کاهش ۴۰ درصدی بارندگی‌ها طی سال جاری
زنگ خطر خشکسالی در کشور مدت‌هاست که به صدا درآمده و این مساله طی سال گذشته و سال جاری بیش از هر زمان دیگری خودنمایی کرده است. با اینکه چند روزی از آغاز فصل پاییز می‌گذرد نه از کاهش دمای هوا خبری هست و نه از ابرهای پاییزی که هر سال این موقع‌ها از راه می‌رسیدند و نم بارانی را بر تن خشک خیابان‌های شهر می‌نشاندند. این روزها خشکسالی بیش از هر زمان دیگری چهره ترک خورده‌اش را به ما نشان می‌دهد. کمبود آب در شهرهای کوچک و بزرگ، خشک شدن رودها، کم شدن آب سدها، از بین رفتن تالاب‌ها و... کاری از دست ما بر نمی‌آید، خبرهای خوبی هم در راه نیست و نمی‌توانیم امید داشته باشیم که امسال بارش باران قرار است زمین تشنه را سیراب کند. همه‌چیز خبر از سالی کم بارش و روزهایی سخت‌تر دارد. تنها راه چاره صرفه جویی در مصرف آب است. تنها راه چاره مدیریت درست همین میزان آبی است که در کشور باقی مانده. هر کدام ما به نوبه خود وظیفه داریم تا از هدر رفت آب جلوگیری کنیم. قرار نیست سال پر بارشی را داشته باشیم.
سال‌هایی که بسیاری از کلان‌شهرهایمان حتی از بارش یک برف سنگین هم محروم مانده‌اند و تمام اینها یعنی کم شدن میزان آب‌های زیر زمینی، همان آب‌هایی که با حفر چاه‌های غیرمجاز دیگر از بین رفته‌اند و در واقع این خشکسالی‌ها یکی از دلایل هدر دادن همان آب‌هاست. حالا که دیگر سفره‌های آب زیر زمینی خشک شده و بارش‌ها کم این یعنی هر سال ممکن است کشور بیشتر و بیشتر با خطر کمبود آب و از بین رفتن حیات در نقاط مختلف مواجه شود.
پاییز کم‌بارشی خواهیم داشت
رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی ضمن اشاره به کاهش ۴۰ درصدی بارندگی‌ها طی سال آبی گذشته نسبت به حد نرمال گفت: بارندگی‌ها طی سال آبی جاری دیرتر از حد نرمال آغاز می‌شود و پاییز کم‌بارشی پیش‌رو داریم. احد وظیفه ضمن اشاره به اینکه دمای کشور طی تابستان امسال حدود ۱ درجه سانتیگراد بالاتر از حد نرمال بود، اظهار کرد: مقدار بارندگی‌ها طی سال آبی گذشته (۱400- ۱399) منتهی به اول مهر ماه سال جاری نیز کاهش چشمگیری داشته است. به‌طور کلی ۱۴۳.۴ میلیمتر بارندگی طی سال آبی گذشته در سطح کشور رخ داد که این مقدار نسبت به بارش متوسط کشور یعنی ۲۳۵.۲ میلیمتر کاهش حدود ۴۰ درصدی داشته است. او با بیان اینکه با دوره‌های خشک متعددی به‌ویژه در بهار و زمستان مواجه بودیم، تصریح کرد: متوسط بارش سالانه در کشور بین یک‌سوم تا یک‌چهارم متوسط جهانی است. از این رو کاهش ۴۰ درصدی بارندگی‌ها نسبت به حد نرمال کاهش چشمگیری به‌حساب می‌آید که می‌تواند کشور را با چالش‌های متعددی از جمله مشکلات تامین آب شرب مواجه کند.
کسری بارش در اکثر استان‌ها
وظیفه افزود: در برخی استان‌ها به‌خصوص چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویر احمد، لرستان، کرمانشاه، کردستان - که مناطق پربارش کشور در فصول سرد سال محسوب می‌شوند - نیز با کاهش حدود ۴۰ درصدی بارندگی‌ها روبرو و برخی از این استان‌ها از جمله، لرستان، کرمانشاه، چهارمحال و بخیتاری، کهگیلویه و بویراحمد و شمال خوزستان تقریبا با ۲۰۰ میلیمتر کسری بارش طی سال آبی 1400- ۱399مواجه بودند. به گفته رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، کم بارشی شدید طی سال آبی گذشته به‌ویژه در جنوب غرب و غرب کشور اثرات بسیار جدی و مشکلات زیادی را برای دبی رودخانه‌ها و آب پشت سدها ایجاد کرد، به‌طوری که در حال حاضر نیز مخازن سدها کسری قابل ملاحظه‌ای نسبت به شرایط نرمال و حتی سال گذشته دارند.
بارندگی طی سال آبی جاری دیرتر آغاز می‌شود
وظیفه درباره وضعیت بارندگی‌ها طی سال آبی جاری اظهار کرد: مدل‌های عددی نشان می‌دهد که به‌جز در نوار شمالی کشور طی دو تا سه هفته نخست مهرماه تقریبا هیچ بارشی در کشور نخواهیم داشت. این شرایط حاکی از آن است که بارندگی‌ها طی سال آبی جاری دیرتر از حد معمول آغاز خواهد شد. او با اشاره به اینکه کشاورزان به‌ویژه در نوار غربی کشور با آغاز مهرماه در انتظار دریافت اولین‌بارش هستند، گفت: نخستین‌بارش قابل ملاحظه در پاییز که اصطلاحا به آن بارش موثر گفته می‌شود با مرطوب کردن اراضی اجازه کاشت بذر را به کشاورزان می‌دهد اما متاسفانه به‌نظر می‌رسد که این‌بارندگی‌ها امسال با تاخیر آغاز می‌شود و به‌جز در نوار شمالی، در سایر نقاط کشور بارندگی نخواهیم داشت. وظیفه در پایان خاطرنشان کرد: مقدار بارندگی در فصل پاییز امسال به احتمال زیاد کمتر از حد نرمال خواهد بود که با توجه به اینکه از فصل خشک و سال آبی کم‌بارشی که بسیاری از نقاط کشور در تنش آبی بوده‌اند وارد پاییز می‌شویم، تداوم کم‌بارشی می‌تواند شرایط تنش آبی و مشکل تامین آب شرب برای برخی شهرها و روستاها را بغرنج‌تر کند.
