قفل اول تحریم‌ها باز شد
تعادل - گروه تجارت |
«امریکا بخشی از تحریم‌های تجاری علیه ایران را لغو کرد.» بنابر اعلام وزارت امور خارجه امریکا به کنگره این اقدام با هدف ایجاد دسترسی ایران به دارایی‌های بلوکه‌شده‌اش در ژاپن و کره‌جنوبی انجام شده است. این معافیت که توسط آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا، امضا شده، انتقال وجوه ایران در حساب‌های محدود به صادرکنندگان در ژاپن و جمهوری کره را مجاز می‌داند. بنابر این معافیت «انتقال هیچ گونه پولی به ایران مجاز نیست» و تنها برای بازپرداخت به شرکت‌های کره‌ای و ژاپنی است که پیش از تشدید تحریم‌ها در دولت قبلی امریکا، به ایران کالاهای غیر تحریمی صادر کرده بودند.در همین حال فعالان اقتصادی در واکنش به این خبر آن را چراغ سبزی می‌دانند که نشان می‌دهد امریکا هم علاقه‌مند است مناسبات دو کشور اصلاح شده و مذاکرات به نقطه خوبی برسد. به گفته آنها برداشتن هر یک از موانعی که با تحریم‌ها پیش روی کشور ایجاد شده می‌تواند گشایش‌هایی برای کشور ایجاد کند. در همین حال رییس اتاق ایران و چین پیش بینی می‌کند که در صورت نهایی شدن مذاکرات برای کنار رفتن تحریم‌ها، میزان مبادلات تجاری دو کشور در کوتاه‌ترین زمان دو برابر خواهد شد.
چراغ سبز امریکا به مذاکرات
امریکا بخشی از تحریم‌های ایران را لغو کرد؛ وزارت امور خارجه امریکا به کنگره اعلام کرده با هدف ایجاد دسترسی جمهوری اسلامی ایران به دارایی‌های بلوکه‌شده خود در ژاپن و کره‌جنوبی، بخشی از تحریم‌های تجاری ایران را لغو کرده است. به‌گزارش پایگاه خبری واشنگتن فری‌بیکن این معافیت که توسط آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا، امضا شده است، انتقال وجوه ایران در حساب‌های محدود به صادرکنندگان در ژاپن و جمهوری کره را مجاز می‌داند. پس از خروج دولت دونالد ترامپ از برنامه جامع اقدام مشترک - معروف به توافق هسته‌ای ایران یا برجام - در سال ۲۰۱۸، تحریم‌های اقتصادی ایران مجدداً اعمال شد . این امر منجر به مسدود شدن ۷ میلیارد دلار پول ایرانی ناشی از فروش نفت در دو بانک کره جنوبی شد؛ حالا این معافیت اجازه می‌دهد تا پول ایران که در نتیجه تحریم‌های امریکا مسدود شده بود، بدون نقض قانون آزاد شود و امریکا به ژاپن و کره‌جنوبی 90 روز فرصت داده تا معاملات خود را با ایران کامل کنند. سخنگوی وزارت خارجه امریکا گفته است وزیر امور خارجه قبلاً این لغو تحریم‌ها را امضا کرده بود تا اجازه دهد وجوه و دارایی‌هایی که در حساب‌های محدود ایرانی در ژاپن و کره نگهداری می‌شود برای بازپرداخت شرکت‌های ژاپنی و کره‌ای که کالاهای غیر تحریم شده را به ایران صادر می‌کنند، استفاده شود. در این گزارش عنوان شده که این معافیت «انتقال هیچ گونه پولی را به ایران مجاز نمی‌کند» و تنها برای بازپرداخت به شرکت‌های کره‌ای و ژاپنی است که پیش از تشدید تحریم‌ها در دولت قبلی امریکا، به ایران کالاهای غیر تحریمی صادر کرده بودند.
