بورس بازاری امن برای سرمایه‌گذاری
تعادل| رقیه ندایی|
روز گذشته وضعیت بازار سرمایه بعد از دو هفته تغییر کرد و شاهد افزایش صفوف فروش نسبت به صفوف خرید بودیم، در این روز شاخص کل بازار با افت 0.87 درصدی در ارتفاع یک میلیون و ۲۴۶هزار واحدی قرارگرفت، با توجه به سابقه بازار هنوز هم می‌توان به رشد ادامه‌دار امیدوار بود. می‌توان گفت که بازار سهام طی یک سال اخیر به‌اندازه کافی نزول و افت قیمتی سهام را تجربه کرده و اغلب سهام موجود در بازار ارزندگی مطلوبی دارند اما؛ هنوز هم جذابیت 100 درصدی در این بازار وجود ندارد. برخی از آمارها خبر از ورود نقدینگی جدید به تالار شیشه‌ای می‌دهند که دراین‌بین مهم‌ترین نکته در نحوه سرمایه‌گذاری بوده که همین موضوع باعث زیان‌های جبران‌ناپذیر شده است. نوع سرمایه‌گذاری، وضعیت سرمایه‌گذاری و آینده سرمایه‌گذاری در بورس کاملاً مشخص است و این روزها تنها روش سرمایه‌گذاری می‌تواند کسب سود در بازار را تغییر دهد. «تعادل» در گفت‌وگو با یک کارشناس اقتصادی نحوه سرمایه‌گذاری در تالار شیشه‌ای را موردبررسی قرار می‌دهد.
اشتباهات گذشته در بورس تکرار نشود
علی حیدری، کارشناس بازار سرمایه در خصوص وضعیت حال حاضر بازار می‌گوید: در حال حاضر بازار در وضعیتی نیست که بگوییم شرایط همه سهم‌ها خوب است، اما درمجموع شرایط بازار بهتر از هفته‌های گذشته شده، ولی سهامداران نباید با بهبود وضعیت نسبی بازار سرمایه این فرضیه که هر سهمی سودآوری دارد را در ذهن خود بپرورانند. برای خرید هر سهم باید نماد و شرکت را ازلحاظ تابلو خوانی، تحلیل تکنیکال و بنیادین بررسی کرد و سهامداران برای تصمیم در رابطه با معامله، باید اخبار بنیادین و گزارش‌های شرکت‌ها را به‌طور مستمر بررسی کنند.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار می‌کند: با توجه به گفته‌های بالا می‌توانیم بگوییم حتی باوجود ریزش بازار بازهم بعضی از سهم‌ها ارزش خرید را ندارند، پس سهامداران باید با استفاده از فاکتور‌هایی مانند
تابلو خوانی و تحلیل گزارش، سهمی را که کمتر از ارزش ذاتی‌اش در حال معامله است را پیدا کنند در آخر سال ۱۴۰۰ شرکت‌هایی با وضعیت بسیار خوب هستند که در طی این سال سود بسیاری داشته‌اند و از آن‌طرف هم شرکت‌هایی هستند که قیمت سهام‌شان ریزش بسیاری را تجربه کرده است، بنابراین سهامداران نمی‌توانند با وضعیت بهبود بازار سرمایه دست به خرید هر سهمی بدون تأمل بزنند.وی اضافه می‌کند: سهامداران باید در هنگام خرید و حتی فروش سهمی، تمامی فاکتور‌ها را در نظر بگیرند و از رفتار هیجانی بپرهیزند، اینکه سهامداران چه سهمی را در چه زمانی و با چه مقدار مبلغی می‌خرند بسیار مهم است. بازه‌های زمانی در بازار سرمایه به‌صورت‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت هستند، که بازه زمانی کوتاه‌مدت شامل ۳ یا ۴ ماه، میان‌مدت یک سال و بلندمدت ۴ یا ۵ سال است، حال اگر بازه زمانی بلندمدت یعنی ۴ یا ۵ سال را در نظر بگیریم به‌احتمال‌قوی اکثر نماد‌ها به‌جز تعدادی نماد‌های خاص که مشکل زیان بالا یا ورشکستگی دارند، رشد قیمتی خوبی را تجربه می‌کنند، اما در بازه زمانی کوتاه‌مدت، بحث تحلیل بیشتر خودش را نمایان می‌کند.