حفظ بیت‌کوین بالای سطح ۳۰ هزار دلاری
در ماه‌های اخیر اتفاقات مختلفی از ممنوع شدن استخراج ارزهای دیجیتال در چین گرفته تا فشار دستگاه‌های نظارتی بر فعالیت‌های مرتبط با معاملات ارزهای دیجیتال، سبب شد تا قیمت بیت‌کوین با سقوطی گسترده مواجه شود. اکنون معیارهای مختلفی نشان از جهش قریب‌الوقوع قیمت دارند، با این حال باید دید آیا می‌توان به بازگشت روند صعودی بازار بیت‌کوین امیدوار بود؟ اینکه قیمت تا به اینجای کار بالای سطح ۳۰ هزار دلار حفظ شده است، هرچند که شاید بزرگ‌ترین آزمون برای فعالیت ماینرها باشد، اما شاهدی بر نیروهای صعودی موجود در بازار است. اگر فشار دستگاه‌های نظارتی در ادامه کمتر شود، شانس زیادی وجود دارد تا بخش صعودی بازار طرح پیش‌بینی شده خود را به اجرا بگذارد.
اکنون سه ماه از رسیدن قیمت بیت‌کوین به اوج تاریخی خود می‌گذرد. در دو ماه گذشته بیت‌کوین اغلب در محدوده ۳۰ هزار تا ۴۰ هزار معامله شده است، سطحی که ۵۴ درصد پایین‌تر از اوج تاریخی است. سقوط بازار زمانی اتفاق افتاد که بسیاری از تحلیل‌گران دقیقاً چیز دیگری را پیش‌بینی کرده بودند. آنها می‌گفتند که بیت‌کوین ظرف چند ماه آینده پیوسته رکورد قیمتی خود را افزایش می‌دهد. حتی برخی پیش‌بینی کرده بودند که قیمت بیت‌کوین در همین سال ۶ رقمی شود. حالا که بیت‌کوین در سیر نزولی قرار گرفته، این سوال برای فعالان حوزه رمزارزها ایجاد شده که آیا این سقوط تنها بخشی از اصلاح روند صعودی بازار است یا اینکه واقعاً بازار ارزهای دیجیتال وارد یک روند نزولی بلندمدت مشابه سال ۲۰۱۸ شده است؟
نشانه‌های صعودی از نظر کارشناسان
روند تاریخی تغییرات قیمت بیت‌کوین همبستگی منطقی با چرخه‌های هاوینگ دارد. اوج‌های تاریخی قبلی بین ۱۲ تا ۱۸ ماه پس از هاوینگ به ثبت رسیده‌اند. هاوینگ رویدادی است که در آن تقریباً هر ۴ سال یک‌بار پاداش استخراج بیت‌کوین نصف می‌شود.
پلن بی، تحلیل‌گر، یکی از طرفداران همین فرضیه است. او همچنان بر این باور است که حرکات صعودی بیشتری برای بیت‌کوین پیش‌بینی می‌شود. او بارها به این موضوع اشاره کرده که پیش از آغاز روندهای صعودی قبلی هم بازار با چنین سقوط‌هایی روبرو شده است. ایگنیوس ترنوس، مدیر روابط عمومی صرافی بای‌بیت، گفته است سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت مسبب اصلی سقوط قیمت بیت‌کوین از اوج تاریخی اخیر هستند. ترنوس گفته است: «در جریان سقوط اخیر قیمت بیت‌کوین بسیاری از معامله‌گران کوتاه‌مدت شوکه شدند و آنها همان کسانی هستند که در چند ماه اخیر بیشترین ضرر را متحمل شده‌اند. اکنون در حالی که هیجانات آغاز سال از بین رفته است، نهنگ‌ها و سرمایه‌گذاران بلندمدت همچنان با اطمینان خاطر مانده‌اند و این در حالی است که احساسات بازار کاملاً نزولی است.» صرافی‌های ارز دیجیتال در چند هفته اخیر شاهد خروج سرمایه بودند. یک از شاخص‌های وب‌سایت تحلیلی گلاسنود، که اشتیاق سرمایه‌گذاران برای فروش دارایی‌هایشان را رصد می‌کند، الگوهای مشابهی را برای چرخه‌های قبلی قیمت به نمایش گذاشته است. ریچارد نیه، تحلیل‌گر و محقق ارشد بینگبان، معتقد است که جریان ورود و خروج بیت‌کوین در صرافی‌ها گویای همه‌چیز است. او با این موضوع موافق است که معیارهای مختلف نشان از تغییر جهت صعودی بازار دارد. نیه گفته است: «باید به تعداد نهنگ‌ها و موجودی بیت‌کوین صرافی‌های ارز دیجیتال توجه داشته باشیم. بیت‌کوین‌های موجود در بازار در حال برداشت از صرافی‌ها و انتقال به کیف پول‌های شخصی هستند و این یک نشانه صعودی بسیار قدرتمند است.» متی گرینسپن، بنیان‌گذار و مدیرعامل کوانتم اکونومیکس، گفته است: «در حال حاضر حجم بیت‌کوین موجود در صرافی‌های ارز دیجیتال به پایین‌ترین سطح خود از ابتدای سال جاری رسیده است. این معامله یک‌بار دیگر برگزیده می‌شود و این موضوع می‌تواند نشانه خوبی برای به پایان رسیدن سکون [بازار] باشد.»
