سیر صعودی قیمت برنج

تعادل |

درپی افت نزدیک به ۷۰ درصدی واردات برنج، قیمت این محصول در بازار داخل رو به افزایش است. بررسی جریان واردات برنج در سال جاری بیانگر این است که این محصول به‌طور چشمگیری کمتر وارد شده؛ به‌طوری که از ابتدای سال جاری تا نیمه تیرماه ۸۶.۳ هزارتن برنج به ارزش ۷۸.۱ میلیون دلار وارد شده است. این در حالی است که در مدت مشابه سال قبل میزان واردات ۲۲۷.۶ هزار تن به ارزش ۲۴۹.۷ هزار تن بوده است.اما این کاهش واردات بر روند قیمتی برنج اثر گذاربوده است؛ چراکه برنج خارجی را ۵۱ درصد گران کرده و برنج داخلی بیش از ۴۰ درصد. با این حال، اما از ابتدای مرداد ماه ممنوعیت فصلی واردات برنج آغاز و تا پایان آبان ادامه دارد. به عبارتی دیگر، در این مدت هرگونه ترخیص و ورود برنج به بازار ممنوع خواهد بود مگر آن دسته از برنج‌هایی که قبل از ممنوعیت فصلی وارد بنادر شده و ثبت سفارش داشته باشد. هرچند پیشتر رایزنی‌هایی از سوی گمرک با برخی وزارت صمت و جهاد کشاورزی برای به تاخیر انداختن ممنوعیت فصلی برای ورود شناورهای حامل برنج به بنادر جهت ممانعت از افزایش قیمت این کالا صورت گرفت، اما نتیجه‌ای حاصل نشد. حال به نظر می‌رسد، با بازگشت وظایف مرتبط به کشاورزی به وزارت جهاد کشاورزی، قرار است موضوع ممنوعیت واردات برنج در مدت یاد شده، امروز چهارشنبه در نخستین جلسه کارگروه تنظیم بازار وزارت جهاد کشاورزی مطرح و بررسی شود. یک مقام مسوول در وزارت جهاد کشاورزی در این باره تاکید کرده که با توجه به پیش بینی کاهش تولید برنج به علت خشکسالی، نمی‌خواهیم کشور دچار تنش شود و از سوی دیگر نمی‌خواهیم تولید داخل این محصول آسیب ببیند. به گفته او، تصمیم درباره اجازه واردات یا ممنوعیت واردات برنج در چهار ماه یاد شده طی سال جاری در حالی باید اتخاذ شود که بر اساس گزارش‌ها، واردات برنج در چند ماهه ابتدای امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته است.

     ممنوعیت یا واردات برنج بررسی می‌شود

البته هفته پایانی تیرماه بود که مهرداد جمال ارونقی در نامه‌ای به عباس قبادی معاون بازرگانی داخلی وزارت صمت خواهان بازنگری در تاریخ ممنوعیت فصلی برنج جهت جلوگیری از کمبود یا افزایش قیمت برنج در ماه‌های آتی شده است. ارونقی با اشاره به موضوع ممنوعیت فصلی برنج وارداتی از ابتدای مردادماه تا پایان آبانماه سال جاری و اجازه ترخیص آن بخش از محموله‌های برنج وارداتی که تا قبل از ٣١ تیرماه سال جاری وارد بنادر و گمرکات کشور شده‌اند، عنوان کرده بود که از یکم فروردین ماه ۱۴۰۰ تا پانزدهم تیرماه تا ۱۴۰۰ صرفا ۸۶ هزار و۳۶۷ تن برنج وارداتی به ارزش ۷۸ میلیون و۱۴۰هزار و ۹۰۳ میلیون دلار از گمرکات کشور ترخیص شده است. این در حالی است که واردات برنج در همین بازه زمانی در سال قبل، برابر با ۲۷۷هزار و۶۹۱ تن به ارزش ۲۴۹میلیون و ۷۱۰ هزار و ۵۳۸ بوده که هم از لحاظ وزنی و هم ارزشی افت ۶۹ درصدی را تجربه کرده است. ارونقی همچنین یادآور شده بود که مطابق تصمیم اتخاذ شده و ابلاغی به گمرک، محموله‌های وارداتی برنج بعد از ۳۱ تیرماه به بندر رسیده و تاریخ اعلامیه ورود یا قبض انبار آنها بعد از این تاریخ باشد دیگر مشمول شرایط ترخیص نخواهند شد. بنابراین این برنج‌ها به مدت حداقل ۴ ماه در گمرک و بنادر دپو شده و امکان اظهار و ترخیص نخواهند داشت. در چنین شرایطی صاحبان کالا ترجیح می‌دهند که به دلیل عدم ترخیص و رسوب محصول از حمل و ورود محموله‌های خریداری شده خودداری کرده و برنج وارد نکنند. معاون فنی گمرک همچنین در نامه خود خطاب به قبادی تاکید کرده که با توجه به مراتب معنونه و خشکسالی سال جاری، به نظر می‌رسد، تصمیم ابلاغ شده جهت جلوگیری از هرگونه تبعات کمبود برنج یا افزایش قیمت برنج در ماه‌های آتی، نیاز به بررسی مجدد و بازنگری فوری دارد. از این رو، در صورت صلاحدید دستور فرمایند موضوع، مورد دقت و بررسی بیشتری قرار گیرد.

