ظرفیت‌های بازار سرمایه، پیشران اقتصاد هوشمند
عصر روز سه‌شنبه ۱۱ خردادماه از طرح محیط آزمون تنظیم‌گری (سندباکس) بازار سرمایه و طرح مرکز تعالی اقتصاد هوشمند و تحول دیجیتال شریف، در وزارت اقتصاد با حضور فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی و محمدعلی دهقان دهنوی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار رونمایی شد. در این مراسم، فرهاد دژپسند با تأکید بر اینکه، هوشمند‌سازی اقتصاد یک انتخاب نیست بلکه الزام و ضرورت رشد و توسعه است، گفت: در حال حاضر کشورهایی ازنظر فنآوری اطلاعات و کاربرد آن در دولت الکترونیک و اقتصاد هوشمند از ما سبقت‌گرفته‌اند که ما به لحاظ زمانی و زیرساختی نسبت به آنها تقدم داشتیم.
وی ادامه داد: علت این امر به دو موضوع «عدم شناسایی درست فن آوری متناسب با توسعه دولت الکترونیک» و «فقدان عزم و اراده جدی» برای تحقق دولت الکترونیک بازمی‌گردد.
وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: هرچقدر درگذشته (به‌ویژه در نیمه دوم دهه ۸۰ شمسی) حرکت ما برای حرکت به سمت تحقق دولت الکترونیک و تحقق اقتصاد هوشمند، کند و دارای نوسان بود، در سه سال اخیر، عملکردمان سرعت گرفته و تمرکز زیادتر شد؛ کما اینکه شاهدیم شخص رییس‌جمهور جلسات شورای عالی فن آوری اطلاعات را مدیریت می‌کند و از دست‌اندرکاران، گزارش‌گیری می‌کند.
فرهاد دژپسند بابیان اینکه اگر روند، سرعت و تمرکز ما بر روی اجرای پروژه اقتصاد هوشمند که از دهه ۸۰ شمسی تحت عنوان برنامه «تکفا» در حاشیه برنامه سوم توسعه کلید خورد، همان‌گونه حفظ‌شده بود، امروز به‌جای دولت الکترونیک، باید در مورد دولت هوشمند حرف می‌زدیم، افزود: توسعه فنآوری با رشدی فزاینده در حال وقوع و رابطه انسان و ابزار به سرعت در حال تغییر است و در این مسیر ترس و بیم معنا ندارد و باید به دنبال مدیریت شرایط جدید باشیم.
وزیر اقتصاد با اشاره به اینکه باید در مسیر توسعه اقتصاد هوشمند از امکانات و توانمندی‌های انسانی و خدادادی، متناسب با ابزارهای روز، به‌صورت بهینه استفاده کنیم، ابراز داشت: بازار سرمایه ازلحاظ هوشمند‌سازی می‌تواند در منطقه از بالاترین رتبه برخوردار و ظرفیت‌های این بازار می‌تواند پیشران اقتصاد هوشمند باشد.
فرهاد دژپسند با اشاره به مشکلات گذشته سامانه معاملاتی بازار سرمایه گفت: امروز بسیاری از مشکلات گذشته حوزه فناوری اطلاعات بازار سرمایه برطرف شده و این بازار خط مقدم هوشمند‌سازی اقتصاد است.
وزیر اقتصاد با تأکید بر اینکه ما مقابل اقتصاد هوشمند در موضع انتخاب نیستیم و باید با سرعت شرایط را مدیریت کنیم تا از مسیر بازنمانیم و برای سهیم شدن اقتصاد با اقتصاد جهانی نمی‌توان هوشمند‌سازی اقتصاد را نادیده گرفت، تأکید کرد: این حرکت به سرانجام نمی‌رسد مگر آنکه به باور و دغدغه ملی بدل شود.