در همین رابطه، رییس کمیته مشترک بازرگانی ایران و ژاپن در مورد ابلاغیه وزارت امور خارجه امریکا مبنی بر مجازدانستن انتقال وجوه ایران در حساب‌های محدود به صادرکنندگان در ژاپن و کره جنوبی به «ایلنا» گفته است: این اتفاق نوید خوبی است. متاسفانه با اینکه صادرات انجام می‌شد اما پول آن قابل استفاده نبود اما با آزادسازی این پول‌ها بخشی از مشکلات کشور می‌تواند حل شود. مناسبات تجاری هم با این کشورها افزایش پیدا می‌کند، ژاپن، کره جنوبی یا کشورهای خاور دور کشورهای پرپتانسیلی هستند که هم می‌توانند بازار هدف صادراتی برای محصولات ما باشد و هم می‌توانیم ماشین‌آلات، تجهیزات، نوآوری‌ها و... را از این کشورها وارد کنیم. بهرام شکوری با بیان اینکه زمینه همکاری بین این کشورها و ایران خوب است و می‌تواند حتی جایگزین بسیاری از کشورهای دیگر شوند، افزود: چراکه علاوه بر اینکه کشورهای پیشرفته‌ای هستند و روابط دیرینه‌ای هم با ما دارند. به دلیل تحریم‌ها این مناسبات توسعه پیدا نمی‌کرد و پول‌های ایران نیز بلوکه شده بود. به گفته او، معنای این ابلاغیه چراغ سبزی این است که نشان می‌دهد امریکا هم علاقه‌مند است مناسبات دو کشور اصلاح شده و مذاکرات به نقطه خوبی برسد. برداشتن هر یک از موانعی که با تحریم‌ها پیش روی کشور ایجاد شده می‌تواند گشایش‌هایی برای کشور ایجاد کند. ولی بیشتر از گشایش‌هایی که خارج از کشور ایجاد می‌شود باید در داخل کشور ساختار نظام سیاسی و اقتصادی را اصلاح کنیم. تا زمانی که این اتفاق نیفتد شاید حتی با شکل‌گیری مناسبات نیز سود چندانی عاید کشور نشود.
گشایش در راه است؟
رییس کمیته مشترک بازرگانی ایران و ژاپن در مورد‌بندی از این ابلاغیه که آمده است «صرفا اجازه بازپرداخت به شرکت‌های ژاپنی و کره‌ای را که کالاها و خدمات غیر تحریم شده را قبل از تشدید تحریم‌های ایالات متحده توسط دولت قبلی صادر می‌کردند، ایجاد می‌کند» گفت: این مصوبه می‌تواند این معنا را داشته باشد که ما می‌توانیم از پول‌های بلوکه شده خود در این کشورها استفاده کنیم. باید توجه داشت که الان نظام بانکی ما با دنیا ارتباط ندارد و این هم یکی از موضوعاتی است که مذاکرات حول آن در حال انجام است. اما اگر بتوانیم در قالب ماشین‌آلات، مواد اولیه و تجهیزات هم از این پول‌ها استفاده کنیم بازهم در اقتصاد کشور گشایش ایجاد می‌کند.
او با ابراز امیدواری از مذاکرات وین بیان کرد: اگر مذاکرات وین هم دنبال شده و به نقطه خوبی برسد به نظر می‌رسد علاوه بر اینکه دولت می‌تواند نفت خود را صادر کند، تجار و بازرگانان هم می‌توانند ارتباط خود را با دنیای خارج داشته باشند و بدون هزینه‌های اضافی صادرات و واردات کنند و پول خود را هم می‌توانند از طریق گشایش اعتبار اسنادی انتقال دهند که ریسک را کم می‌کند و همه اینها کمک به توسعه مناسبات می‌کند.
تجار خارجی علاقه‌ای به معامله نقدی
ندارند
شکوری افزود: بسیاری از بازرگانان خارجی الان به دلیل اینکه باید به صورت نقد با ما معامله کنند علاقه‌ای به معامله با ایرانیان ندارند. اما اگر این تغییر کند و بدانند که می‌توان به صورت نسیه کار کنند یا می‌توانند LC بازکنند و بعد پول آن را به بانک پرداخت کنند، گشایش ایجاد می‌شود که علاقه‌مندی آنها به معامله کردن با ایران بیشتر می‌شود. او همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چه کالا و خدماتی می‌توانیم به موجب این ابلاغیه وارد کشور کنیم گفت: کالاهای زیادی وجود دارند که ما نیازمند آن هستیم و می‌توانیم از ژاپن وارد کنیم. سهم واردات ما بیشتر از صادراتمان به ژاپن بوده، در مقاطعی تراز تجاری ما مثبت بوده اما اکثرا تراز تجاری منفی داشتیم. ژاپن یا کره جنوبی کشورهای توسعه‌یافته‌ای هستند و ما می‌توانیم انواع و اقسام نوآوری‌ها و تجهیزات را وارد کنیم. برای مثال در صنایع معدنی بخش عمده‌ای از باطله‌برداری و استخراج معادن توسط ماشین‌آلات ژاپنی انجام می‌شود. ورود این کشورها حتی در قالب تجهیزات و ماشین‌آلات می‌تواند به ما کمک کند.