نشانه‌های صعودی گسترده‌تر
مبلغ بودجه پروژه‌های ارز دیجیتال یکی دیگر از نشانه‌های قابل توجه است که احساسات بازار را نشان می‌دهد. سال ۲۰۲۱ هم تاکنون سال فوق‌العاده‌ای برای استارت‌آپ‌های حوزه ارز دیجیتال بوده است. صنعت ارزهای دیجیتال تنها در سه ماهه اول سال ۲۰۲۱ شاهد سرمایه‌گذاری ۲.۶ میلیارد دلاری روی پروژه‌های خود بوده است که این رقم از کل بودجه اختصاص داده‌شده به استارت‌آپ‌های ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۰ بیشتر است. به نظر نمی‌رسد که سقوط بعد از آوریل (فروردین) اشتهای سرمایه‌گذاران خطرپذیر را کور کرده باشد. اواخر ماه مه (اردیبهشت) شرکت سیرکل که ارز دیجیتال باثبات یو‌اس‌دی کوین را هم عرضه کرده است، توانست ۴۴۰ میلیون دلار سرمایه جذب کند و چند روز پس از آن هم شرکت گلکسی دیجیتال که توسط مایک نووگراتز اداره می‌شود، یک صندوق سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال به ارزش ۱۰۰ میلیون دلار راه‌اندازی کرد. اواسط ژوئن (خرداد) بلومبرگ گزارش داد که حجم سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر در پروژه‌های ارز دیجیتال به بیش از ۱۷ میلیارد دلار رسیده است. حتی شرکت بلاک وان هم اخیراً اعلام کرد که سرمایه‌ای ۱۰ میلیارد دلاری را به راه‌اندازی صرافی جدید خود اختصاص داده است. همین کافی است تا بتوان گفت عملکرد ارزهای دیجیتال در ۳ ماهه دوم سال جاری میلادی تأثیری بر رشد سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر نگذاشته است. منظور از سرمایه‌گذاری خطرپذیر تأمین سرمایه اولیه برای کسب‌و‌کارهای نوپا است. این شکل از سرمایه‌گذاری‌ها به خاطر ریسک بالایی که دارند با عنوان سرمایه‌گذاری خطرپذیر یا ریسک‌پذیر شناخته می‌شوند.
تردیدها پیرامون وضعیت اقتصادی جهان
علاوه بر این، موارد کلانی در بازار وجود دارند که باید در نظر گرفته شود. در میان تردیدهایی که پیرامون وضعیت اقتصادی جهان وجود دارد، برخی از جمله رابرت کیوساکی، نویسنده کتاب «پدر پولدار، پدر بی‌پول»، سقوط بازار سهام را پیش‌بینی کرده‌اند. کیوساکی طرفدارانش را تشویق کرده است تا به ذخیره طلا و بیت‌کوین بپردازند. این می‌تواند به عنوان نشانه‌ای برای همبستگی بیشتر بیت‌کوین و بازار سهام در نظر گرفته شود. اما آیا سقوط گسترده بازار سهام می‌تواند به معنی کوچ کردن سرمایه‌گذاران به بازار بیت‌کوین، به عنوان یک پناهگاه امن باشد؟ نکته قابل توجه دیگر بهروزرسانی تپروت بیت‌کوین است که قرار است در نوامبر (آبان) راه‌اندازی شود. این اولین بهروزرسانی شبکه بیت‌کوین پس از بهروزرسانی سگویت در سال ۲۰۱۷ است. گفتنی است که بهروزرسانی سگویت در ادامه با ثبت اوج تاریخی جدید ۲۰ هزار دلاری در دسامبر ۲۰۱۷ (آذر ۹۶) همراه بود. فهمیدن اینکه تاریخ تکرار می‌شود و اینکه آیا همبستگی بین بهروزرسانی شبکه و قیمت وجود دارد یا خیر، کار سختی است، با این حال ارزش به خاطر سپردنش را دارد.