حال اما مدیرکل دفتر بازرگانی داخلی کالاهای کشاورزی معاونت توسعه بازرگانی در اظهاراتی گفته است: با توجه به شرایط خشکسالی امسال و واقعیت‌های موجود، درباره اجرای ممنوعیت واردات برنج که هر سال در چهار ماه از سال از ابتدای مرداد تا آبان به منظور حمایت از تولید داخلی انجام می‌شد، تصمیم‌گیری نهایی را انجام خواهیم داد. بنابه توضیحات ابراهیم زارع کارگروه تنظیم بازار کشور در خردادماه امسال به علت خشکسالی، ممنوعیت واردات برنج را لغو کرد و در آن زمان وزارت جهاد کشاورزی با این موضوع مخالفت کرده بود.

او با اشاره به نامه معاون اول رییس‌جمهوری در ۹ مردادماه و اعلام بازگشت وظایف مرتبط با کشاورزی به وزارت جهاد کشاورزی در قالب قانون تمرکز وظایف کشاورزی، اظهار داشت: با بازگشت وظایف مرتبط به کشاورزی به وزارت جهاد کشاورزی، در مورد موضوع ممنوعیت واردات برنج در مدت یاد شده، جلسه کارشناسی برگزار و نتیجه آن این چهارشنبه در نخستین جلسه کارگروه تنظیم بازار وزارت جهاد کشاورزی مطرح و بررسی خواهد شد. زارع این موضوع را یادآور شده که با توجه به پیش بینی کاهش تولید برنج به علت خشکسالی، نمی‌خواهیم کشور دچار تنش شود و از سوی دیگر نمی‌خواهیم تولید داخل این محصول آسیب ببیند. به گفته او، تصمیم درباره اجازه واردات یا ممنوعیت واردات برنج در چهار ماه یاد شده طی سال جاری در حالی باید اتخاذ شود که بر اساس گزارش‌ها، واردات برنج در چند ماهه ابتدای امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته است. مدیرکل دفتر بازرگانی داخلی کالاهای کشاورزی معاونت توسعه بازرگانی اذعان داشت: در حال حاضر تقاضاهایی برای کاهش مدت ممنوعیت واردات برنج وجود دارد. او درباره اعضای کارگروه تنظیم بازار محصولات کشاورزی گفت: در جلسه تنظیم بازار این چهارشنبه، نمایندگانی از وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی و صمت، گمرک، بانک مرکزی، تشکل‌ها، دستگاه‌های نظارتی و سایر نهادهای ذی ربط حضور خواهند داشت.

 زارع همچنین درباره ثبت سفارش کالاهای کشاورزی عنوان کرده که ثبت سفارش نهاده‌های دامی از ابتدای سال توسط وزارت جهاد کشاورزی در حال انجام بود و از این پس ثبت سفارش سایر کالاهای کشاورزی در قالب قانون تمرکز وظایف کشاورزی انجام می‌شود. به گفته او، واردات نهاده‌های دامی و روغن همچنان با ارز ترجیحی و سایر کالاها همچون گوشت، مرغ، برنج، سموم شیمیایی و داروهای دامی با ارز نیمایی صورت می‌گیرد.

     افزایش قیمت برنج ادامه‌دار است 

آمارهای رسمی از ادامه افزایش قیمت برنج حکایت دارد؛ به‌طوری در گزارشی که اخیر مرکز آمار ایران درباره تورم اقلام خوارکی منتشر کرده بررسی وضعیت قیمت برنج نشان می‌دهد هر کیلو برنج ایرانی در تیر ماه امسال به‌طور متوسط بیش از ۳۷ هزار و ۳۰۰ تومان قیمت خورده در حالی که این محصول تا ۴۴ هزار و ۵۰۰ تومان هم فروش رفته است. این محصول در تیر ماه سال گذشته هر کیلو به‌طور متوسط ۲۶ هزار و ۵۰۰ تومان قیمت داشته و در خرداد سال جاری به ۳۶ هزار و ۸۰۰ تومان رسیده است. به گزارش ایسنا، براین اساس برنج ایرانی در مقایسه با خرداد ۱.۴ و نسبت به تیر ماه سال قبل ۴۰.۸ درصد افزایش قیمت دارد. 

اما وضعیت برنج خارجی هم نشان‌دهنده ادامه روند گرانی آن است، این محصول که پیش از این با ارز ۴۲۰۰ تومان وارد می‌شد بالغ بر یک سال است که تامین ارز آن در سامانه نیما انجام می‌شود و از زمان حذف ارز ۴۲۰۰ افزایش قیمت این کالا قابل توجه بوده است. هرکیلو برنج خارجی در تیر ماه سال گذشته به‌طور متوسط ۱۶ هزار و ۴۰۰ تومان قیمت داشته که در همین ماه سال جاری به ۲۴ و ۸۰۰ تومان رسیده، البته آمار رسمی بیانگر قیمت بیش از ۳۱ هزار تومانی است. براین اساس برنج خارجی نسبت به خرداد امسال ۰.۲ درصد و تیر پارسال ۵۱.۳ درصد گران شده است. از طرفی رصد آمارهای گمرک نیز نشان می‌دهد، جریان واردات برنج نیز در سال جاری به نحوی بوده که این محصول به‌طور چشمگیری کمتر وارد شده است و تا حدود ۶۹ درصد کاهش واردات دارد، این در حالی است که از ابتدای سال جاری تا نیمه تیرماه ۸۶.۳ هزار تن برنج به ارزش ۷۸.۱ میلیون دلار وارد شده در حالی که در مدت مشابه سال قبل میزان واردات ۲۲۷.۶ هزار تن به ارزش ۲۴۹.۷ هزار تن بوده است. همچنین آخرین آمار گمرک ایران بیانگر موجودی کمتر از ۴۰ هزار تنی برنج خارجی در گمرک و بنادر است.