با لغو تحریم‌ها، تجارت با چین
۲برابر می‌شود
از سوی دیگر، رییس اتاق بازرگانی ایران و چین به «ایسنا» می‌گوید در صورت نهایی شدن مذاکرات برای کنار رفتن تحریم‌ها، میزان مبادلات تجاری دو کشور در کوتاه‌ترین زمان دو برابر خواهد شد. مجیدرضا حریری در این باره توضیح می‌دهد: هرچند در سه سال گذشته از رییس‌جمهوری گرفته تا وزرای خارجه و بازرگانی چین رسما تاکید کرده‌اند که تحریم‌های ترامپ را به رسمیت نمی‌شناسند اما به هر حال شرکت‌های چینی در حوزه‌های مختلف امکان ارتباط با امریکا چه در بازار خرید و فروش و چه در بورس و سایر نقاط را دارند و از این رو ریسک ورود گسترده به ایران را نمی‌پذیرند. وی در پاسخ به این سوال که چرا دیگر ایران در بین تامین‌کنندگان نفت چین و شرکای اصلی تجاری این کشور در منطقه تعریف نمی‌شود، گفت: ما در سال ۲۰۱۵، با تجارت مشترک بیش از ۵۱ میلیارد دلار شریک اصلی تجاری چین در منطقه بودیم و در این آمار بیش از ۶۰ درصد سهم صادرات ایران و مابقی مربوط به واردات بود و از این رو حتی تراز تجاری ما با چین نیز همواره مثبت بود اما از همان سال، تحت تاثیر تحریم‌های اقتصادی ایران آمار تجاری خود را از دست داد و امروز دیگر شریک اصلی تجاری چین در منطقه به شمار نمی‌رویم. بنابه اظهارات حریری، اصلی‌ترین رقیب تجاری ما در منطقه در تعامل با چین، عربستان سعودی است. کشورهایی مانند عراق، قطر و کویت نیز در این حوزه مطرح هستند. جدای از آن، آمارهای تجاری چین و ترکیه، افت و خیزهای خاص خود را داشته و ماجرا در پاکستان نیز متفاوت است. مانند سند چشم‌انداز ۲۵ ساله که چندی پیش میان ایران و چین امضا شد، چنین برنامه‌ای میان چین و پاکستان نیز وجود دارد که به مرحله قرارداد و سرمایه‌گذاری کلان چین در پروژه‌های کلان پاکستان رسیده و کار ادامه دارد. او در عین حال بر این باور است که محض کنار رفتن تحریم‌ها، چین بار دیگر نفت ایران را خواهد خرید و وقتی به دست ما نیز ارز برسد، امکان افزایش واردات خواهیم داشت و از این رو می‌توان انتظار داشت که در کوتاه‌مدت این تجارت مشترک فعلی، دو برابر شود. آمارهای تجاری ایران نشان می‌دهد که چین همچنان اصلی‌ترین واردکننده کالا از ایران بوده و در میان صادرکنندگان نیز پس از امارات متحده عربی در رده دوم قرار دارد. با این وجود بررسی آمار پنج ماهه واردات چین نشان می‌دهد که ایران در رتبه ۵۰ صادرکنندگان به این کشور قرار دارد و در منطقه نیز پایین‌تر از عراق و عربستان و امارات است. چین در گذشته یکی از مشتریان اصلی نفت ایران بود و پیش بینی می‌شود در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات احیای برجام، بار دیگر این کشور نفت ایران را به سبد مصرفی خود بازگرداند.
