ضرورت حل مشکل بیکاری و مطالبات خانواده‌ها

زهرا شیخی

اقتصاد ایران در شرایطی قرار دارد که حل مشکل بیکاری یکی از مطالبات جدی برای حل معضلات معیشتی و اقتصادی خانواده‌های ایرانی است. امروز بسیاری از خانواده‌های ایرانی از مسوولان و تصمیم‌سازان کشور حل این معضل کلیدی را خواستار هستند. از طریق حل مشکل بیکاری است که می‌توان سطح معیشتی خانواده‌های کشور را ارتقا داد و زمینه‌ای مساعد برای پایان دادن به نارسایی‌های برآمده از گسترش فقر را ایجاد کرد. واقع آن است که اقتصاد ایران در شرایط حساسی قرار گرفته است و فضای کسب و کار کشور با تنگناهای عدیده‌ای مواجه شده است. بخش قابل توجهی از این معضلات به دلیل فقدان بهره‌مندی از مجموعه ظرفیت‌هایی است که اقتصاد ایران برای فائق آمدن بر مشکلات مسکن می‌تواند از آنها بهره ببرد. از سوی دیگر به نظر می‌رسد، ظرفیت‌های شغلی کشور نیز به صورت عادلانه توزیع نشده‌اند. اقتصاد ایران در این شرایط قادر به استفاده مجموعه ظرفیت‌هایش در زمینه اشتغالزایی و توزیع عادلانه ظرفیت‌های شغلی نیست که آمارهای رسمی در زمینه اشتغال نشان می‌دهد شکاف عمیقی میان عرضه و تقاضای کار در کشورمان شکل گرفته است. فقدان برنامه‌های جامع در حوزه اشتغالزایی باعث شده تا شکاف میان عرضه و تقاضای شغل در بازار کسب و کار کشور در هر دوره عمیق‌تر شود. مبتنی بر این واقعیات است که تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند، چنانچه هرچه سریع‌تر برای برون‌رفت از مشکلات مجود در زمینه اشتغالزایی فکر عاجلی اندیشیده نشود در چشم‌انداز پیش‌رو و در سال‌های آتی مدام بر جمعیت افرادی که جویای کار هستند افزوده خواهد شد. افزایش جمعیت بیکاران کشور نیز بدون تردید باعث افزایش حجم مشکلات معیشتی خانواده‌های ایرانی خواهد شد. در این میان از یک طرف بیکاری در شکل و شمایل‌های گوناگونی چون بیکاری فصلی، بیکاری ساختاری، بیکاری پنهان، همچنین کم‌کاری ظهور و بروز پیدا کرده و از سوی دیگر بسیاری از افراد شاغل ناچار هستند به دلیل مشکلات معیشتی در بیش از یک شغل فعالیت داشته باشند. مجموعه این عوامل مشکلات پیش روی کشور در حوزه اشتغالزایی را نیازمند راهکارهای عالمانه‌ای قرار می‌دهد که در آنها از مجموعه ظرفیت‌های کشور برای بهبود وضعیت معیشتی خانواده‌ها بهره برده شود. بر این اساس معتقدم، هرچه سریعتر باید راهکارهای عاجلی برای برون‌رفت از مشکلات موجود و بهبود شاخص‌های مرتبط با بیکاری باید در دستور کار تصمیم‌سازان قرار بگیرد تا از طریق راهکار عالمانه بخشی از مشکلات در مسیر حل و فصل شدن قرار بگیرند. دولت جدید در شرایطی سکان هدایت ساختار اجرایی را در دست می‌گیرد که... 

 پاسخگویی به مطالبات معیشتی و حل بحران‌هایی چون بیکاری، مسکن، معضل گرانی‌ها و... مهم‌ترین مطالبات مردم از این دولت را شکل می‌دهد. دولت سیزدهم در مسیر پاسخگویی به این مطالبات باید مجموعه ظرفیت‌های کشور را در مسیر توسعه پایدار به کار بگیرد تا در چشم‌انداز آینده بخش قابل توجهی از این مشکلات از سر راه زندگی خانواده‌های ایرانی برداشته شوند. متاسفانه طی دهه گذشته نه‌تنها شاخص‌های اقتصادی در مسیر نزول قرار گرفته‌اند و جمعیت مصرف‌کننده بر گروه تولید‌کنندگان جامعه سبقت گرفته‌اند، بلکه گرایش کلان جمعیت کشور نیز بر سکونت در مناطق شهری بوده است. از سوی دیگر، تعداد شاغلان در بخش‌های خدماتی نیز رشد پیدا کرده، به گونه‌ای که در نتیجه رشد 93 درصدی آن طی سال‌های اخیر، آمارهای اشتغال در بخش خدمات از اشتغال کشور از حدود 40 درصد به حدود 45 درصد رسیده است. دولت جدید باید متوجه این مشکل باشد که بخش قابل توجهی از فشار بیکاری متوجه جوانان جویای کار در گروه سنی 15 تا 24 سال است.