دردی از بورس دوا نشد
تعادل| رقیه ندایی|
دیگر سهامداران و بورس‌بازان امیدی به مصوبات دولتی و سازمانی ندارند و نگاه‌های خود را به اخبار و تحولات سیاسی داخلی و خارجی کشور همانند انتخابات ریاست‌جمهوری، بازگشت برجام و مذاکرات منطقه‌ای و بین‌المللی معطوف کرده‌اند. امیدها در بورس به پایین‌ترین حد خود رسیده و گروهی از فعالین بورسی بر این نظرند که مصوبات دردی و از دردهای بازار دوا نمی‌کند و باید به دنبال یک مسوول واقعی بود!
از زمان شیوع ویروس کرونا تا میانه‌های تابستان سال گذشته افراد بسیار زیادی برای کسب سودهای چند صددرصدی وارد بازار سرمایه شدند اما بسیاری از این تازه واردان به علت عدم آگاهی کامل از دانش بورسی و اقتصادی در ابتدای ریزش بازار زیان‌های بزرگی شدند و هم‌اکنون نیز ادامه دارد، درحال حاضر فرقی ندارد که شما چه زمانی وارد بورس شده باشید به احتمال بسیار قوی حداقل یکی از سهم‌های شما در زیان است.
مسوولان از مردادماه سال گذشته مصوبه‌های بسیار زیادی دادند اما هیچ‌یک به‌طور عملی به درد بازار نخورد و کار به جایی رسید که فعالین بازار سرمایه و انجمن توسعه سرمایه‌گذاری حرفه‌ای نیز دست به کارشدند تا با نامه‌ای مشکلات بازارسهام را به مسوولان مربوطه گوشزد کنند ولی اگر به عمق بازار نگاه کنیم اینچنین نامه‌ها هیچ دردی از بورس تهران دوا نمی‌کند.
انجمن توسعه سرمایه‌گذاری حرفه‌ای اعلام کرده بود که، تقریباً نیمی از ایرانیان ۴۰درصد دارایی خود را در بورس از دست دادند و اینک بی‌پناه و درمانده در بحران کرونا یا به صورتی کاملاً کورکورانه راهی بازارهایی نظیر رمز ارزها شده‌اند که بی‌تردید به خروج نقدینگی از کشور منجر شده یا در بازار ارز و سکه به انتظار سقوط اقتصاد کشور یا در بازار املاک به دنبال گرانی و تورم آینده هستند. به راستی آیا هیچ کشوری در جهان می‌تواند خود را در برابر از دست رفتن دارایی و ثروت نیمی از مردم خود بی‌تفاوت بداند؟ سوال اینجاست که برای مسوولان اقتصادی کشورمهم نیست که ۴۶ میلیون ایرانی حداقل ۴۰ درصد سرمایه خود را در بورس از دست داده‌اند؟ به راستی مسوولان اقتصادی کشور به چه موضوعاتی فکر می‌کنند؟
همان‌گونه که گفته شد نگاه سرمایه‌گذاران بورسی به اخبار او تحولات سیاسی داخلی و خارجی است چراکه طی روزهای اخیرباتوجه به اخبار مذاکرات شاهد کاهش نرخ دلار در بازار بودیم که این موضوع در بلندمدت می‌تواند بر روی بورس و نحوه سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی اثرگذار باشد.
«تعادل» در گزارش‌های پیشین خود نحوه اثرگذاری مذاکرات برجام و نرخ دلار بر روی بازارسرمایه را بررسی کرده بود و برهمین اساس اگر سایه تحریم‌ها از روی اقتصاد کشور برداشته شود شاهد یک تحول در حوزه باشیم.