وی به زمان پرداخت مرحله دوم سود سهام عدالت برای سال ۹۸ اشاره کرد و اظهار داشت: نخستین مرحله از واریز سود سهام عدالت اواخر سال گذشته پرداخت شد، براساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته مرحله دوم سود تا قبل از عید قربان پرداخت خواهد شد. دژپسند به علت تاخیر پرداخت ۵۰ درصد دوم سود سهام عدالت تاکید کرد و گفت: به دنبال این نیستیم که فشاری را به شرکت‌های سرمایه‌پذیر وارد کنیم، بلکه به دنبال این هستیم تا زودتر این سود به حساب سهامداران پرداخت شود بنابراین براساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته مرحله دوم سود سهام عدالت تا قبل از عید قربان پرداخت خواهد شد.
وزیر امور اقتصادی و دارایی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ۴۰ درصد باقیمانده سهام عدالت چه زمانی آزادسازی خواهد شد، گفت: این موضوع وابسته به شرایط بازار است، اگر شرایط بازار مناسب شود اقدامات لازم برای آزادسازی ۴۰ درصد دوم سهام عدالت انجام می‌شود.
سرآغاز فصل جدید نوآوری‌های بازار سرمایه
محمدعلی دهقان دهنوی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در این مراسم گفت: سازمان‌ها همواره با طیف وسیعی از پیشنهادات و ایده‌های متنوع برای اجرا روبرو هستند که برخی از آنها در نگاه اول قابل‌اجرا و بعضی دیگر غیرقابل اجرا به نظر می‌رسند.
وی با اشاره به اینکه در میان ایده‌های قابل‌اجرا و غیرقابل‌اجرا، ایده‌های متنوعی با درجات مختلف ریسک نیز وجود دارند، افزود: محیط آزمون یا همان سندباکس فرصتی را فراهم می‌کند که پیشنهادات قبل از آنکه رد شوند، در یک محیط تحت نظارت و بدون قوانین دست و پاگیر آزمایش شود.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار ضمن تشکر از همراهی وزیر امور اقتصادی و دارایی در خصوص پیاده‌سازی طرح‌ها و پروژه‌های اقتصاد هوشمند، گفت: طرح‌ها و ایده‌ها در فضای سندباکس آزمایش‌شده و در محیط آزمون ایده‌ها به‌خوبی و به‌دوراز محدودیت‌ها فرصت بروز و ظهور می‌یابند و اشکالات آنها مشخص و رفع می‌شود. درعین‌حال مشخص می‌شود که به طراحی چه مقرراتی برای مواجه‌شدن با مشکلات ایده‌ها نیازمندیم.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به اینکه سندباکس ازنظر عملکرد تفاوتی با دنیای واقعی ندارد، ادامه داد: البته در محیط آزمون، مقررات، محدودیت‌ها و قیدوبندها را کنار می‌گذاریم و ایده‌ها در محیط تحت نظارت به اجرا گذاشته می‌شوند. بنابراین مطلوب است که در چنین محیطی، به نهادهای مختلف اجازه بررسی دهیم تا مشخص شود که آیا می‌توانند وارد بازار سرمایه شوند یا خیر.
دهقان بابیان اینکه نقش دولت‌ها تنظیم‌گری است و باید از تصدی‌گری به دور بمانند، تأکید کرد: هم‌اکنون وارد فضای جدیدتری در تنظیم‌گری شده‌ایم. دیگر دولت یا سازمان‌ها بدون مشارکت ذینفعان امکان تنظیم‌گری ندارند. باید کنش‌ها و واکنش‌ها بررسی شوند و در محیطی آزمون شده و واکنش‌ها نسبت به ابزار جدید دیده شود. در این شرایط نتیجه و خروجی این است که قوانینی وضع می‌شود که مشارکت ذینفعان در این تنظیم‌گری نقش داشته است و به نسخه بهینه رسیده‌ایم. در بازار سرمایه در این مسیر حرکت کرده‌ایم و در ماه‌های آینده گزارش ابزارها و نهادهای مالی جدید که در سندباکس بازار سرمایه تست شدند را منتشر می‌کنیم.
