بازار سرمایه مشکلات سایر بازارها را مدیریت کرد!

فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد و دارایی در مراسم «رونمایی از پنجره واحد خدمات بازار سرمایه» که در محل سازمان بورس و اوراق بهادار برگزار شد، در جمع خبرنگاران گفت: بازار سرمایه در سال ٩٩ پربازده‌ترین بازار در میان سایر بازارهای مالی بود و با بازدهی حدود ١٥٥ درصدی همراه بود. بازار سرمایه در اقتصاد کشور جایگاه ویژه‌ای پیداکرده است و برای برون‌رفت از شرایط فعلی اقتصاد باید به بازار سرمایه تکیه کنیم. وزیر امور اقتصاد و دارایی اظهار داشت: تلاش ما این بود تا در سال ٩٩ بازاری هوشمند را در بازار سرمایه داشته باشیم اما وجود برخی از مشکلات باعث شد تا به‌طور کامل به این موضوع دست پیدا نکنیم. سال ٩٩ سال خاصی برای بازار سرمایه بود و این امر حتی در برنامه نامزدهای ریاست‌جمهوری تبلور یافت؛ یکی از ابواب اصلی گفته‌ها و برنامه‌های نامزدها، بورس بود. وی با اشاره به سیزدهم دی‌ماه سال ۱۳۹۸ و شهادت سردار قاسم سلیمانی در عراق اظهار داشت: بعد از شهادت سردار سلیمانی از ما خواستند بازار بورس چند روزی بسته شود؛ همان زمان دغدغه ما در شورای عالی بورس تهییج برای افزایش حضور مردم در بورس بود و خوشبختانه از آن دوره سخت، بدون کوچک‌ترین بحران و مشکلی عبور کردیم. برخی چنین سوالی رادارند که به چه دلیل تحولات بازار را پیش‌بینی نکرده بودید؟ درحالی که ما آن را پیش‌بینی کرده بودیم، در اواخر دی‌ماه سال ۹۸ در جلسات شورای عالی بورس این موضوع اندیشیده شد که چگونه باید با تقاضاهایی که در مورد بورس در حال رشد است، به صورت منطقی پاسخ داده شود.

دژ پسند خاطرنشان کرد: یکی از راه‌های مواجهه این بود که تقاضا را سرکوب و ورودی‌ها را مسدود کنیم؛ این روش باعث می‌شد تا اقبال به سمت بازار سرمایه را با دلسرد کردن پاسخ دهیم. یک‌راه دیگر این بود که قدرت میزبانی مهمانان به بازار سرمایه را افزایش دهیم، قابلیت‌هایی را ایجاد کنیم که اگر مراجعات افزایش پیدا کرد، بتوانیم از طریق اصولی آن را مدیریت کنیم. زمانی که تقاضا افزایش پیدا می‌کند، مجرای اصولی پاسخگویی به تقاضا این است که افزایش عرضه را هموار و تسهیل کنیم.وی افزود: راه درست توسعه بازار این بود که همان‌گونه اعلام کنیم ریسک‌پذیری یکی از مولفه‌های جدی فعالان بازار سرمایه است؛ مدیران بازار سرمایه هم ریسک بپذیرند و این شجاعت را به خرج دهند تا از راه‌های دیگری به توسعه و تعمیق بازار سرمایه کمک کنند. در بهمن ۹۸ موضوع افزایش شناوری شرکت‌ها موردبحث قرار گرفت و این موضوع مطرح شد که شرکت‌های بورسی وابسته به دولت، تعهداتی را در قبال میزان شناوری دارند.