معمای مرگ گربه‌ماهیان در سواحل جاسک
مرگ گربه‌ماهی‌ها در سواحل جاسک معمایی است که به نظر می‌رسد هنوز پاسخ قانع‌کننده‌ای برای آن وجود ندارد. روز ۱۳ فروردین، انتشار تصاویری از مرگ ده‌ها گربه ماهی در سواحل بندر جاسک، سوالات زیادی را به وجود آورد، که روز به روز پاسخ‌ها به آنها متناقض و پیچیده‌تر شد.آن روز شاهدان عینی این اتفاق را این طور توصیف کرده بودند؛ «از صبح تاکنون گربه ماهی‌های تلف شده در دریا و سواحل جاسک با آب و امواج بالا آمدن و تعداد زیادی نیز حتی در دریا موجود است.» بعد از آن هم احمد احمدی‌نیا معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی فرمانداری جاسک، با تایید این موضوع گفت که «همه ماهیان از گونه گربه ماهی بوده که در ساحل مقسا اتفاق افتاده است که ظاهرا زمان زیادی از مرگ آنها به احتمال زیاد شب گذشته می‌گذرد.»
آلودگی‌های نفتی؛ سناریو شماره یک
در میان همه این سناریوها مسوولان عامل اصلی را آلودگی‌های نفتی اعلام کردند، حبیب مسیحی، مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان، در این رابطه در روز ۱۳ فروردین به ایرانا گفت: بررسی میدانی ونمونه‌برداری از لاشه ماهیان برای ارسال به آزمایشگاه مرجع انجام شده وبیماری نیز به عنوان یک احتمال ضعیف مطرح است. به احتمال زیاد آلودگی نفتی دلیل این اتفاق است.البته مدیرکل حفاظت از محیط زیست هرمزگان، این سناریو را به‌طور قطعی تایید نکرد و اعلام کرد که بررسی‌های بیشتری باید صورت بگیرند. یک روز بعد هم او در گفت‌وگو با ایسنا نظر خود را تغییر داد و گفت: احتمال آلودگی نفتی به علت ازدیاد قاچاق سوخت در آن منطقه نیز وجود دارد که البته به دلیل تک‌گونه بودن این تلفات، احتمال ضعیفی است و همچنین وجود بیماری در بین این تک‌گونه نیز احتمال ضعیف‌تری است که در دست بررسی قرار داده‌ایم. ما همه احتمالات را در نظر گرفته، نمونه‌برداری‌های لازم را انجام دادیم و برای آزمایش به آزمایشگاه مرجع ارسال کردیم.
رد سناریو قبلی و اعلام عامل اصلی
سرانجام روز ۱۶ فروردین پس از بررسی‌های صورت گرفته درباره این فاجعه زیست‌محیطی، اعلام شد که آلودگی زیست‌محیطی مثل آلودگی نفتی عامل مرگ گربه‌ماهیان در سواحل جاسک نبوده است. براساس گزارشی طبق بررسی نهایی صورت گرفته، ظاهرا قایقیکی از صیادان غرق می‌شود و ماهی‌ها در ناحیه ساحلی پخش می‌شوند و این علت ماجرا بوده است.مسیحی در این رابطه توضیح داد: آنچه واقعیت امر بود این است که چند تعداد از این قایق‌های صیادی، شب دوازدهم برای صیادی می‌روند و بعد از ظهر آن روز موقع برگشت به تلاطم امواج بر می‌خورند که یکی از آن قایق‌ها دچار سانحه می‌شود و متاسفانه محصولات از بین می‌رود و آلودگی نفتی علت این اتفاق نبوده است.
تکرار ماجرا و مرگ دوباره گربه‌ماهی‌ها در ساحل
اما۸ روز بعد در روز ۲۴ فروردین دوباره تصاویر جدیدی از مرگ گربه‌ماهی‌ها در سواحل جاسک منتشر شد که دوباره منجر به ایجاد همان سوالات قبلی شد. فرماندار جاسک، در این رابطه گفت: متاسفانه بار دیگر عصر دیروز در ساحل جاسک کهنه در غرب شهر جاسک شاهد تلف شدن گربه‌ماهی‌ها بودیم و شاهدان عینی آن را دردناک‌تر از قبل می‌دانند و طول این فاجعه را حدود ۸ تا ۱۰ کیلومتر تخمین زده‌اند.
پافشاری بر دلایل قبلی
با این وجود مسوولان سازمان محیط زیست همچنان بر موضع قبلی خود پافشاری کردند و گفتند دلیل این اتفاق به همان بحث قبلی برمی‌گردد. آنها در گزارشی نوشتند: «در ۲۳ فروردین۱۴۰۰ برای دومین بار گزارشی مبنی بر تلفات تعداد زیادی گربه ماهی در شهرستان جاسک رسید که بلافاصله کارشناسان در محل حاضر شده و به بررسی موضوع پرداختند. پیرو بررسی‌ها مشخص شد در ساحل جاسک کهنه واقع در شهرستان جاسک در طول تقریبی۱۰ کیلومتر و عرض متوسط ۵ تا ۷ متر تعداد زیادی ماهی تلف شده و توسط دریا به ساحل آورده شده است.
زلزله و گربه‌ماهی‌ها
از سویی به جز سه سناریو اعلام شده، در چند روز اخیر سوالاتی درباره ارتباط زلزله با مرگ گربه‌ماهی‌ها هم به وجود آمده است، در روز ۱۶ فروردین مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، در یادداشتی در روزنامه شرق نوشته بود: «گربه‌ماهی به‌ویژه به تغییرات الکتریکی در مدت ۱۰ تا ۳۰ روز قبل از زلزله حساس است و این حساسیت، قبل از زلزله غیرفعال می‌شود. در ۱۲ سال تحقیق، در ۲۷ مورد از ۸۷ زلزله بزرگ‌تر از سه در مقیاس بزرگای ژاپنییا تقریبا۳۱ درصد مواردی که در توکیو اتفاق افتاده بود، گربه‌ماهی‌ها به‌طور غیرمعمولی پاسخ داده بودند.» با وقوع زلزله در تاریخ۲۹ فروردین در بوشهر، واقعی بودن این سناریو به‌شدت تقویت شد، اگرچه به نظر می‌رسد فاصله ۵۰۰کیلومتری این دو اتفاق این سناریو را هم رد می‌کند. برهمین اساس به نظر می‌رسد هنوز سوالات زیادی درباره ماجرای مرگ گربه‌ماهی‌ها در سواحل جاسک وجود دارد که تکرار آن باعث شده است تا برخی نسبت به اینکه صیادی تنها دلیل این فاجعه بوده، قانع نشوند.