این کارشناس بازار سرمایه در خصوص فاکتورهای اثرگذار در معامله می‌گوید: P/E یکی از روش‌ها ارزش‌گذاری است روش‌های بسیار دیگری ازجمله تحلیل سود تقسیمی، و امثال این موارد وجود دارد، اما نباید از این نکته غافل شویم که تحلیل یک سهم برای خرید یا فروش به‌آسانی صورت نمی‌گیرد، برای مثال شرکتی وجود دارد که برای یک سال P/E خوبی را نشان می‌دهد، ولی ممکن است این P/E در سال بعدی تغییر پیدا کند. سرمایه‌گذارانی موفق هستند که به سمت تک سهمی بودن حرکت نکنند و تعداد سهم‌های‌شان خیلی زیاد یا کم نباشد، بلکه ۴ تا ۶ یا حداکثر ۱۰ سهم داشته باشند. بحث P/E به درآمد عملیاتی و غیرعملیاتی شرکت برمی‌گردد و درآمدی خوب است که عملیاتی باشد، بنابراین P/E به‌تنهایی فاکتوری برای انتخاب سهم نیست مگر اینکه P/E سال‌های قبل شرکت به‌اضافه وضعیت درآمدی شرکت را دربیاوریم.وی توضیح می‌دهد: افراد باید تحلیل بدانند و بازه زمانی خود را مشخص کنند در سال گذشته افراد زیادی وارد بازار سرمایه شدند که سواد مالی نداشتند و متضرر شدند. دو عامل بازده و ریسک بسیار مهم است، شرکت‌هایی که در بورس اوراق بهادار تهران هستند، سابقه‌شان مشخص و نحوه سودآوری‌شان معین است، اما شرکت‌هایی که در بازار پایه فرابورس درج‌شده‌اند، ریسک شان بالاتر است و سفته‌بازی در آنها بیشتر پس افرادی که می‌خواهند به این بازار وارد شوند باید بادید باز دست به انتخاب بزنند. سهامداران بر مبنای اینکه تصمیم می‌گیرند، در کدام بازار سرمایه‌گذاری کنند، باید ریسک و بازده آن را بپذیرند. برای بررسی شرکت‌ها باید توجه کرد که، شرکت‌ها رشدی یا ارزشی هستند شرکت‌های ارزشی مانند پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها EPS بالا و P/E پایینی دارند.حیدری عنوان می‌کند: شرکت‌های رشدی شرکت‌هایی هستند که آینده خوبی را می‌توان برای آنها پیش‌بینی کرد، با نظر به اینکه در سال گذشته سودآوری و فروش خوبی را داشتند سرمایه‌گذاران باید پرتفوی خود را از شرکت ارزشی و رشدی تشکیل دهند، شرکت‌های رشدی معمولاً نوسانات بیشتری را تجربه می‌کنند، اما در بلندمدت موفق‌تر عمل می‌کنند. بهترین بازار برای سرمایه‌گذاری بورس است، بورس نسبت به سایر بازارها مانند طلا، مسکن، خودرو در چندین سال گذشته بیشترین بازده را داشته است.این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که افراد باید چه پولی را وارد بازار سرمایه کنند؟ اظهار می‌کند: بورس بازاری با نوسانات است و یک شخص بر اساس میزان تسلطش باید مبلغی را وارد این بازار کند، افرادی که تحلیل‌گر نیستند، نباید پول حاصل از فروش خانه و ماشین را وارد بورس کنند، بلکه باید مبلغ مازاد خود را در بورس سرمایه‌گذاری کنند، وقتی افراد پول ضروری خود را وارد این بازار می‌کنند ازنظر روانشناسی نوسانات بازار بیشتر بر آنها تأثیر می‌گذارد و ضریب اشتباه آنها را بالا می‌برد اما زمانی که افراد پول مازاد خود را وارد این بازار کنند ضریب اشتباهات‌شان کاهش می‌یابد. در کشور امریکا در بورس نزدک و نیویورک 60 درصد افراد روش غیرمستقیم را برای ورود به بازار انتخاب می‌کنند، به علت اینکه بحث سرمایه‌گذاری نیاز به فرهنگ‌سازی و تحلیل دارد، بنابراین افرادی که اطلاعات کافی ندارند، باید به‌صورت غیرمستقیم سرمایه‌گذاری کنند، شرکت‌های سرمایه‌گذاری چون پرتفوی بزرگی دارند، معمولاً به سمت شرکت‌های سفته‌باز نمی‌روند و سمت شرکت‌های بنیادی که سودآوری خوبی داشته باشند، حرکت می‌کنند بنابراین ریسک‌شان هم کمتر است.
حیدری درنهایت می‌گوید: اگر یک سال گذشته را بررسی کنیم، در کشور ما افرادی که اطلاعات کافی نداشتند وارد بازار سرمایه شدند، بنابراین باید در این مسیر فرهنگ‌سازی‌هایی صورت بگیرد و سرمایه‌گذاران سرمایه‌های خودشان را به‌طور غیرمستقیم وارد بازار سرمایه کنند تا وضعیت بازار سرمایه بهتر شود.
