اثر اتحادیه بین بانکی سازمان شانگهای در کاهش فشار تحریم
سید رضا آقازاده
ایران سرانجام پس از یک دهه انتظار عضو دائم سازمان همکاری شانگهای شد و به گفته بسیاری از کارشناسان این حوزه، حضور و عضویت ایران به عنوان عضو دائم یک نهاد امنیتی، دفاعی و البته اقتصادی با حضور کشورهایی نظیر روسیه، چین، هند و البته قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان و پاکستان یک گام به جلو در دیپلماسی و سیاست خارجی برای تمرین در یک سطح فراتر از روابط دوجانبه با کشورهاست. از سوی دیگر عضویت در این پیمان بهطور قطع دارای مزایایی است که یکی از آنها هموارکنندگی مسیر اجرای پیمانهای اقتصادی نظیر اوراسیا، آسه آن و دیگر پیمانهای اقتصادی منطقهای است و به همین دلیل ایران با ورود به جمع اعضای دائم پیمان شانگهای از این فرصت بهرهمند شده که بتواند در روند تصمیمگیریهای پیمانهای اقتصادی در حوزه آسیا و اقیانوسیه نقش متفاوتتری از گذشته را ایفا کند. اتحادیه بین بانکی در سازمان شانگهای وجود دارد که در حال فعالیت است و جلسات آن برگزار میشود. عضویت در سازمان همکاری شانگهای میتواند در تسکین فشارهای تحریم به ما کمک کند و از این بستر میتوانیم با کشورهای عضو همکاری بیشتری داشته باشیم. در دیگر بخشهای اقتصادی مانند تجارت موافقتنامه و چارچوب خاصی مشخص نشده است اما تدبیراتی اندیشیده شده و تاکیداتی صورت گرفته تا تسهیل تجاری انجام و همکاریها بیشتر شود. پیشنهاداتی نیز برای ایجاد منطقه آزاد تجاری در سازمان همکاری شانگهای مطرح است که پیگیری خواهد شد. همچنین تسهیل فعالیتها و موافقتنامه گمرکی بین اعضا امضا و توافق شده است که تاثیر بسزایی در روابط تجاری با کشورهای عضو دارد. بیشتر فعالیتهای سازمان همکاری شانگهای تنها معطوف به اقتصاد نیست، هرچند مباحث اقتصادی بخش قابل توجهی از تاکیدات و توافقات و مطالبی بوده که در چارچوب سازمان بحث شده است. در چارچوب این سازمان همکاریها در زمینههای علمی و فناوری و حمل و نقل، کشاورزی، نظامی و امنیتی مورد پیگیری قرار خواهد گرفت. عضویت ما در سازمان کمک خواهد کرد و شرایطی را فراهم میکند که به عنوان یک زیرساخت از آن استفاده کنیم و با بهرهگیری از ظرفیتهای سازمان، اهدافی که در توسعه تجاری داریم را محققسازیم. عضویت در سازمان همکاری شانگهای میتواند در تسکین فشارهای تحریم به ما کمک کند، چرا که وارد چارچوبی میشویم که میتوانیم با کشورهای عضو سازمان همکاری بهتر و بیشتر داشته باشیم اما اینطور نیست که یک ساختار مالی و پولی متفاوتی وجود داشته باشد. سازمان هنوز چنین ساختاری را ایجاد نکرده است که البته کشورهای عضو از این ایده حمایت میکنند و این احتمال وجود دارد که چنین ساختاری که متفاوت از ساختار کنونی مالی باشد، شکل بگیرد. سازمان همکاری شانگهای در بخش اقتصادی هنوز کار زیادی برای انجام دارد که امیدواریم با عضویت ایران بتوانیم این مسائل را بیشتر پیگیری و تقویت کنیم.