دستگاه‌های نظارتی عوامل نزولی هستند
بدون شک بزرگ‌ترین عامل نزولی چند ماه اخیر بازار ارزهای دیجیتال فشار دستگاه‌های نظارتی بوده است. برجسته‌ترین آنها ممنوعیت استخراج ارزهای دیجیتال توسط مقامات چین بود که تردید گسترده‌ای را در بازار به وجود آورد. بسیاری از ماینرهای بزرگ چینی مجبور شدند فعالیت خود را متوقف کنند. در برخی از موارد این ماینرها به‌طور موقت و حتی دایمی به کشور دیگری نقل مکان کردند. این مهاجرت بدون شک هزینه سنگینی برای ماینرهای چینی داشته است. ضمن اینکه این اتفاق تاثیر قابل توجهی هم بر شبکه گذاشته و سختی استخراج بیت‌کوین بزرگ‌ترین سقوط تاریخ خود را تجربه کرده است. قانون‌گذاران کشورهای دیگر هم اخیراً حساسیت بیشتری نسبت به این حوزه از خود نشان داده‌اند. هند که در سال ۲۰۲۰ کمی از مواضع مخالف خود با ارزهای دیجیتال کوتاه آمده بود، یک‌بار دیگر به فکر ممنوع کردن ارزهای دیجیتال افتاد، هرچند که اکوسیستم ارزهای دیجیتال هند همچنان در حال تکامل است. نهاد قانون‌گذار امور مالی انگلستان هم اخیراً موجی را علیه بایننس به راه انداخت و به این صرافی دستور داد تا تمامی فعالیت‌های قانون‌گذاری شده خود را در این کشور متوقف کند. اکنون بسیاری از شرکت‌های فعال در حوزه ارز دیجیتال در انگلستان مجوز فعالیت می‌گیرند، با این حال کاربران انگلیسی بایننس با مسدود شدن امکان واریز پول به حساب‌های خود از سوی بانک‌های این کشور مواجه می‌شوند. بایننس در ماه‌های اخیر به دلایل مختلف تحت فشار نهادهای نظارتی کشورهای مختلف سراسر جهان بوده است. ضمن اینکه هنوز مشخص نیست که قانون‌گذاران تنها با بایننس مشکل دارند یا اینکه این صرافی نماینده‌ای برای کل صنعت ارزهای دیجیتال است. تحلیل‌گران سازمانی هم تاکنون پیش‌بینی‌های ناامیدکننده‌ای برای قیمت بیت‌کوین داشته‌اند. جی‌پی‌مورگان اخیراً هشدار داده بود که وضعیت بازار بیت‌کوین در میان‌مدت ناپایدار به نظر می‌رسد. این تحولات به اندازه ممنوع شدن استخراج در چین تأثیرگذار نبوده است، اما قطعاً کمکی هم به افزایش اطمینان در میان سرمایه‌گذاران نکرده است. دنیل برناردی، مدیرعامل شرکت دیامان گروپ، که در زمینه مدیریت فناوری‌های مالی فعالیت می‌کند، معتقد است که در حال حاضر دلایلی برای احتیاط کردن وجود دارد. برناردی گفته است: «اگر قیمت بیت‌کوین را بر اساس مدل انباشت به جریان تحلیل کنیم، قیمت بیت‌کوین می‌تواند در کوتاه‌مدت ۳ برابر شود. ما در دیامان مدلی را بر اساس نرخ پذیرش بیت‌کوین طراحی کرده‌ایم که نشان می‌دهد رسیدن بیت‌کوین به اوج تاریخی ۶۴ هزار دلاری خود منطقی به نظر می‌رسد.»
آیا روند بازار تغییر می‌کند؟
بیشتر معیارهایی که نشان از صعودی شدن روند بازار دارند، هنوز در نیمه راه هستند. اکنون آیا می‌توان گفت که شواهد کافی برای معکوس کردن روند نزولی فعلی وجود دارد یا خیر؟ از یک سو جنجال‌های دستگاه‌های نظارتی و کاهش قابل توجه حجم معاملات، نشان‌دهنده نبود علاقه و تعامل گسترده در بازار است و از سوی دیگر برخی از معیارها و شاخص‌های درون‌زنجیره‌ای نشانه‌هایی از احساسات بازار دارند که در جهت ادامه روند صعودی چند ماه پیش است. در نهایت باید گفت که اقدامات دستگاه‌های نظارتی همچنان در حال آشفته کردن بازار است و مدل‌های پیش‌بینی قیمت و سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر در پروژه‌های ارز دیجیتال هم لزوماً نمی‌تواند نگرانی‌های معامله‌گران را برطرف کند. اگر فشار گسترده دیگری هم به این موارد اضافه شود، احتمالاً روند صعودی بازار دیگر هرگز از سر گرفته نخواهد شد.
