت دفتر سفارش می‌شد. دسته دوم نیز اقدامات معاملاتی مانند ایجاد و حذف گسترده سفارش، پیش‌دستی در معاملات 

(Front-running)، معامله به صورت رنج مثبت یا منفی و انجام معامله در طرف مقابل و ... داشتند. خواجه حق‌وردی عنوان کرد که حدود ۴۷۰۰ کد معاملاتی به جهت ورود سفارش با حجم نامتعارف محدود شده بودند که از این میزان، امکان رفع محدودیت دسترسی بیش از ۹۰ درصد از آنان به شرکت‌های کارگزاری پس از اخذ تعهد، اعلام شده بود و همچنین در دسترسی برخط نیز بیش از ۱۲۰۰ مشتری به دلیل انجام اقدامات دسته دوم محدود شده بود که محدودیت دسترسی بیش از ۸۰ درصد آنان رفع شده بود.

تعیین تکلیف سهامداران غیرمستقیم سهام عدالت

حسین فهیمی، سخنگوی آزادسازی سهام عدالت درگفت‌وگو با ایرناگفت: سهام عدالت تا حدودی تحت تاثیر نوسانات بازار سرمایه در سال ۹۹ قرار گرفت، به همین دلیل اهمیت، ابعاد و بزرگی آن کمتر دیده شد اما این موضوع باید مدنظر باشد که طرح آزادسازی سهام عدالت، طرح تاریخی و ملی بازار سرمایه بود که اجرا شد.معادل پنج برابر آنچه که در ۵۰ سال گذشته سهامدار وارد بورس شده بود به موجب این طرح و بعد از آزادسازی سهام عدالت، سهامدار وارد این بازار شد و این افراد قادر به بهره مندی از حقوق سهامداری خود شدند. وی به برگزاری انتخابات هیات‌مدیره شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت اشاره کرد و افزود: در ششمین مرحله از آزادسازی سهام عدالت به مرحله برگزاری انتخابات هیات‌مدیره شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت رسیدیم. فهیمی اظهار داشت: مرحله نخست بدین صورت بود که ثبت آنها در سامانه بورسی انجام شد و سهامداران در مرحله دوم آزادسازی سهام عدالت قادر به فروش ۳۰ درصد از سهام خود در بازار بودند. سخنگوی آزادسازی سهام عدالت به فراهم کردن امکان فروش ۱۹ میلیون نفر سهامدار که روش مستقیم مدیریت را انتخاب کرده بودند اشاره کرد و گفت: سامانه‌های بورس جهت فروش سهام به روش تجمیع سفارش راه‌اندازی شد که این روش برای نخستین‌بار در بورس به کار گرفته شد.به گفته وی، پیاده کردن این سامانه کار بزرگی بود که به مرحله عملیاتی رسید؛ بنابراین مرحله اول و دوم سهام عدالت از این طریق پیاده‌سازی و اجرا شد. فهیمی به دیگر مرحله آزادسازی سهام عدالت اشاره و اظهار داشت: در مرحله سوم به ۳۰ میلیون سهامدار که روش غیرمستقیم مدیریت را انتخاب کرده بودند، رسیدیم.سخنگوی آزادسازی سهام عدالت خاطرنشان کرد: در این مرحله، شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی به لحاظ سرمایه‌ای و سهامداری تجدید ساختار شدند، بدین معنا که به جای تعاونی‌ها، مردم استان‌ها که مشمول سهام عدالت بودند سهامداران شرکت‌ها شدند و ساختار سهامداری و سرمایه ایافراد در این مرحله تغییر کرد.وی با اشاره به اینکه براساس اقدامات انجام شده سرمایه‌های جدید ثبت شد، دارایی‌ها به سهامدارن تخصیص و در سامانه‌های بورسی ثبت شدند، افزود: افراد زیادی جویای وضعیت سهام خود در بازار بودند که در نهایت با وجود تلاش‌های صورت گرفته مردم می‌توانند از طریق یک درگاه به نام sahamedalat.ir از آخرین وضعیت و قیمت سهام خود مطلع می‌شدند. فهیمی خاطرنشان کرد: در مرحله چهارم به مرحله پذیرش و امکان معامله شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی رسیدیم و نماد شرکت‌هایی که از استاندارهای لازم برخوردار بودند بازگشایی و امکان فروش برای این شرکت‌ها به جز پنج شرکت فراهم شد.سخنگوی آزادسازی سهام عدالت افزود: تا پایان آذر ماه سال ۹۹، چهار مرحله از آزادسازی سهام عدالت انجام شد و به مرحله اجرایی رسیدند و با موفقیت همراه شدند.