یکی از کارشناسان اقتصادی درگفت‌وگو با «تعادل» پیش از این نیز گفته بود: در حال حاضر دو دیدگاه در بازار وجود دارد. نخست اینکه هرگونه مصالحه یا به نتیجه رسیدن در حوزه پرونده تحریمی و برداشتن شدن تحریم‌ها ممکن است موجبات ریزش در بازار سهام را فراهم سازد چون نرخ دلار کاهش می‌یابد. یک دیدگاه دیگر هم کلان‌تر است و اینکه زمانی که تحریم بر اقتصاد ایران نباشد، اقتصاد ایران می‌تواند رشد کند و زمانی که این رشد انجام گیرد صنایع ایران در حوزه صادرات، شرکت‌های پتروشیمی، شرکت‌های معدنی می‌تواند جذب سرمایه‌گذاری انجام دهد و درنتیجه اتفاق‌های مثبت‌تری در این بازار رقم بخورد. اگر به سمت دلار ۲۰ هزار تومانی حرکت کنیم، شاهد تعدیل در رقم فروش ریالی یک‌سری از شرکت‌ها خواهیم بود. اما چشم‌انداز درحالت دوم که برداشت تحریم‌هاست، مثبت است و من بنده اعتقاد دارم هرچه اقتصاد کشور به رشد برسد و تحریم‌ها برداشته شود به کلیت اقتصاد مفید بوده و باعث رشد اقتصادی می‌شود و درنهایت تاثیر بسزایی بر بازار سرمایه خواهد داشت. اهمیت ارزیابی‌ها ممکن است زمانی که بازار در وضعیت پر رونق قرار دارد و صعودی است، چندان اهمیت خود را نمایان نکنند، اما زمانی که وضعیت بازار نوسانی شد و شاخص در دالان نزولی قرار گرفت این اطلاعات جامع اهمیتی حیاتی و بنیادین پیدا می‌کنند. فقدان این ارزیابی‌های تحلیلی بدون تردید سهامداران را دچار مشکلات فراوانی خواهد کرد. چه خوب است قبل از اینکه سرمایه‌گذاران به بورس وارد شوند اطلاعات خود را در خصوص رتبه‌بندی شرکت‌ها، چشم‌انداز فعالیت‌های آینده و... افزایش دهند. متاسفانه مشکلات امروز سهامداران خرد در بورس برآمده از فقدان این اطلاعات ضروری و مهارت‌های حیاتی است. معتقدم در دوره جدید برنامه‌ریزی‌ها برای سرمایه‌گذاری در بورس سهامداران بایدخود را مجهز به این مهارت‌های حیاتی کنند تا سرمایه‌های آنان به نوعی در برابر تحولات نوسانی بورس روتین شود.
به‌طور کلی امیدها در بورس کاهش یافته و سرمایه‌گذاران به دنبال یک بازار مالی به امنیت و سود بیشتر هستند که در این میان عده‌ای از سرمایه‌گذاران بورسی، سرمایه خود را از این بازار خارج و در بازارارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری کرده‌اند و نباید فراموش کرد که این بازار همانند دیگر بازارهای مالی دارای ریسک است. مدیران و مسوولان بورسی باید به فکر این بازار باشند و تنها با مصوبات نمی‌توان وضعیت یک بازار مالی با دربرگیری بسیار بزرگ را تغییر داد.
رشد دوباره شاخص کل بازار
برپایه معاملات آخرین روز کاری هفته جاری بیش از چهار میلیارد و ۲۶۲ میلیون سهم، حق تقدم و اوراق بهادار به ارزش ۳۱ هزار و ۳۲۷ میلیارد ریال داد و ستد شد. همچنین شاخص کل (هم‌وزن) با ۱۷۷ واحد کاهش به ۴۲۲ هزار و ۸۴۸ واحد و شاخص قیمت (هم‌وزن) با ۱۱۵ واحد افت به ۲۷۵ هزار و ۸۲ واحد رسیدند. شاخص بازار اول ۶ هزار و ۱۹۳ واحد و شاخص بازار دوم دو هزار و ۳۰۲ واحد افزایش داشتند.
