رتبه 17 ایران در تولید زباله پلاستیکی
بر اساس آمارهای جهانی ایران جزو ۲۰ کشور اول دنیا در تولید زبالههای پلاستیکی است و سالانه حدود ۴ میلیون تن زباله پلاستیکی تولید میکند و به گفته معاون آموزش و مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست از زبالههای تولید شده در کشور نیم میلیون تن به کیسه پلاستیکی اختصاص دارد یعنی هر ایرانی روزانه بهطور متوسط سه کیسه پلاستیکی مصرف میکند که ۹۶ درصد آن مستقیم وارد سطلهای زباله میشود. براساس آمار «World Population Review» در سال ۲۰۲۱ ایران در رتبه ۱۷ تولید زبالههای پلاستیکی قرار دارد. بر اساس این گزارش تقریبا ۵۰۰ میلیارد کیسه پلاستیکی در مقیاس جهانی استفاده میشود و آلودگی پلاستیکی یک فاجعه جهانی است که حاصل دست بشر است. پلاستیکها موادی هستند که تجزیه آن بیش از ۴۵۰ سال تخمینزده شده است و طی این مدت تنها براثر عوامل طبیعی به ذرات ریز و کوچک موسوم به میکروپلاستیکها تبدیل میشوند. این مواد اکنون حتی در مرتفعترین نقطه جهان یعنی قله اورست نیز یافت شده است. از این رو (۱۱ جولای) مصادف با ۲۱ تیر ماه به دلیل جلبتوجه مردم جهان به آسیبهای زیستمحیطی مصرف پلاستیک روز جهانی «بدون پلاستیک» نامگذاری شده است. انواع پلاستیکها از جمله کیسههای پلاستیکی به دلیل ترکیباتشان تجزیه ناپذیرند و صدها سال بدون آنکه تجزیه شوند در محیط باقی میمانند و مواد شیمیایی آن بهتدریج به خاک و آب راه پیدا میکنند و علاوه بر آلوده کردن آن، حیوانات را قربانی میکنند و در نهایت وارد زنجیره غذایی انسان میشوند. میکروپلاستیکها (اشیای پلاستیکی با قطر کمتر از ۵ میلیمتر) پدیده زندگی مدرنیته امروز هستند که متوسط عمر مفید هر کیسه پلاستیکی در ایران تنها ۱۲ دقیقه است این در حالی است که طی دو سال گذشته با شیوع بیماری
کووید - ۱۹ در جهان استفاده از لوازم بهداشتی پلاستیکی از جمله دستکش همچنین ظروف یکبار مصرف بیش از پیش افزایش یافته است. همچنین بررسی صدها مطالعه نشان میدهد کیسههای پلاستیکی و بستهبندیهای انعطاف پذیر، کشندهترین مواد پلاستیکی موجود در اقیانوسها هستند که باعث از بین رفتن موجودات دریایی از جمله نهنگها، دلفینها، لاک پشتها و پرندگان دریایی در سراسر کره زمین میشوند. تورهای ماهیگیری دورریخته شده و دستکشهای پزشکی و پلاستیکی در مقایسه با سایر زبالههایی که روانه اقیانوسها شدهاند و حیوانات به اشتباه آنها را میبلعند، بسیار کشندهاند.
به گفته محققان، بلع مواد پلاستیکی بزرگترین عامل تلف شدن موجودات دریایی و ۸۰ گونه جانوری مختلف در دنیا است که بنابر اعلام کارشناسان تلف شدن بر اثر بلعیدن هر یک از این مواد پلاستیکی با سرعت اتفاق نمیافتد و احتمالا بدون درد نیست. این یک روش بسیار وحشتناک مردن است.