وزیر اقتصاد و دارایی گفت: با توجه به اینکه برخی از شرکت‌ها به دنبال فرار از اجرای این تعهدات بودند، مصوبه‌ای را ابلاغ کردیم که اگر از اردیبهشت‌ماه ۹۹ به بعد شرکتی اقدام به اجرای تعهدات خود در این حوزه نکند، شامل برخی از جرایم خواهد شد. در سال ۹۸ مشوق‌هایی مانند معافیت‌های مالیاتی شرکت‌های بورسی موردبحث قرار گرفت، بدین‌صورت که مالیات سال‌های گذشته شرکت‌ها مدنظر قرار نگیرد. وی ادامه داد: برخی اعلام کرده‌اند که ما تا تیرماه ۹۹ در خواب بودیم و توجهی را نسبت به بازار سرمایه نداشتیم و بعدازآن مسائلی را برای حمایت از بازار سرمایه عنوان کردیم، این در حالی است که همه برنامه‌های حمایتی اعلام‌شده را در سه‌ماهه سوم سال ۹۸ آغاز کردیم اما در این میان با تأخیر در تصویب قوانین روبرو بودیم. در دورانی که میزان تقاضا در بازار با افزایش همراه شد، حقوقی‌ها پاسخگوی تقاضای سهامداران در بازار بودند و اگر اقدام به عرضه سهام در بازار نمی‌کردند، زمینه تشکیل حبابی وسیع‌تر در بازار فراهم می‌شد.وزیر اقتصاد و دارایی تأکید کرد: میزان شناوری شرکت‌های وابسته به دولت را از هشت درصد به ۲۵ درصد افزایش دادیم و هم‌زمان با آن زمینه افزایش میزان عرضه اولیه‌ها را فراهم کردیم. با توجه به اینکه پذیرش شرکت‌ها در بورس نیازمند سه سال زمان است اما اقداماتی را انجام دادیم تا به‌شرط تکمیل بودن پرونده شرکت مذکور، زمان پذیرش به یک ماه کاهش پیدا کند.این مقام مسوول اظهار داشت: برخی اعدادی عجیب‌وغریب را از سهم دولت در بازار سرمایه اعلام می‌کنند، درحالی که اعداد اعلام‌شده اشتباه است و بر اساس آمار موجود فقط رقم ۳۲ هزار میلیارد تومان سهام دولتی عرضه شد. بارها موضوع سهم بازار سرمایه در تأمین مالی اقتصاد باید به ۵۰ درصد برسد را متذکر شده‌ام که سهامداران باید برای حضور در بازار سه اصل مطالعه، مشاوره و معامله را موردتوجه قرار دهند. وی ادامه داد: در دوره‌ای که تقاضا رو به رشد بود، بازار سرمایه مشکلات سایر بازارها را مدیریت کرد؛ طبیعی است که دولت مردم را به بازار سرمایه دعوت کند چراکه بورس باید ۵٠ درصد نیاز تأمین مالی کشور را برآورده سازد. اوج تبلور جایگاه بازار سرمایه در سیزدهمین دوران انتخابات ریاست‌جمهوری ایران بود که در این زمان صحبت‌های بسیار مثبتی از بازار سرمایه از سوی نامزدها شده بود به‌گونه‌ای که دیگر جایگاه این بازار با دوران گذشته انتخابات ریاست‌جمهوری قابل‌مقایسه نیست. دژ پسند تأکید کرد: در دوره‌های گذشته، برخی از نامزدها به‌گونه‌ای در مورد بورس صحبت می‌کردند که گویا با پیروزی در انتخابات، سازمان بورس را تعطیل خواهند کرد؛ درحالی که در این دوره، صحبت اصلی همه نامزدها در مورد بازار سرمایه بود و با توجه به این موضوع می‌توان گفت که بازار سرمایه جایگاه اصلی خود را در اقتصاد کشور و میان مردم پیداکرده است. طبق صورت‌های مالی سازمان بورس که برای نخستین‌بار منتشر شد و اقدامی مثبت و قابل‌توجه بود، سازمان بورس ١٩٠٠ میلیارد تومان از درآمد خود را برای کمک به صندوق تثبیت بازار اختصاص داد که این اقدامی بسیار مفید است. سود شرکت‌های بورسی در سال 99 به‌طور متوسط 2.6 برابر شد، برخی گروه‌ها 14.5 برابر و برخی نیز تا 6 برابر سودشان رشد داشت ازاین‌رو بهبود تقاضا در این شرایط نباید با بورس‌های جهانی مقایسه می‌شد.