حقوقی‌ها در این روز حدود ۳۳۰میلیارد تومان وارد بازار سهام کردند. ارزش کل معاملات خرد دو هزار و ۲۵۰میلیارد تومان بود، اشخاص حقوقی ۳۰درصد یعنی ۶۹۰میلیارد تومان سهام خریدند و مازاد خریدشان ۱۵درصد از کل معاملات شد بیشترین تزریق پول حقوقی به بورس و فرابورس در سه گروه «فرآورده‌های نفتی»، «بانک‌ها و موسسات اعتباری» و «فلزات اساسی» رقم خورد در حالی که برآیند معاملات گروه‌های «واسطه‌گری‌های مالی و پولی» و «شرکت‌های چندرشته‌ای صنعتی» به نفع حقیقی‌ها تمام شد. علاوه بر این در بین همه نمادها، نماد «ملی صنایع مس ایران» با دو هزار و ۹۷۳ واحد، «بانک پاسارگاد» با یک هزار و ۴۴۵ واحد، «فولاد مبارکه اصفهان» با یک هزار و ۲۹۴ واحد، «بانک ملت» با یک هزار و ۷۲ واحد، «صنایع پتروشیمی خلیج فارس» با ۶۴۰ واحد، «شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی» با ۴۲۲ واحد، «فولاد خوزستان» با ۴۲۱ واحد، «شرکت سرمایه‌گذاری غدیر» با ۳۹۲ واحد، «پتروشیمی نوری» با ۲۴۵ واحد و «آلومینیوم ایران» با ۲۲۶ واحد تاثیر مثبت بر شاخص بورس داشتند.
در مقابل «پالایش نفت اصفهان» با ۵۶۵ واحد، «گروه مپنا» با ۴۶۵ واحد، «پالایش نفت تهران» با ۴۶۴ واحد، «ایران خودرو» با ۴۴۱ واحد، «پالایش نفت بندرعباس» با ۴۲۶ واحد، «سایپا» با ۲۸۱ واحد، «توسعه معادن و فلزات» با ۲۴۹ واحد، «شرکت سرمایه‌گذاری صدر تامین» با ۲۲۲ واحد، «صنایع شیمیایی ایران» با ۱۵۰ واحد و «شرکت ارتباطات سیار ایران» با ۱۴۲ واحد تاثیر منفی را بر شاخص بورس داشتند. بر پایه این گزارش، نماد «ملی صنایع مس ایران»، «ایران‌خودرو»، «بانک ملت»، «پالایش نفت اصفهان»، «گروه دارویی برکت»، «شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی» و «فرآوری معدنی اپال کانی پارس» در گروه نمادهای پرتراکنش قرار داشتند. گروه بانک‌ها هم در معاملات امروز صدرنشین برترین گروه‌های صنعت شد و در این گروه یک میلیارد و ۱۴ میلیون برگه سهم به ارزش چهار هزار و ۲۵۸ میلیارد ریال دادوستد شد.
آخرین وضعیت شاخص فرابورس
روز چهارشنبه شاخص فرابورس نیز حدود هشت واحد افزایش داشت و بر روی کانال ۱۷ هزار و ۴۲۵ واحد ثابت ماند. همچنین در این بازار ۶۵۲ میلیون و ۱۹۲ هزار برگه سهم به ارزش ۶۰ هزار و ۴۹۲ میلیارد ریال دادوستد شد. در آخرین روز کاری هفته تنها نماد «هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه»، «پلیمر آریا ساسول»، «تولید نیروی برق دماوند»، «پتروشیمی زاگرس»، «پتروشیمی تندگویان»، «بیمه پاسارگاد»، «صنعتی دوده فام» و «شرکت سرمایه‌گذاری صبا تامین» تاثیر مثبت بر شاخص این بازار داشتند. در مقابل «سنگ آهن گهرزمین»، «سهامی ذوب‌آهن اصفهان»، «شرکت آهن و فولاد ارفع»، «پتروشیمی مارون»، «توسعه مولد نیروگاهی جهرم»، «بیمه سامان»، «گروه توسعه مالی مهر آیندگان»، «صنایع ماشین‌های اداری ایران»، «بهمن دیزل»، «تولیدات پتروشیمی قائد بصیر» و «بیمه اتکایی ایرانیان» تاثیر منفی بر شاخص فرابورس داشتند.
